Bài tập ôn tập + Đề kiểm tra Vật Lí 10 Chân trời sáng tạo Chương 4

CÂU HỎI ÔN TẬP CHƯƠNG 4
PHẦN I. Câu trắc nhiệm nhiều phương án lựa chọn
Câu 1: Tại sao các hành khách trên tàu cảm thấy bị đẩy sang một bên khi tàu lượn qua một khúc cua?
A. Do lực hấp dẫn. B. Do lực ma sát. C. Do quán tính.
D. Do lực cản không khí. Giải thích:
Khi tàu lượn qua một khúc cua, hành khách cảm thấy bị đẩy sang một bên vì quán tính. Quán tính là khuynh
hướng của các vật để duy trì trạng thái chuyển động hoặc đứng yên của chúng. Khi tàu thay đổi hướng,
hành khách bên trong vẫn muốn tiếp tục chuyển động theo hướng cũ do quán tính, dẫn đến cảm giác bị đẩy sang một bên.
Câu 2: Khi một quả bóng đang đứng yên trên mặt bàn, lực nào đang tác dụng lên quả bóng?
A. Chỉ có trọng lực.
B. Chỉ có lực đàn hồi của mặt bàn.
C. Trọng lực và lực nâng của mặt bàn (phản lực của mặt bàn) cân bằng nhau.
D. Không có lực nào tác dụng.
Câu 3: Một chiếc ô tô đang chuyển động thẳng đều với vận tốc 30m/s. Khi tắt động cơ, ô tô tiếp tục chuyển
động một đoạn đường 500 m trước khi dừng lại. Hỏi lực ma sát đã tác dụng lên ô tô như thế nào?
A. Lực ma sát luôn đẩy ô tô về phía trước.
B. Lực ma sát làm ô tô dừng lại.
C. Lực ma sát không ảnh hưởng đến chuyển động của ô tô.
D. Lực ma sát chỉ xuất hiện khi ô tô dừng lại. Giải thích:
Khi ô tô tắt động cơ, không còn lực đẩy từ động cơ, nhưng xe vẫn tiếp tục chuyển động do quán tính. Tuy
nhiên, lực ma sát giữa bánh xe và mặt đường tác dụng ngược chiều chuyển động làm ô tô dần dừng lại.
Câu 4: Một quả bóng lăn trên mặt phẳng nhẵn và dừng lại sau một khoảng thời gian. Lý do chính quả bóng dừng lại là
A. lực hấp dẫn tác dụng lên quả bóng.
B. quả bóng mất hết năng lượng.
C. ma sát tác dụng lên quả bóng.
D. không còn lực đẩy quả bóng về phía trước. Giải thích:
Mặc dù mặt phẳng nhẵn, vẫn tồn tại lực ma sát nhỏ tác dụng ngược chiều chuyển động của quả bóng. Lực
ma sát này sẽ dần làm giảm tốc độ của quả bóng và cuối cùng làm nó dừng lại.
Câu 5: Một chiếc xe tải lớn và một chiếc xe đạp cùng di chuyển với cùng vận tốc trên một đường thẳng.
Nếu cả hai đều phanh gấp cùng lúc, xe nào sẽ dừng lại trước và tại sao?
A. Xe tải, vì có trọng lượng lớn hơn.
B. Xe đạp, vì có khối lượng nhỏ hơn.
C. Cả hai dừng lại cùng lúc vì có cùng vận tốc.
D. Xe tải, vì có diện tích tiếp xúc với mặt đường lớn hơn. Giải thích:
Xe đạp có khối lượng nhỏ hơn so với xe tải, do đó quán tính của nó cũng nhỏ hơn. Khi phanh gấp, xe đạp
cần ít lực hơn để dừng lại, do đó sẽ dừng trước xe tải.
Câu 6: Khi một tàu đang di chuyển và người trên tàu nhảy thẳng lên, người đó sẽ rơi xuống ở vị trí nào trên tàu?
