Đề thi cuối kì 1 Ngữ văn 9 - Đề 9

ĐỀ SỐ 9 UBND QUẬN BA ĐÌNH
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I PHÒNG GD&ĐT
Năm học: 2022 – 2023 Môn: Ngữ Văn 9
Thời gian 90 phút không kể giao đề PHẦN I: (7.0 điểm)
Trong truyện ngắn “Làng” của nhà văn Kim Lân có đoạn viết:
Ông lão nghe chẳng sót một câu nào. Bao nhiêu là tin hay. Một em nhỏ trong ban
tuyên truyền xung phong bơi ra giữa hồ Hoàn Kiếm cắm quốc kỳ lên Tháp Rùa.
"Đây, cứ kêu chúng nó là trẻ con mãi đi, liệu đã bằng chúng nó chưa?". Một anh
trung đội trưởng sau khi giết được bảy tên giặc đã tự sát bằng một quả lựu đạn cuối
cùng. Đội nữ du kích Trưng Trắc giả làm người đi mua hàng đã bắt sống một tên
qua hai bốt Thao ngay giữa chợ. “Khiếp thật, tinh những người giỏi cả". Lại còn
bao nhiêu tin đột kích nữa,chỗ này giết được năm Pháp với hai Việt gian; chỗ kia
phá đổ một xe tăng và một xe díp. “Cứ thế chỗ này giết một tí,chỗ kia giết một tí,
cả súng ống cũng vậy, hôm nay dăm khẩu, ngày mai dăm khẩu, tích tiểu thành đại,
làm gì mà thằng Tây không bước sớm". Ruột gan ông lão cứ múa cả lên, vui quá!
(Theo Ngữ văn 9 – tập Một, NXB Giáo dục Việt Nam)
Câu 1 (1.25đ): Nhân vật “ông lão” được nhắc tới trong đoạn trích là ai? Trong
truyện, xây dựng hình tượng nhân vật chính - “ông lão” - luôn hướng về làng chợ
Dầu, nhưng tại sao tác giả lại đặt tên tác phẩm của mình là “Làng”?
Câu 2 (1.25đ): Chỉ ra hình thức ngôn ngữ nhân vật được sử dụng chủ yếu trong
đoạn trích trên và nói rõ tác dụng của nó trong việc khắc họa tâm lí và tình cảm của nhân vật “ông lão”.
Câu 3 (3.5đ): Viết một đoạn văn nghị luận khoảng 12 câu theo phép lập luận quy
nạp, phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật “ông lão” trong văn bản “Làng” để
làm rõ lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến của người dân thời kì đầu kháng


chiến chống Pháp. Trong đoạn sử dụng hợp lí một câu bị động và lời dẫn trực tiếp.
(Chỉ rõ câu bị động và lời dẫn).
Câu 4 (1.0đ): Trong chương trình Ngữ văn THCS có một tác phẩm khắc họa tâm
lí của nhân vật qua ngoại hình rất thành công. Đó là tác phẩm nào? Tác giả là ai?
PHẦN II: (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Khi chúng ta chỉ nghĩ đến bản thân mình, cả thế giới xung quanh chỉ còn là những
cái bóng… Và khi chúng ta cảm thấy cô đơn, chúng ta muốn tìm lấy một ai đó để
bấu víu, thì chỉ chạm vào những chiếc bóng mà thôi. Nhưng nếu mỗi ngày, chúng
ta chịu quan tâm và lắng nghe, thì chúng ta sẽ nhìn thấy được câu chuyện đời của
mỗi người, ít nhất là những người thân thiết quanh ta, ta sẽ nhận ra mỗi người đều
có một thân phận, những nỗi đau, những thất bại và sai lầm, những ước mộng
không thành… Nhờ đó, những người quanh ta trở nên có thực, là những con người
hiện hữu chứ không chỉ là những cái bóng. Và ta sẽ thấy mình không hề đơn độc
trên thế giới này. Cũng như sự yêu thương là có thật. Khi mà nỗi cô đơn luôn rình
rập chúng ta mỗi ngày, thì biết đâu trong một khoảnh khắc đầy may rủi của định
mệnh, cái cảm giác không đơn độc ấy lại có thể cứu lấy cả một đời người!
(Phạm Lữ Ân, Nếu biết trăm năm là hữu hạn…, NXB Hội nhà văn, 2016, tr.184 – 185)
Câu 1 (0.5đ): Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.
Câu 2 (0.5đ): Theo tác giả, để “thấy mình không hề đơn độc trên thế gian này”, chúng ta phải làm gì?
Câu 3 (2.0đ): Từ nội dung của đoạn trích trên và những hiểu biết xã hội của bản
thân, với độ dài không quá 2/3 trang giấy thi, em hãy trình bày suy nghĩ của mình
về điều kì diệu của sự lắng nghe. HƯỚNG DẪN CHẤM Câu Nội dung Điểm

