Đề thi giữa kì 1 Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo 2024 (Đề 10)

PHÒNG GD&ĐT HUYỆN
ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ I
……………………..
Năm học: 2024 – 2025
Môn: Ngữ văn – Lớp 9 ĐỀ SỐ 10
(Thời gian làm bài: 90 phút)
I. Đọc hiểu (4,0 điểm)
Thay vì giúp con có một ước mơ thực sự, nhiều ông bố bà mẹ thường đưa
trẻ đến những trung tâm bồi dưỡng tài năng để tham gia hết khóa học này đến
chương trình khác. Bởi, phụ huynh cho rằng những chương trình đó rất bổ ích và có giá trị với con.
(...) Ai trong chúng ta cũng có một ước mơ cho riêng mình, trẻ em cũng
vậy. Song khác với người lớn, trẻ sẽ có nhiều ước mơ bay bổng do trí tưởng
tượng phong phú. Khi đó nhiệm vụ của cha mẹ là nuôi dưỡng ước mơ của con
một cách hợp lí, giúp chúng định hướng tương lai.
Trẻ em thường xuyên có ước mơ mới mỗi khi ngưỡng mộ ai đó. Khi được
bác sĩ chữa khỏi bệnh, trẻ mong ước lớn lên sẽ làm bác sĩ, khi xem tivi và
chứng kiến những diễn viên xinh đẹp hoặc xem những bộ phim siêu nhân thì
tước mơ của trẻ lại khác. Chắc hẳn, đây là câu chuyện xảy ra trong nhiều gia
đình. Thường, trẻ nhỏ với suy nghĩ ngây thơ, có thể con sẽ thốt ra những câu nói
khiến cha mẹ hoang mang. Khi đó không ít phụ huynh áp đặt suy nghĩ và mong
muốn của mình lên con. Họ ép con thích những điều cha mẹ muốn. Song, đó
không phải là niêm yết thích của trẻ. Theo các chuyên gia, đó là một trong
những suy nghĩ sai lầm mà cha mẹ nên bỏ trong quá trình định hình ước mơ cho
con trẻ. Theo chuyên gia Trần Quốc Phúc, cha mẹ hãy cho con một ước mơ và
đừng bao giờ “tiêu diệt” giấc mơ đó. “Cha mẹ hãy hỏi con thích gì và tin con sẽ
làm được điều đó. Cha mẹ hãy dẫn con tới nơi có những người thành công, để
con tiếp cận, nhìn những căn nhà đẹp, những chiếc xe đẹp. Đồng thời để con
chứng kiến cuộc sống của những trẻ em nghèo”, chuyên gia cho biết.
Theo: Vân Huyền, Khơi gợi điều trẻ muốn hướng tới,
Báo Giáo dục và Thời đại, số 99, Thứ hai, 26/04/2021, tr.13)
Câu 1 (1,0 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.
Câu 2 (1,0 điểm) Chỉ ra và gọi tên thành phần biệt lập trong câu văn sau: Chắc
hẳn, đây là câu chuyện xảy ra trong nhiều gia đình.
Câu 3 (1,0 điểm) Nêu nội dung chính của văn bản trên.
Câu 4 (1,0 điểm) Em có đồng tình với việc cha mẹ ép con thích những điều cha mẹ muốn không? Vì sao?
II. Viết (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm) Từ việc đọc hiểu văn bản ở phần I, hãy viết một đoạn văn
(khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của ước mơ đối với mỗi
con người trong cuộc sống.
Câu 2 (4,0 điểm) Em hãy phân tích bài thơ “Nói với em” của nhà thơ Vũ Quần Phương. Nói với em* (Vũ Quần Phương)**
Nếu nhắm mắt trong vườn lộng gió
Sẽ được nghe nhiều tiếng chim hay
Tiếng lích chích chim sâu trong lá
Con chìa vôi vừa hót vừa bay.
Nếu nhắm mắt nghe bà kể chuyện
Sẽ được nhìn thấy các bà tiên
Thấy chú bé đi hài bảy dặm
Quả thị thơm, cô Tấm rất hiền.
Nếu nhắm mắt nghĩ về cha mẹ
Đã nuôi em khôn lớn từng ngày
Tay bồng bế, sớm khuya vất vả
Mắt nhắm rồi, lại mở ra ngay.
(Trích “65 bài thơ hay dành cho thiếu nhi”- Cao Xuân Sơn tuyển chọn- NXB Kim Đồng) Chú thích:
(*) Nhạc sĩ Phan Bá Chức đã phổ nhạc bài thơ thành bài hát cùng tên.
(**) Vũ Quần Phương sinh năm 1940, quê ở Nam Định. Ông là bác sĩ y khoa
đồng thời là nhà thơ, nhà phê bình văn học, trưởng ban biên tập văn học của
NXB Văn học, chủ tịch Hội đồng thơ Hội nhà văn Việt Nam. Ông là nhà thơ
nổi tiếng với nhiều bài thơ hay về tình yêu, và ở nhiều đề tài khác, trong đó có
thơ thiếu nhi. Tác phẩm chính như: Cỏ mùa xuân (1966), Hoa trong cây (1977), Chỗ ấy sóng (2008) HƯỚNG DẪN CHẤM Phầ Câu Nội dung Điểm n Đọc 1
Phương thức biểu đạt chính: nghị luận 1,0 hiểu
Thành phần biệt lập trong câu là: Chắc chắn – thành 2 1,0 phần tinh thái
Học sinh có thể giải thích theo ý hiểu của mình, có lý giải Gợi ý: 3
Đoạn trích đang nói tới thực hướng dạy con của các 1,0
bậc phụ huynh hiện nay. Đồng thời nói lên tiếng nói
con trẻ với mong muốn được thực sự phát triển, hướng tới đam mê của mình.
Học sinh trình bày quan điểm của mình, có lý giải.
Gợi ý: Không đồng tình: Vì việc ép những đứa trẻ đi
theo con đường mà cha mẹ chúng muốn sẽ khiến 4 1,0
những đứa trẻ trở thành những người máy, luôn làm
theo những gì được sắp đặt từ trước. Không phát huy
được hết khả năng của mình.... Viết 1
Từ việc đọc hiểu văn bản ở phần I, hãy viết một
đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của 2,0
em về ý nghĩa của ước mơ đối với mỗi con người trong cuộc sống.
* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn
nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các
kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý 0,25
trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo,
thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.
Yêu cầu về kiến thức: 1,5
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần
giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và
quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ,
lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.
Sau đây là một hướng gợi ý: a. Giải thích
Ước mơ chính là những dự định, khát khao mà mỗi
chúng ta mong muốn đạt được trong thời gian ngắn
hoặc dải. Ước mơ chính là động lực để mỗi chúng ta
vạch ra phương hướng đường đi để dẫn tới ước mơ. b. Bàn luận chứng minh
- Vai trò và ý nghĩa của ước mơ trong cuộc sống:
+ Ước mơ chính là ngọn đuốc soi sáng trong tim mỗi
chúng ta nó hướng chúng ta tới những điều tốt đẹp
+ Ước mơ cũng chính là mong muốn được cống hiến
sức lực của mình cho xã hội và khi chúng ta đạt được
ước mơ cũng là lúc chúng ta được thừa nhận năng lực của mình.