A. Vị trí phía trước so với vị trí ban đầu.
B. Vị trí phía sau so với vị trí ban đầu.
C. Vị trí đúng ngay chỗ đã nhảy lên.
D. Vị trí bên cạnh so với vị trí ban đầu. Giải thích:
Theo nguyên lý quán tính, khi nhảy lên, người vẫn giữ nguyên vận tốc ngang như tàu. Vì vậy, họ sẽ hạ cánh
tại đúng vị trí đã nhảy lên, nếu bỏ qua lực cản không khí.
Câu 7: Một hộp hàng được đặt và đang nằm yên trên sàn xe tải, khi xe đột ngột tăng tốc thì điều gì có thể
xảy ra với hộp hàng?
A. Hộp hàng trượt về phía trước.
B. Hộp hàng trượt về phía sau.
C. Hộp hàng vẫn giữ nguyên vị trí so với sàn xe tải.
D. Hộp hàng bị văng lên cao. Giải thích:
Khi xe tải đột ngột tăng tốc, do quán tính, hộp hàng muốn giữ nguyên trạng thái yên tĩnh ban đầu. Vì vậy,
hộp hàng sẽ trượt về phía sau so với chuyển động của xe.
Câu 8: Một hành khách trên xe bus đang đứng yên cảm thấy mình bị kéo lùi khi xe bus đột ngột tăng tốc.
Điều này có thể giải thích là do
A. lực ma sát giữa chân hành khách và sàn xe.
B. lực hấp dẫn giữa hành khách và xe bus.
C. quán tính của hành khách muốn duy trì trạng thái ban đầu.
D. lực đẩy từ phía sau của xe bus. Giải thích:
Khi xe bus đột ngột tăng tốc, theo Định luật 1 Newton (định luật quán tính), cơ thể hành khách muốn duy
trì trạng thái chuyển động ban đầu (đứng yên), do đó họ cảm thấy như bị kéo lùi về phía sau. Đây là do
quán tính của hành khách muốn giữ nguyên trạng thái ban đầu của chuyển động.
Câu 9: Khi một chiếc tàu đang dừng lại, hành khách cảm thấy mình bị đẩy về phía trước. Hiện tượng này
được giải thích là do
A. trọng lực tác dụng lên hành khách.
B. sự thay đổi quán tính của hành khách.
C. lực ma sát giữa hành khách và ghế ngồi.
D. sự thay đổi tốc độ của tàu. Giải thích:
Khi tàu dừng lại, theo Định luật 1 Newton, quán tính làm cho cơ thể của hành khách muốn tiếp tục chuyển
động theo hướng tàu đã di chuyển, do đó họ cảm thấy như bị kéo về phía trước. Quán tính giữ cho hành
khách di chuyển với cùng vận tốc như tàu trước khi nó dừng lại.
Câu 10: Một hành khách đang ngồi trên một chuyến tàu đang chuyển động thẳng đều với vận tốc v. Hành
khách này cầm một cốc nước đầy, không có nắp, đặt trên bàn. Khi tàu đột ngột rẽ trái với một bán kính
cong lớn, nước trong cốc có xu hướng
A. bắn ra khỏi cốc về phía trái.
B. bắn ra khỏi cốc về phía phải.
C. không có hiện tượng gì xảy ra với nước trong cốc.
D. nước sẽ bắn ra cả hai phía của cốc. Giải thích:
Theo Định luật 1 Newton, một vật thể sẽ duy trì trạng thái chuyển động của nó trừ khi có lực tác dụng lên.
Trong trường hợp này, nước trong cốc đang di chuyển cùng vận tốc với tàu. Khi tàu rẽ trái, cơ thể hành
khách và cốc sẽ rẽ cùng với tàu do tác động của lực từ bàn và tàu. Tuy nhiên, nước trong cốc có xu hướng
tiếp tục di chuyển theo hướng ban đầu do quán tính, nghĩa là nó sẽ bắn ra phía phải của cốc (phía ngoài
của đường cong). Điều này xảy ra vì nước không chịu tác động trực tiếp của lực làm cho nó thay đổi hướng
giống như cốc và tàu.
