Giáo án Bài 12 Lịch sử 7 Kết nối tri thức (Phiên bản 2): Cuộc kháng chiến chống quân lược Tống (1075 - 1077)

Ngày soạn:…/…/… Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 12: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075-1077) I. MỤC TIÊU 1. Mục tiêu Sau bài học này, HS sẽ:
- Đánh giá được những nét độc đáo trong cuộc kháng chiến chống Tống (1075- 1077).
- Đánh giá được vai trò của Lý Thường Kiệt trong cuộc kháng chiến chống Tống. 2. Năng lực
- Năng lực chung:
 Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và
GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
 Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học tập; biết
cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của thầy cô.
 Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm,
có sáng tạo khi tham gia các hoạt động lịch sử.
- Năng lực lịch sử:
 Rèn luyện kĩ năng quan sát và sử dụng bản đồ khi học bài Cuộc kháng chiến
chống quân xâm lược Tống (1075-1077).
 Biết trình bày, suy luận, phản biện, tranh luận về một vấn đề lịch sử, rèn
luyện năng lực nhận thức và tư duy lịch sử. 3. Phẩm chất
- Giáo dục tinh thần yêu nước, ý thức bảo vệ độc lập dân tộc trước nguy cơ xâm lược.


II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử.
- Phiếu học tập dành cho HS. - Máy tính, máy chiếu.
2. Đối với học sinh - SGK, SBT Lịch sử 7.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học Cuộc kháng chiến chống quân
xâm lược Tống (1075-1077).
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú, tâm thế cho HS vào bài học và giúp HS có hiểu biết ban đầu về bài học mới.
b. Nội dung: GV cho HS quan sát hình ảnh; HS quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về hiểu biết về con sông Như Nguyệt; sự
kiện lịch sử, anh hùng dân tộc gắn với con sông này.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh dòng sông Như Nguyệt: - GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp đôi và trả lời câu hỏi:
+ Em đã từng bao giờ nghe đến sông Như Nguyệt chưa?


+ Hãy nêu hiểu biết của em về con sông đó.
+ Em có biết con sông đó gắn với sự kiện lịch sử nào hoặc với vị anh hùng dân tộc nào?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS vận dụng hiểu biết và trả lời câu hỏi.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời đại diện 1-2 HS trả lời câu hỏi:
+ Sông Như Nguyệt ngày nay còn có tên là Sông Cầu, hiện đây là một di tích lịch sử
ở thôn thọ Đức – Tam Đa, huyện Yên phong tỉnh Bắc Ninh.
+ Trận Như Nguyệt gắn với người anh hùng Lý Thường Kiệt là một trận đánh lớn
diễn ra ở một khúc sông Như Nguyệt gắn vào năm 1077, là trận đánh có tính quyết
định của cuộc Chiến tranh Tống-Việt, 1075-1077, và là trận đánh cuối cùng của nhà
Tống trên đất Đại Việt. Trận chiến diễn ra trong nhiều tháng, kết thúc bằng chiến
thắng của quân đội Đại Việt và thiệt hại nhân mạng lớn của quân Tống, đánh bại
hoàn toàn ý chí xâm lược Đại Việt của họ, buộc họ phải thừa nhận Đại Việt là một quốc gia.
- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Em đã được tìm hiểu về cuộc kháng chiến chống Tống
của quân dân Đại Cồ Việt (năm 981). Trong trận chiến đó, mặc dù đã bị thất bại
thảm hại và phải rút quân về nước nhưng nhà Tống vẫn chưa bao giờ từ bỏ ý đồ xâm
lược nước ta. Vua Tống nuôi tham vọng gì khi tiếp tục đề ra kế hoạch đánh chiếm
nước Đại Việt? Dưới sự lãnh đạo của triều đình nhà Lý, quân dân Đại Việt đã tổ
chức kháng chiến, bảo vệ đất nước như thế nào? Chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu
trong bài học ngày hôm nay – Bài 12: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075-1077).
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Cuộc kháng chiến chống Tống giai đoạn thứ nhất (năm 1075)


a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:
- Nêu được những biện pháp nhà Lý sử dụng để đối phó với quân Tống.
- Nhận xét được chủ trương đối phó của nhà Lý, Lý Thường Kiệt đối với quân Tống.
- Nêu được ý nghĩa việc chủ động tấn công để tự vệ của nhà Lý.
- Chỉ ra được những nét độc đáo trong cuộc kháng chiến chống Tống giai đoạn thứ nhất (năm 1075).
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc thông tin mục 1, mục Em có biết, Tư liệu
1, quan sát Hình 1,2 SGK tr.58, 59, làm việc cá nhân, thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS nêu và ghi được vào vở những nét chính trong cuộc kháng
chiến chống Tống giai đoạn thứ nhất (năm 1075).
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
1. Cuộc kháng chiến chống Tống
- GV hướng dẫn HS đọc thông tin mục 1 SGK giai đoạn thứ nhất (năm 1075)
tr.58, làm việc cá nhân và trả lời câu hỏi: Đứng - Giữa thế kỉ XI, nhà Tống lại âm
trước âm mưu xâm lược của nhà Tống, nhà Lý đã mưu đưa quân xâm lược Đại Việt.
chuẩn bị đối phó với quân Tống như thế nào?
Vua nhà Lý cử Lý Thường Kiệt làm
- GV hướng dẫn HS quan sát Hình 1, đọc mục Em Tổng chỉ huy lãnh đạo cuộc kháng
có biết SGK Tr.58, giới thiệu cho HS về nhân vật chiến; chủ động và khẩn trương tiến
Lý Thường Kiệt và vai trò của ông trong cuộc hành các biện pháp đối phó như đem kháng chiến chống Tống:
quân đánh bại ý đồ tiến công phối
hợp của nhà Tống với Chăm-pa.
+ Lý Thường Kiệt vốn người họ Ngô, sinh năm Kỉ
Mùi (1019), tức năm Thuận Thiên thứ 10, đời vua
Lý Thái Tổ (1009 - 1028). Lúc còn trai trẻ, ông là
người có vẻ mặt “tươi đẹp lạ thường”, cốt cách và tài năng phi thường.