120 Đề NLXH dưới dạng câu chuyện, mẩu tin, câu châm ngôn, câu nói người nổi tiếng

120 ĐỀ NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
DƯỚI DẠNG CÂU CHUYỆN, MẨU TIN, CÂU CHÂM NGÔN, CÂU NÓI CỦA NGƯỜI NỔI TIẾNG ĐỀ SỐ:1
Một chàng trai 24 tuổi cư xử như một đứa trẻ con… và ai cũng cảm thấy khó chịu vì điều đó
trừ người cha. Chàng trai 24 tuổi nhìn ra ngoài cửa sổ tàu hoả, mắt sáng rỡ, hào hứng reo
lên:“Cha, nhìn những cái cây đang chạy lùi về phía sau kìa!” Người cha mỉm cười. Một cặp đôi
trẻ ngồi kế bên tỏ ra khó hiểu với hành vi như một đứa trẻ của chàng trai. Chắc họ nghĩ chàng
trai không được bình thường về thần kinh.“Cha, những đám mây đang chạy theo chúng ta!”,
chàng trai 24 tuổi lại thốt lên, tràn đầy sự kinh ngạc. Đến lúc này, cặp đôi không thể chịu được
nữa bèn quay sang hỏi người cha:“Tại sao chú không đưa con trai mình đến gặp một bác sĩ thật
giỏi ngay đi nhỉ?”Người đàn ông đứng tuổi mỉm cười, chậm rãi nói:“Chú vừa mới làm thế. Và
cha con chú đang trở về từ bệnh viện. Con trai chú không may bị khiếm thị từ khi mới chào đời,
hôm nay là ngày đầu tiên nó có thể nhìn thấy mọi thứ.”Không ai nói gì nữa…
(Theo mục Góc trái tim, báo điện tử kênh 14.vn, ngày 07/01/2016)Viết bài văn ngắn suy nghĩ
về vấn đề rút ra từ câu chuyện.
1.Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận
Cuộc sống có rất nhiều sự việc xảy ra mà chẳng thể nào chúng ta hiểu rõ được bản chất.
Chính vì vậy, không thiếu những lần vì quá vội vàng mà chúng ta đã đưa ra những lời phán xét
làm tổn thương người khác, khiến sự việc trở nên trầm trọng hơn và cuối cùng, đến khi nhận ra
sự thật thì đã quá muộn. Câu chuyện của hai cha con chính là lời nhắc nhở dành cho mỗi
người: đừng vội vàng chỉ trích hay phán xét người khác khi không hiểu gì về tình huống chân thực của họ. 2. Thân bài a. Tóm tắt:
Câu chuyện kể về chàng trai sau 24 năm bị khiếm thị lần đầu tiên trên đường trở về sau cuộc
phẫu thuật, nhìn thấy mọi vật anh vui sướng nói với cha mình về những gì mình nhìn thấy. Niềm
vui đó của anh khiến những người xung quanh khó chịu, trong số những người đó có người đã có
ý kiến với người cha của anh và họ bỗng im lặng sau khi được nghe cha anh trả lời.
=>Ý nghĩa câu chuyện:Câu chuyện ngắn gọn nhưng ý nghĩa thật sâu sắc, mỗi người trên thế
giới này đều có một câu chuyện riêng của mình, đừng vội vã phán xét khi không biết câu chuyện
của người khác như thế nào. Đừng nghĩ người khác không tốt khi mới gặp họ vài lần, đừng vội
phán xét khi chưa hiểu vấn đề là gì. b. Bàn luận:
- Cuộc sống của người khác phát sinh việc gì, họ đang trải qua khó khăn và trắc trở gì?đứng tại
lập trường của mình chúng ta cũng không thể biết được, những điều chúng ta nhìn thấy chỉ là bề ngoài mà thôi…
- Chúng ta có từng trải qua nỗi khổ đau mới hiểu được nỗi đau của người khác. Chúng ta có trải
qua con đường đời gập ghềnh nhấp nhô như thế nào mới hiểu được người khác cũng trải qua như vậy…
- Mỗi người sống dều có một hoàn cảnh, một số phận khác nhau, người khác sẽ không cách nào
hiểu được tường tận. vậy nên, đừng vội vàng chỉ trích hay phán xét người khác khi không hiểu gì
về tình huống chân thực của họ. c. Mở rộng
Bàn luận ngược: Nếu chúng ta cố tình hoặc có cái nhìn phiến diện, đánh giá khi chưa hiểu rõ vấn
đề, câu chuyện thì cái mà ta nhận được chỉ là sự xa lánh và bản thân trở nên ích kỉ mà thôi. 3. Kết bài
- Khẳng định lại vấn đề
- Rút ra bài học cho bản thân: Câu chuyện để lại cho chúng ta bài học quý giá về cách đánh giá,
nhìn nhận sự việc, về cách đối nhân xử thế. Có câu: “Hạnh phúc không phải được quyết định bởi
tài phú, quyền lợi và dung mạo mà là được quyết định bởi mối quan hệ giữa bạn và những người
xung quanh”.Bạn muốn là một người vui vẻ hạnh phúc thì hãy lấy việc “đối xử tử tế” với người
khác làm điểm xuất phát đi nhé! PAGE \* MERGEFORMAT 6 ĐỀ SỐ 2
Câu chuyện về Chim Én và Dế Mèn
Mùa xuân đất trời đẹp. Dế Mèn thơ thẩn ở cửa hang, hai con chim Én thấy tội nghiệp bèn rủ
Dế Mèn dao chơi trên trời. Mèn hốt hoảng. Nhưng sáng kiến của Chim Én rất giản dị: hai
Chim Én ngậm hai đầu của một cõng cỏ khô. Mèn ngậm vào giữa. Thế là cả ba cùng bay lên.
