Đề thi Ngữ văn vào 10 Đà Nẵng năm 2015-2024 (đề chính thức)

ĐỀ THI
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT ĐÀ NẴNG
NĂM HỌC 2024 – 2025 (Đề chính thức) KHÓA NGÀY 2/6/2024 Môn: Ngữ văn
Thời gian làm bài 120 phút Câu 1. (2,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi
“Thân thiện với môi trường”
Nguyễn Hữu Quỳnh Hương
[.. ] Chào mừng các bạn đến với kỉ nguyên nơi người ta dán mác “thân thiện với môi
trường” lên mọi thứ nhằm mang lại những trải nghiệm tiêu dùng dễ chịu cho khách hàng. [...]
Ví dụ 1: Nếu một quán cà phê có không gian cực kì thân thiện với môi trường đưa
ra cam kết 100% nói không với đồ nhựa dùng một lần, nhưng:
- Quán vẫn mặc sức dùng điều hoà nhiệt độ bất kể đêm ngày.
- Không có cam kết về vấn đề phân loại và xử lí rác thải từ quá trình chế biến mỗi ngày.
- Quán sử dụng vô tư các sản phẩm dùng một lần từ giấy, bã mía.
Đó chưa phải là một dịch vụ thân thiện với môi trường thực sự.
Ví dụ 2: Khi nói đến du lịch sinh thái, người ta thường cho rằng đây là mô hình giúp
con người có được sự kết nối với thiên nhiên, giúp con người tìm được sự bình yên, thư
thái, tăng cường sức khoẻ khi về với thiên nhiên trong lành, xanh mát. Nhưng dường như
đó chỉ là cách nói một chiều, bởi không phải mô hình “du lịch sinh thái nào cũng đem lại
cho môi trường những “quyền lợi” tương xứng. Trái lại, nhiều mô hình du lịch sinh thái
chỉ là sự chiếm dụng tài nguyên và thải ra môi trường hàng tấn rác thải nhựa.
Bạn có cảm thấy yên tâm khi mua một sản phẩm chỉ vì bao bì của nó ghi chữ “có thể
tái chế”, bạn có cảm tình với một nhãn hàng chỉ vì họ cam kết “không thử nghiệm trên
động vật”, và có bao giờ bạn vì tin rằng ống hút cỏ bàng có khả năng phân huỷ nên mặc
sức sử dụng? Thân thiện hơn chất liệu nhựa không có nghĩa là thân thiện với môi trường.
Không có điều gì thật sự thân thiện với môi trường nếu nó không phải là một vòng tuần
hoàn do thiên nhiên tạo ra. Nhưng ít nhất chúng ta vẫn đang nỗ lực nhằm giảm bớt những
tác động xấu lên môi trường. Là một người tiêu dùng, hãy nhận thức rõ về mỗi hành động
của mình và luôn nhắc nhở, chúng ta cần nỗ lực để sống giảm rác từng chút một.
(Dẫn theo Ngữ văn 7, Tập hai, Kết nối tri thức với cuộc sống,
NXB Giáo dục Việt Nam, 2022, tr. 98-100)
a) Tìm thành phần tình thái trong câu: Nhưng dường như đó chỉ là cách nói một chiều,
bởi không phải mô hình “du lịch sinh thái” nào cũng đem lại cho môi trường những
“quyền lợi” tương xứng. (0,5 điểm)
b) Hãy cho biết các từ được gạch chân thực hiện phép liên kết nào? (0,5 điểm)
c) Theo em, vì sao tác giả cho rằng “nhiều mô hình du lịch sinh thái chỉ là sự chiếm dụng
tài nguyên”? (0,5 điểm)
d) Qua văn bản, em rút ra được bài học gì cho bản thân? (0,5 điểm) Câu 2. (3,0 điểm)
Viết một đoạn văn hoặc bài văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về việc làm thế nào để
“sống giảm rác từng chút một”. Câu 3. (5,0 điểm)
Mặt trời xuống biển như hòn lửa,
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.
(Huy Cận, Đoàn thuyền đánh cá, Ngữ văn 9, Tập một,
NXB Giáo dục Việt Nam, 2023, tr. 139-140)
Em hãy phân tích đoạn trích trên; từ đó, nhận xét về nghệ thuật xây dựng hình ảnh của tác
giả thể hiện trong đoạn trích.
ĐÁP ÁN – BIỂU ĐIỂM Câu Nội dung Điểm 1
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi 2,0
a. Thành phần tình thái: dường như 0,5
b) Các từ được gạch chân thực hiện phép liên kết lặp từ ngữ: môi 0,5 trường
c) Vì không phải mô hình du lịch sinh thái nào cũng đem lại cho môi 0,5
trường những quyền lợi tương xứng. Không chỉ vậy, nó còn thải ra
môi trường hàng tấn rác thải nhựa.
d) HS dựa vào nội dung đoạn trích đưa ra những bài học phù hợp. 0,5 Gợi ý:
+ Hãy là người tiêu dùng thông thái, lựa chọn sản phẩm thân thiện với môi trường.
+ Phải chung tay bảo vệ môi trường. + ….
Viết một đoạn văn hoặc bài văn ngắn trình bày suy nghĩ của em 3,0 2
về việc làm thế nào để “sống giảm rác từng chút một”.
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,5
Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở đoạn (mở bài) nêu được
vấn đề, thân đoạn (thân bài) triển khai được vấn đề, kết đoạn (kết bài)
kết luận được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận; triển khai vấn đề nghị luận 2,0
thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt
chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.
Bài làm có thể triển khai theo nhiều cách, sau đây là gợi ý:
1. Mở đoạn (mở bài): Giới thiệu vấn đề: ý nghĩa việc sống giảm rác từng chút một.
2. Thân đoạn (thân bài):
- Rác thải là một vấn đề nhức nhối của nước ta nói riêng và thế giới nói chung.
- Rác thải nếu không được xử lí đúng cách sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng
không chỉ đối với môi trường mà còn đối với chính con người.
- Việc giảm rác thải từng chút một trong cuộc sống mỗi con người là
điều vô cùng cần thiết:
+ Khi giảm rác thải chúng ta sẽ làm cho môi trường sống tốt hơn.
+ Giảm rác thải cũng là cách giảm gánh nặng lên môi trường.
+ Môi trường sống trong lành cũng khiến cơ thể, sức khỏe, tinh thần
của mỗi chúng ta “mạnh khỏe” hơn. + ...
HS lấy dẫn chứng minh họa phù hợp.
- Giảm rác thải nhựa không phải thực hiện qua một trào lưu, một
phong trào nhất định mà nó phải là hành động thường xuyên, mọi
người phải ý thức được tầm quan trọng của việc giảm rác thải và thực
hiện từng chút mỗi ngày.
- Phê phán những kẻ chạy theo trào lưu, giảm rác thải, phân loại rác
thải theo phong trào hoặc những người không có ý thức bảo vệ môi trường.
3. Kết đoạn (kết bài): Tổng kết vấn đề. c. Sáng tạo 0,25