Câu 11: Một viên bi nằm trên mặt bàn phẳng và không ma sát. Nếu viên bi bị đẩy với một lực nhỏ theo
một hướng nhất định và sau đó lực này ngừng tác dụng, viên bi sẽ
A. dừng lại ngay lập tức.
B. tiếp tục chuyển động với vận tốc không đổi theo hướng bị đẩy.
C. đổi hướng và tốc độ chuyển động có độ lớn không thay đổi.
D. rơi xuống do trọng lực. Giải thích:
Theo Định luật 1 Newton, một vật thể sẽ giữ nguyên vận tốc của mình (bao gồm cả tốc độ và hướng) trừ
khi có một lực tác dụng lên nó. Trong trường hợp này, vì mặt bàn không có ma sát, không có lực tác dụng
làm thay đổi vận tốc của viên bi, nên viên bi sẽ tiếp tục chuyển động với vận tốc không đổi theo hướng đã bị đẩy.
Câu 12: Hiện tượng nào sau đây không thể hiện tính quán tính?
A. Khi bút máy bị tắc mực người ta vẫy mực để mực văng ra.
B. Viên bi có khối lượng lớn lăn xuống máng nghiêng nhanh hơn viên bi có khối lượng nhỏ.
C. Ôtô đang chuyển động thì tắt máy nó vẫn chạy thêm 1 đoạn nữa rồi mới dừng lại.
D. Một người đứng trên xe buýt, xe hãm phanh đột ngột, người có xu hướng ngã về phía trước. Giải thích:
Ta thấy viên bi có khối lượng lớn lăn xuống máng nghiêng nhanh hơn viên bi có khối lượng nhỏ không thể
hiện tính quán tính.
Câu 13. Nhận định nào sau đây là đúng ?
A. Không có lực tác dụng thì vật không thể chuyển động.
B. Một vật bất kì chịu tác dụng của một lực có độ lớn tăng dần thì chuyển động nhanh dần.
C. Một vật có thể chịu tác dụng đồng thời của nhiều lực mà vẫn chuyển động thẳng đều.
D. Không vật nào có thể chuyển động ngược chiều với lực tác dụng lên nó. Hướng dẫn giải
Khi hợp lực F  0  a  0 => Vật chuyển động thẳng đều
Câu 14. Khi vật chịu tác dụng của hơ ̣p lực có độ lớn và hướng không đổi thì
A. vật sẽ chuyển động tròn đều.
B. vật sẽ chuyển động thẳng nhanh dần đều.
C. vật sẽ chuyển động thẳng biến đổi đều.
D. vật sẽ chuyển động hoặc đứng yên.
Câu 15. Dưới tác dụng của một lực F, vật đang chuyển động gia tốc a. Nếu lực tác dụng lên vật giảm đi
thì độ lớn gia tốc sẽ A. tăng lên. B. giảm đi. C. không đổi. D. bằng 0. Hướng dẫn giải
Gia tốc tỉ lệ thuận với lực tác dụng => lực giảm thì gia tốc cũng giảm
Câu 16. Mô ̣t lực có đô ̣ lớn 4 N tác du ̣ng lên vâ ̣t có khối lượng 0,8 kg đang đứng yên. Bỏ qua ma sát và các
lực cản. Gia tốc của vâ ̣t bằng A. 32 m/s2. B. 0,005 m/s2. C. 3,2 m/s2. D. 5 m/s2. Hướng dẫn giải F 4 2 a    5m / s m 0,8
Câu 17. Một lực không đổi tác dụng vào một vật có khối lượng 5kg làm vận tốc của nó tăng dần từ 2m/s
đến 8m/s trong 3s. Độ lớn của lực tác dụng vào vật là