Mây nồng nàn, đất trời gợi cảm, cỏ hoa vui tươi .
Dế Mèn say sưa. Sau một hồi lâu miên man Mèn ta chợt nghĩ bụng:Ơ hay, việc gì ta phải
gánh hai con én này trên vai cho mệt nhỉ. Sao ta không quẳng gánh nợ này đi để dạo chơi một
mình có sướng hơn không ? Nghĩ là làm. Nó bèn há mồm ra và nó rơi vèo xuống đất như một chiếc lá lìa cành .
(Mục “Trò chuyện đầu tuần” của báo Hoa học trò )
Viết bài văn ngắn suy nghĩ về vấn đề rút ra từ câu chuyện.
1.Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận :
Khi bước trên đường đời, mỗi con người sẽ gặp biết bao câu chuyện lý thú, và những bài học
sâu sắc về giá trị cuộc sống. Đến với “Câu chuyện về Chim én và dế mèn” theo Đoàn Công
Huy trong mục ” trò chuyện đầu tuần” của Báo Hoa học trò ta lại rút ra một bài học quý giá:
Đừng quá ảo tưởng về bản thân mình và không nên sống ích kỷ, toan tính. 2. Thân bài
a. Tóm tắt nội dung câu chuyện:
Câu chuyện nói về cách sống của các loài vật trong thiên nhiên, hai con Chim én đã tốt bụng
tặng Dế Mèn một món quà thật tuyệt vời là một chuyến thưởng ngoạn khung cảnh mùa xuân tươi
đẹp, ấm áp. Chim Én là con vật biết bay, thế nên chúng thấy tội nghiệp cho Dế Mèn không được
bay tận hưởng không gian mùa xuân. Do đó, chúng nghĩ ra sáng kiến để cả ba cùng bay thưởng
thức cảnh trời đất gợi cảm, tiếc thay Dế Mèn lại không biết trân trọng món quà ấy. Từ người chịu
ơn, Mèn đã ảo tưởng mình là người ban ơn. Từ việc mình là gánh nặng cho người khác Mèn ta
tưởng người khác chính là gánh nặng của mình. Lòng ích kỷ, tính toán và ngộ nhận, ảo tưởng
khiến Dế Mèn phải trả giá rất đắt ” nó rơi xuống đất như một chiếc lá lìa cành”.
=> Ý nghĩa: Câu chuyện có hình thức như một câu chuyện ngụ ngôn phản ánh thực tế của con
người hiện nay: Câu chuyện cảnh tỉnh mọi người nói chung đặc biệt là thế hệ trẻ nói riêng
đừng quá ảo tưởng về bản thân mình và không nên sống ích kỷ, toan tính.
b. Bàn luận: Có thể nói câu chuyện ngắn gọn nhưng lại mang ý nghĩa thật sâu sắc.
- Đó là câu chuyện về sự hợp tác và chia sẻ: nếu biết hợp tác và chia sẻ thì mọi người đều có lợi.
- Đó là câu chuyện về giá trị cuộc sống: biết trân trọng những gì mình đang có thì sẽ cảm nhận
được giá trị đích thực của cuộc sống.
- Nếu không biết trân trọng những gì mình đang có sẽ rất khó có được hạnh phúc thậm chí còn
gặp bất hạnh. Hạnh phúc còn tùy thuộc vào cách ứng xử và thái độ sống của mỗi người.
- Đó có thể là câu chuyện về niềm tin: Lòng tốt là đáng quý, nhưng niềm tin còn đáng quý hơn.
