ĐỀ 3
MA TRẬN ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10
Mức độ nhận thức Nội dung Vận Tổng Nhận biết Thông hiểu Vận dụng cao dụng - Hiểu được - Tên văn nội dung, mà bản, tác giả. đoạn trích - Nhận ra lời Đọc - hiểu muốn gửi tới nhân vật, văn bản người đọc. hoàn cảnh - Xác định sống của được hàm ý nhân vật. trong câu văn. - Số câu: 2 2 4 - Số điểm: 2 2 4 - Tỉ lệ: 20% 20% 40% Tạo lập văn bản Tạo lập nghị luận về một văn bản tác phẩm thơ. - Số câu: 1 1 - Số điểm: 6 6 - Tỉ lệ: 60% 60% Tổng số câu: 2 2 1 5 Tổng số điểm: 2 2 6 10 Tỉ lệ: 20% 20% 60% 100%
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT …….. Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút
Phần 1: Đọc hiểu (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
... Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. Ở đây có
cả mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang nằm trong chăn, nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi.
Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão vặn to đến cỡ nào vẫn thấy là không đủ sáng.
Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào
ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà
gió thì giống như những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung...
(SGK, Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục 2005, Trang 183,184)
Câu 1 (1,0 điểm). Đoạn trích trên được rút ra từ tác phẩm nào? Của tác giả nào?
Câu 2 (1,0 điểm). Đoạn văn là lời của nhân vật nào? Những tâm sự đó giúp em
hiểu gì về hoàn cảnh sống và công việc của nhân vật?
Câu 3 (1,0 điểm). Theo em, những điều gì đã giúp nhân vật sống yêu đời, hoàn thành tốt nhiệm vụ?
Câu 4 (1,0 điểm). Chỉ ra hàm ý trong câu văn sau: Xách đèn ra vườn, gió tuyết và
lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới.
Phần 2: Tạo lập văn bản (6,0 điểm) Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc.
(Trích Mùa xuân nho nhỏ - Thanh Hải, Ngữ văn 9, Tập 2, NXB Giáo dục 2005)
Phân tích đoạn thơ trên để làm sáng tỏ tâm niệm của tác giả: Sống là để cống hiến cho đời. HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần 1: Đọc hiểu (4,0 điểm) Câu 1
Đoạn trích được rút ra từ tác phẩm Lặng lẽ Sapa của tác giả (1,0 điểm) Nguyễn Thành Long. Câu 2
- Đoạn văn là lời của nhân vật anh thanh niện ở trạm khí tượng (1,0 điểm)
thủy văn được nói ra trong hoàn cảnh: anh đang kể cho ông họa sĩ về công việc của mình.
- Hoàn cảnh sống và làm việc nhiều khó khăn:
+ Sống: một mình trên đỉnh núi cao (cả mưa tuyết, gió tuyết).
+ Công việc: “nửa đêm phải chui ra khỏi chăn, xách đèn ra vườn”
để lấy những con số đo mưa, đo nắng, đo gió,…phục vụ công
việc dự báo thời tiết.
=> Sống trong nỗi cô đơn và hoàn cảnh khắc nghiệt của cuộc sống.
- Điểm đặc biệt trong hoàn cảnh sống và làm việc của anh thanh niên:
+ Hoàn cảnh sống: cô độc, một mình trên đỉnh Yên Sơn cao
2600m. Sống trong nỗi cô đơn thường trực nên lúc nào anh cũng
có cảm giác thèm người.
+ Công việc: đòi hỏi lòng kiên trì, tinh thần trách nhiệm, sự tỉ mỉ
và chính xác. Câu 3
Trong hoàn cảnh ấy, điều giúp nhân vật trên sống yêu đời và hoàn (1,0 điểm) thành nhiệm vụ đó là:
- Biết làm chủ mình sống có ích cho đời:
+ Nhờ anh phát hiện một đám mây khô mà không quân của ta hạ
được bao nhiêu phản lực “Từ hôm ấy cháu sống thật hạnh phúc”.
+ Anh đã vượt qua cái mà con người ta không dễ vượt qua: đang
sức ăn sức ngủ mà phải thức dậy đúng lúc một giờ sáng thì chỉ
muốn với tay tắt đồng hồ báo thức đi.
+ Tạo một thứ thiên đường cho hoàn cảnh sống: nơi ăn ở ngăn
nắp gọn gàng, có vườn hoa, nuôi gà,…
- Ý thức sâu sắc về công việc mình làm, say mê yêu nghề, tìm
được niềm vui trong công việc:
+ “Khi ta làm việc ta với công việc là đôi…huống chi việc của
cháu gắn liền với bao anh em đồng chí dưới kia”
+ “Công việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất nó đi cháu buồn chết mất”
=> Mỗi suy nghĩ của con người trẻ tuổi ấy đều thấm đẫm tình yêu
con người, cuộc sống, yêu mến và tự hào mảnh đất mình đang sống.
=> Anh thanh niên cán bộ khí tượng thủy văn tiêu biểu cho vẻ
đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam những năm đầu miền Bắc nước ta
vừa sản xuất vừa chống chiến tranh phá hoại của giặc Mĩ. Câu 4
Hàm ý của câu văn: Công việc của nhân vật anh thanh niên khó (1,0 điểm)
khăn, gian khổ đến nỗi những hiểm nguy, đáng sợ lúc nào cũng
như luôn rình rập để đổ ập vào anh.
Document Outline
- SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ……..
- KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
Nhắn tin Zalo