Đề chính thức Ngữ văn vào 10 TP Hồ Chí Minh năm 2022 - 2023

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT TP HỒ CHÍ MINH
NĂM HỌC 2022 – 2023 Môn thi: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC
Thời gian làm bài: 120 phút
BỨC THÔNG ĐIỆP CỦA THỜI GIAN Câu 1: (3,0 điểm)
Em hãy đọc hai văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: Văn bản 1 Văn bản 2
Bất cứ thành phố lớn nào cũng có một lịch Thời gian là chất liệu làm nên cuộc
sử phát triển lâu dài. Trong dịp kỷ niệm đời của mỗi người. Cuộc đời của
300 năm thành phố Sài Gòn – Hồ Chí chúng ta đều hữu hạn, thời gian
Minh, ông Hẻny Chabert, phó thị trưởng thuộc về mỗi người cũng có giới
thành phố Lyon, đã trân trọng viết lời tựa hạn. Thứ nhanh nhất mà lại chậm
cho cuốn sách “Sài Gòn 1698 – 1998: nhất, dài nhất mà lại ngắn nhất,
Kiến trúc, quy hoạch”: “Thành phố này bình thường nhất mà lại giá trị
nói cho cùng là một ký ức nhắc nhở với ta nhất, dễ dàng làm cho ta lãng quên
về bao thế hệ con người khác nhau đã tạo nhất nhưng cũng dễ dàng làm cho
dựng nên nó, bao biến cố thăng trầm lịch ta hối tiếc nhất chính là thời gian.
sử, nhưng đồng thời cũng nói lên bao Thời gian cứ trôi đi, không bao giờ
niềm ước vọng”. Thật vậy, đô thị nơi đây dừng lại và mãi mãi không thể quay
in dấu ấn thời gian, mang theo nhiều giá về. Vì vậy, ngay từ khi còn trẻ, hãy
trị không chỉ về kiến trúc, cảnh quan mà biết trân trọng thời gian, hãy biết
còn về lịch sử, văn hóa, nghệ thuật mà sống trọn vẹn từng phút giây, hãy
chúng ta có thể học hỏi. Vì vậy, trong quá học thêm nhiều thứ, trải nghiệm
trình cải tạo, nâng cấp, mở rộng các công thêm nhiều điều trong hiện tại để
trình xưa cũ, chúng ta cần phải thật thận tạo dựng cuộc sống hạnh phúc.


trọng, nghiêm cẩn. Đó cũng là cách thể (Theo Tiêu Vệ, Học cho ai? Học để
hiện thái độ trân trọng quá khứ.
làm gì?, NXB Kim Đồng)
(Theo Nguyễn Minh Hòa, Đô thị luôn là
sự tiếp nối, Báo Tuổi Trẻ online, ngày 04/6/2022)
a. Dựa vào văn bản 1, hãy cho biết ông Henry Chabert đã viết gì trong lời tựa cuốn
sách Sài Gòn 1698 – 1998: Kiến trúc, quy hoạch. (0,5 điểm)
b. Chỉ ra một phép liên kết được sử dụng trong hai câu đầu của văn bản 2. (0,5 điểm)
c. Xác định thông điệp của từng văn bản. (1,0 điểm)
d. Trong cuộc sống, giữa hai việc học hỏi từ quá khứ và trải nghiệm trong hiện tại,
em quan tâm đến việc nào hơn? Vì sao? Trả lời trong khoảng 4 – 6 dòng. Câu 2: (3,0 điểm)
Phải chăng chỉ cần thời gian trôi qua, bạn sẽ trưởng thành?
Ở góc nhìn tuổi trẻ, em hãy viết bài văn (khoảng 500 chữ) để trả lời câu hỏi trên. Câu 3: (4,0 điểm)
Học sinh được chọn 1 trong 2 đề sau: Đề 1
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ


Trên hàng cây đứng tuổi.
(Trích Sang thu, Hữu Thỉnh, Ngữ văn 9, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam)
Cảm nhận về hai khổ thơ trên. Từ đó, liên hệ với một tác phẩm khác để thấy
được những biến chuyển của thiên nhiên hoặc con người theo bước đi của thời gian. Đề 2:
Từ tin nhắn của thời gian và từ những trải nghiệm trong quá trình đọc, hãy
viết bài văn nghị luận về một quyển sách hoặc một tác phẩm văn học đã giúp em
hiểu thêm về chính mình. HƯỚNG DẪN CHẤM Câu Yêu cầu Điểm Câu 1
a. HS dựa vào văn bản 1 để cho biết ông Henry Chabert 0,5 điểm
đã viết trong lời tựa cuốn sách Sài Gòn 1698 – 1998:
Kiến trúc, quy hoạch: Thành phố này nói cho cùng là
một kí ức nhắc nhở với ta về bao thế hệ con người khác
nhau đã tạo dựng nên nó, bao biến cố thăng trầm lịch
sử, nhưng đồng thời cũng nói lên bao niềm ước vọng. b. Phép liên kết: 0,5 điểm
- Phép lặp: thời gian, cuộc đời hoặc mỗi người
- Phép liên tưởng: thời gian – cuộc đời – hữu hạn – giới


hạn – mỗi người – chúng ta c. Thông điệp: 1,0 điểm
- Văn bản 1: cần thận trọng, nghiêm cẩn trong quá trình
cải tạo, nâng cấp, mở rộng các công trình xưa cũ vì đó
là cách thể hiện thái độ trân trọng quá khứ.
- Văn bản 2: hãy biết trân trọng thời gian, hãy biết sống
trọn vẹn từng phút giây hiện tại, hãy tranh thủ học nhiều
thứ, làm thêm nhiều điều để tạo dựng cuộc sống hạnh phúc.
d. Với những góc nhìn khác nhau, HS nêu ra mình quan
tâm đến việc nào hơn trong hai việc: học hỏi từ quá khứ
và trải nghiệm trong hiện tại. Một vài gợi ý: 1,0 điểm
- Cần quan tâm hơn đến việc học hỏi từ quá khứ vì khi
biết học hỏi từ quá khứ, ta sẽ hiểu thêm về những kinh
nghiệm của tiền nhân trên nhiều lĩnh vực, không chỉ về
kiến trúc, cảnh quan mà còn về văn hóa, nghệ thuật,…
Đây cũng là cách thể hiện tinh thần uống nước nhớ
nguồn và truyền thống ân tình, thủy chung của dân tộc.
- Cần quan tâm hơn đến việc trải nghiệm trong hiện tại
vì việc này sẽ giúp ta thu thập được nhiều tri thức, kĩ
năng, vốn hiểu biết từ đời sống thực tế. Ta có được
nhiều niềm vui trên hành trình trải nghiệm và biết cách
đối nhân xử thế, cách sinh tồn trong xã hội. Đây chính
là tiền đề để đạt được thành công trên đường đời. Câu 2
*Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 3,0 điểm
Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài
*Xác định đúng vấn đề cần nghị luận; triển khai vấn đề