Phải chăng chỉ khi con người tin tưởng lẫn nhau thì cuộc sống mới thoải mái và nhẹ nhàng hơn,
- đó có thể là bài học về cách nhìn, cách cảm nhận: với cách nhìn cẩn thận, hời hợt ta sẽ không
phát hiện đúng bản chất của cuộc sống, dẫn đến những quyết định sai lầm mà ta sẽ nhớ suốt đời.
- Đó là bài học về lòng khoan dung, có thể cho và nhận: Cho và nhận đều luôn chuyển hóa:
tưởng rằng cho đi nhưng lại được nhận lại và ngược lại, đó có thể là bài học về sự hợp tác và chia
sẻ, nếu biết hợp tác và chia sẻ thì mọi người đều có lợi.
- Bàn luận ngược: Trong cuộc sống, một số người lại có cách sống toan tính, ích kỷ. Họ giống Dế
Mèn trong câu chuyện trên. Họ cho rằng họ là người ban ơn cho người khác nhưng thực chất họ
lại là gánh nặng cho mọi người, phải chăng họ không cảm nhận được những gì mình đã cho và đã
nhận. Rồi đến một ngày, chắc chắn những người ấy sẽ tỉnh ngộ khi phải chịu kết cục bi thảm
trong cuộc sống của mình. Đừng quên những con người hẹp hòi, tính toán như thế đáng bị chúng ta phê phán, tố cáo.
c. Mở rộng vấn đề
- Khẳng định lại vấn đề : “câu chuyện về Chim Én và Dế Mèn” thực sự đã đem lại cho chúng ta
những bài học vô cùng quý báu. Câu chuyện đó đã làm ta thay đổi trong cách sống của mình để
con người sống trong một xã hội tốt đẹp mà họ đáng được sống. 3. Kết bài
- Khái quát vấn đề cần nghị luận, liên hệ bản thân. PAGE \* MERGEFORMAT 6 ĐỀ SỐ 3
“ Một cô gái nhỏ đi bộ tới trường. Dù buổi sáng hôm đó thời tiết có vẻ rất xấu, trên trời
những đám mây đen đang kéo tới nhưng cô bé vẫn thực hiện chuyến hành trình tới ngôi trường tiểu
học của mình như thường lệ. Buổi chiều, quang cảnh còn tồi tệ hơn hơn, gió bắt đầu rít mạnh cùng
với sấm chớp. Mẹ cô vì lo con gái mình sẽ sợ hãi trên đường về nhà và hơn nữa cô sẽ nguy hiểm
nếu gặp sét nên đã đi đón con. Theo sau từng đợt sấm rền là những tia chớp như những nhát gươm
sáng loáng cắt ngang bầu trời. Lòng đầy lo lắng, bà lái xe theo dọc con đường tới trường của con
mình. Và kia! Cô gái nhỏ đang đi, nhưng cứ mỗi lần có chớp lóe lên, cô bé lại dừng lại, nhìn lên
trời và mỉm cười. Khi xe của người mẹ tiến đến cạnh con gái, bà hỏi:
– Con làm gì thế? Tại sao con cứ dừng lại và mỉm cười như thế? Con gái? Cô bé đáp lại:
– Con muốn làm cho mình xinh đẹp hơn vì Thượng đế cứ liên tục chụp ảnh cho con.
(Theo Quà tặng cuộc sống)
Viết bài văn ngắn suy nghĩ về vấn đề rút ra từ câu chuyện.
1.Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận : Cách ứng xử của con người trước gian nan thử thách: sự
kiên trì, sự bình tĩnh, bản lĩnh nghị lực, sự chủ động biến khó khăn thành cơ hội; bài học về niềm
tin, về tinh thần lạc quan…
2. Thân bài a. Tóm tắt nội dung câu chuyện
* Tóm tắt : Cô bé tuy còn nhỏ tuổi nhưng khi gặp khó khăn trở ngại (thời tiết xấu) vẫn tiếp tục
hành trình đến trường như thường lệ. Khi gặp nguy hiểm (sấm sét) cô bé vẫn an nhiên mỉm cười
xem đó như một món quà của Thượng đế (chụp ảnh cho mình).
* Ý nghĩa câu chuyện: Từ hành động và cách nghĩ của cô bé trong một tình huống cụ thể của
cuộc sống, câu chuyện mang lại cho người đọc nhiều bài học sâu sắc: bài học về cách ứng xử của
con người trước gian nan thử thách: sự kiên trì, sự bình tĩnh, bản lĩnh nghị lực, sự chủ động biến
khó khăn thành cơ hội; bài học về niềm tin, về tinh thần lạc quan… b. Bàn luận:
- Những tia chớp như những nhát gươm sáng loáng, cắt ngang bầu trời chính là hình ảnh tượng
trưng cho những khó khăn, thách thức mà ta phải trải qua trong cuộc sống, trước những giông tố
cuộc đời ấy. Cuộc sống đa chiều, đặt con người trước những nghịch cảnh, những khó khăn có thể
tránh được. Đó là khó khăn, là quy luật tất yếu của cuộc sống này. Đứng trước khó khăn, điều
quan trọng là mỗi người hình thành cho mình sức mạnh tinh thần, thái độ sống tích cực để vượt qua khó khăn.