PHẦN I 1
- Nhân vật “ông lão” được nhắc tới trong đoạn trích là ông 1.25 Hai
- Ý nghĩa việc tác giả đặt tên truyện là “Làng”: - Nếu đặt tên
là “Làng chợ Dầu” thì câu chuyện chỉ kể về cuộc sống và
con ngời ở một làng quê cụ thể => Ý nghĩa tác phẩm sẽ hạn
hẹp - Đặt tên là “Làng” vì đây là tên gọi gần gũi, thân mật,
cụ thể với bất kỳ ai => Ý nghĩa nhan đề có sức khái quát
cao: Không phải chỉ có một làng là làng yêu nước như làng
chợ Dầu và không chỉ có một người nông dân yêu nước như
ông Hai mà trên đất nước Việt Nam có rất nhiều làng yêu
nước như làng chợ Dầu và cũng có rất nhiều người nông
dân yêu nước như nhân vật ông Hai. 2
- Hình thức ngôn ngữ nhân vật được sử dụng chủ yếu trong 1.25
đoạn trích là ngôn ngữ độc thoại
- Tác dụng : độc thoại nội tâm của ông Hai thể hiện tâm
trạng vui vẻ, phấn khích của ông Hai khi biết làng mình
không hề theo Việt gian. Qua đó, tính cách ông Hai hiện lên
sinh động, có chiều sâu. 3
HS trình bày theo đúng yêu cầu đoạn văn: khoảng 12 câu, 3.5
sử dụng hợp lí một câu bị động và lời dẫn trực tiếp. 4
Đó là tác phẩm Lão Hạc của nhà văn Nam Cao. 1.0 PHẦN II 1
Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là: Nghị luận 0.5 2
Theo tác giả, để “thấy mình không hề đơn độc trên thế gian 0.5
này”, chúng ta phải: “chịu quan tâm và lắng nghe, thì chúng


ta sẽ nhìn thấy được câu chuyện đời của mỗi người, ít nhất
là những người thân thiết quanh ta, ta sẽ nhận ra mỗi người
đều có một thân phận, những nỗi đau, những thất bại và sai
lầm, những ước mộng không thành” 3
Trong cuộc sống này, sự sẻ chia giữa con người với nhau 2.0
luôn là điều tuyệt vời và kì diệu nhất thế gian. Nhờ có sự
nhường ngọt sẻ bùi, xã hội mới ngày càng tươi đẹp hơn,
hạnh phúc hơn biết nhường nào.
Sự sẻ chia của mọi người trong cuộc sống chính là chìa
khóa, là nền tảng của những mối quan hệ tốt đẹp. Khi con
người có sự đồng cảm và sẻ chia với nhau thì mọi khoảng
cách sẽ bị xóa nhòa và đối xử bằng tất cả tình cảm chân
thành. Đặc biệt với gia đình, bạn bè và các thượng đế thì sự
chia sẻ lại càng cần thiết. Không chỉ vậy, sự sẻ chia yêu
thương và lòng nhân ái của mọi người trong cuộc sống cũng
chính là chìa khóa để tạo nên một cộng đồng tốt đẹp và tử
tế. Trong khó khăn, thử thách, chính sự sẻ chia, yêu thương
của con người dành cho nhau không chỉ góp phần tạo nên
một cộng đồng tốt đẹp, tử tế mà sự đồng cảm còn góp phần
tạo nên một xã hội thịnh vượng. và ấm áp. Sự sẻ chia cũng
khiến mỗi người cảm thấy vui vẻ và sống ý nghĩa, bình yên
hơn bao giờ hết. Trong đại dịch, những hành động sẻ chia
tốt đẹp chính là chìa khóa tạo nên sức mạnh của đất nước,
con người Việt Nam. Biết bao nghĩa cử cao đẹp, sẻ chia yêu
thương với mọi người trong đại dịch. Tấm lòng sẻ chia, giúp
đỡ, hỗ trợ những người có hoàn cảnh khó khăn thực sự là
một hành động ghi dấu ấn tốt đẹp mà em không thể nào