Đề thi giữa kì 1 Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo 2024 (Đề 5)

PHÒNG GD&ĐT HUYỆN
ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ I
……………………..
Năm học: 2024 – 2025
Môn: Ngữ văn – Lớp 9 ĐỀ SỐ 5
(Thời gian làm bài: 90 phút)
I. Đọc hiểu (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện theo yêu cầu:
Đường đi khó không khó vì ngăn sông cách núi mà khó vì lòng
người ngại núi e sông. Xưa nay những đấng anh hùng làm nên những
việc gian nan không ai làm nổi, cũng là nhờ cái gan mạo hiểm, ở đời
không biết cái khó là cái gì.
[…] Còn những kẻ ru rú như gián ngày, làm việc gì cũng chờ trời
đợi số, chỉ mong cho được một đời an nhàn vô sự, sống lâu giàu bền, còn
việc nước việc đời không quan hệ gì đến mình cả. Như thế gọi là sống
thừa, còn mong có ngày vùng vẫy trong trường cạnh tranh này thế nào được nữa.
[…] Thành công chỉ đến khi bạn làm việc tận tâm và luôn nghĩ đến
những điều tốt đẹp. Vậy học trò ngày nay phải biết xông pha, phải biết
nhẫn nhục; mưa nắng cũng không lấy làm nhọc nhằn, đói rét cũng không
lấy làm khổ sở. Phải biết rằng: hay ăn miếng ngon, hay mặc của tốt, hễ
ra khỏi nhà thì nhảy lên cái xe, hễ ngồi quá giờ thì đã kêu chóng mặt…
ấy là những cách làm mình yếu đuối nhút nhát, mất hẳn cái tinh thần mạo hiểm của mình đi.
(Trích Mạo hiểm – Nguyễn Bá Học, Quốc văn trích diễm,
NXB Trẻ, TP. Hồ Chí Minh, 2005)
Câu 1 (0,5 điểm) Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2 (0,5 điểm) Theo tác giả, nhờ đâu mà xưa nay những đấng anh
hùng làm nên những việc gian nan không ai làm nổi?
Câu 3 (1,0 điểm) Tác giả đã thể hiện thái độ gì đối với những kẻ ru rú
như gián ngày, làm việc gì cũng chờ trời đợi số, chỉ mong cho được một đời an nhàn vô sự?
Câu 4 (1,0 điểm) Anh (chị) suy nghĩ gì về câu văn: Thành công chỉ đến
khi bạn làm việc tận tâm và luôn nghĩ đến những điều tốt đẹp?
Câu 5 (1,0 điểm) Anh (chị) rút ra thông điệp gì từ đoạn trích trên?
II. Viết (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm) Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy
nghĩ của anh (chị) về ý kiến được nêu ở phần Đọc hiểu: Đường đi khó
không khó vì ngăn sông cách núi mà khó vì lòng người ngại núi e sông. Câu 2 (4,0 điểm)
Phía làng đã khuất hẳn, nhưng tôi vẫn đăm đắm nhìn theo. Tôi đi đã
nhiều nơi, đóng quân lại ở nhiều chỗ, phong cảnh đẹp đẽ hơn đây nhiều,
nhân dân coi tôi như người làng và cũng có những người yêu tôi tha thiết
nhưng sao sức quyến rũ, nhớ thương vẫn không mãnh liệt, day dứt bằng
mảnh đất cội cằn này.
Làng mạc bị tàn phá nhưng mảnh đất quê hương vẫn đủ sức nuôi
sống tôi như ngày xưa nếu tôi có ngày trở về. Ở miếng đất ấy tháng giêng
tôi đi đốt bãi đào ổ chuột, tháng tám nước lên đánh dậm, úp cá, đơm tép,
dấm cá rô, tháng chín, tháng mười đi móc con da dưới vệ sông. ở miếng
đất ấy những ngày phiên chợ dì tôi lại mua cho vài cái bánh dợm, đêm
nằm với chú, chú gác chân lên tôi mà lẩy Kiều, ngâm thơ, những tối liên
hoan xã nghe cái Tỵ hát chèo và đôi lúc lại được ngồi nói chuyện với Cún
con nhắc lại những kỷ niệm đẹp đẽ hồi thơ ấu.
Khung cảnh chung quanh tôi bắt đầu mờ dần rồi trắng xóa, sương
xuống dày đặc đến không còn trông rõ cái gì nữa. Phảng phất trong
không khí có thứ mùi quen thuộc, không hẳn là mùi nhang ngày Tết, cũng
không phải là thứ mùi nào khác có thể gọi tên được, nó man mác, có lẽ
đã lâu lắm tôi mới lại cảm thấy nó. Thôi, tôi nhớ ra rồi... đó là thứ mùi vị
đặc biệt, mùi vị của quê hương...
(Ngày Tết về thăm quê, Nguyễn Khải)
Đoạn trích trên đề cập tới vấn đề gì? Anh/chị hãy viết bài luận (500 chữ)
phân tích, cảm nhận về vấn đề được đề cập tới. HƯỚNG DẪN CHẤM Phầ Câ Nội dung Điểm n u Đọc 1
Phương thức biểu đạt chính là nghị luận. 0,5 hiểu 2
Theo tác giả xưa nay những đấng anh hùng làm
nên những việc gian nan không ai làm nổi là nhờ 0,5
cái gan mạo hiểm, ở đời không biết cái khó là gì. 3
Tác giả thể hiện thái độ phê phán, lo ngại, trăn trở
đối với những kẻ ru rú như gián ngày, làm việc gì 1,0
cũng chờ trời đợi số. 4
Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác
nhau nhưng cần phải nêu được những ý chính sau:
– Con người ta sống ở đời đều muốn theo đuổi để đạt đến thành công.
– Đối diện với những khó khăn trước mắt, có
người chọn cách thoái lui, có người rẽ sang hướng
khác, dễ dàng và đơn giản hơn, dù nó không đúng
với mục đích của mình. 1,0
– Khát vọng chính là nguồn động lực có sức mạnh
vô biên, tiềm tàng bên trong mỗi con người.
– Con người khi sinh ra không là gì cả chỉ là mầm
sống mới được sinh ra chỉ là một đứa trẻ sơ sinh không tên tuổi.
– Hãy sống hết mình và không ngừng phấn đấu
bạn sẽ tìm thấy được tất cả và làm chủ mọi thứ. 5
HS tự đưa ra bài học và giải thích. 1,0 Viết 1
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình 2,0
bày suy nghĩ của anh (chị) về ý kiến được nêu ở
phần Đọc hiểu: Đường đi khó không khó vì