- Khó khăn là những trở ngại, những thử thách nhưng cũng là cơ hội cho mỗi người, vượt qua nó
con người sẽ trưởng thành và sống có ý nghĩa hơn. “Người lạc quan thấy cơ hội trong từng khó
khăn, người bi quan thấy khó khăn trong từng cơ hội”. Ở đây cô bé đã gạt ra nỗi sợ hãi đến với
cơ hội được ngắm nhìn những tia chớp, được biến thành người mẫu cho thiên nhiên chụp ảnh.
- Đứng giữa bao sóng gió cuộc đời, lạc quan chính là phương pháp hữu hiệu nhất để ta có dũng
khí bước tiếp trước những gian khổ, trở ngại… Con người ta thường là bi quan tuyệt vọng và
cảm thấy chán chường. Thế nên cách nhìn lạc quan luôn là cách tốt nhất giúp ta vượt qua tất cả,
có lạc quan thì ta mới có thể suy nghĩ thấu đáo và sáng suốt để tìm ra giải pháp tốt nhất trong mọi
tình huống, nó vô hình giúp ta tìm thấy cơ hội dù là nhỏ nhoi. Trong quá trình thực hiện một việc
nào đó là quan niệm sống lạc quan suy nghĩ giúp ta phát hiện ra nhiều phương diện, nhiều khía
cạnh, nhiều chiều mà người người khác không thấy được. Ngược lại bi quan chỉ thấy khó khăn
trong từng cơ hội bạn nắm bắt được người bi quan chỉ thấy cái khó khăn thực hiện trước mắt từ
đó dẫn đến nản chí mà không tìm ra cái lợi sau cái khó khăn, hơn nữa một khi đã có cái nhìn bi
quan đầu óc ta sẽ không đủ sáng suốt để đưa ra suy nghĩ lý trí nhất cho mình, nhiều sự thất bại
trong cuộc sống cũng bắt nguồn từ chính cái nhìn bi quan không dám hành động mà ra vậy.
- Cũng giống như cô bé trong câu chuyện luôn luôn nhìn về phía trước và mỉm cười khi mỗi lần
có tia chớp lóe lên ở xung quanh mình, ta bắt gặp rất nhiều tấm gương có lối sống lạc quan như
vậy. Đó không ai khác chính là thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký…
- Bàn luận ngược: Câu chuyện thật ý nghĩa và bổ ích khi đưa ra bài học về sự lạc quan của mỗi
người, nhưng bên cạnh đó cũng nhằm phê phán những người có cái nhìn bi quan tiêu cực thấy
khó khăn là ngại khổ trong cuộc sống, tuy nhiên với lối sống ngày càng phát triển hiện đại như
ngày nay, chúng ta không nên quá lạc quan lạc quan quá mức sẽ biến ta thành con người tự phụ, tự cao tự đại…..
c. Mở rộng vấn đề
- Câu chuyện giản dị ngắn gọn, nhưng đã đem tới cho chúng ta một bài học về cách ứng xử của
con người trước gian nan, thử thách. Trong hành trang bước đi, bước tới đường đời hãy lạc quan
trong mọi hoàn cảnh, có lạc quan thì mới có đủ quyết tâm, ý chí để vượt qua mọi thử thách, đặc
biệt đây là một bài học thực sự cần thiết cho thanh niên ngày nay, sống trong một xã hội phát
triển đầy thách thức cần phải có đủ kiến thức nghị lực, ý chí để bước trên con đường gian nan.
Khó khăn, thử thách không phải là rào cản, bước phát triển của mỗi chúng ta, cái khó là khó ở PAGE \* MERGEFORMAT 6
mỗi người. Đúng như Nguyễn Bá Học đã nói “đường đi khó, không phải vì ngăn sông cách núi
mà khó vì lòng người ngại núi e sông”.
- Chỉ cần có sự lạc quan, tự tin, ý chí quyết tâm sắt đá luôn thường trực trong mỗi người thì dù
sông có sâu tới mấy, núi có cao cỡ nào thì ta cũng có thể vượt qua để chạm tới đỉnh cao của Vinh Quang. 3. Kết bài
- Khái quát vấn đề cần nghị luận, liên hệ bản thân PAGE \* MERGEFORMAT 6