Giáo án Bài 14 Địa lí 6 Cánh diều (2024): Nhiệt độ và mưa. Thời tiết và khí hậu

BÀI 14. NHIỆT ĐỘ VÀ MƯA. THỜI TIẾT VÀ KHÍ HẬU
(Thời gian thực hiện: 2 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
Học xong bài này, học sinh sẽ:
- Trình bày được sự thay đổi nhiệt độ bề mặt Trái đất theo vĩ độ
- Mô tả được hiện tượng hình thành mây, mưa
- Sử dụng được nhiệt kế, ẩm kế
- Phân biệt được thời tiết và khí hậu
- Trình bày được khái quát đặc điểm của các đới khí hậu 2. Về năng lực ⮚
Năng lực đặc thù môn Địa lí.
- Năng lực nhận thức khoa học địa lí:
+ Xác định được sự thay đổi nhiệt độ trên bề mặt Trái đất theo vĩ độ, sự phân bố
lượng mưa và các đới khí hậu trên Trái đất
+ Sơ đồ hóa sự thay đổi nhiệt độ không khí
+ Sơ đồ hóa quá trình hình thành mưa
- Năng lực tìm hiểu địa lí:
+ Sử dụng SGK, các kênh hình (14.1 -> 14.5) để tìm hiểu các kiến thức về nhiệt độ,
mưa, thời tiết và khí hậu
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để
giải thích đặc điểm khí hậu Việt Nam, ý nghĩa của các bản tin dự báo thời tiết và thực
hành, quay video về hiện tượng bốc hơi và ngưng tụ.
⮚ Năng lực chung : tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng
tạo thông qua việc HS độc lập khai thác thông tin, làm việc với tư liệu học tập và thảo
luận nhóm để giải quyết các nhiệm vụ học tập, các tình huống có vấn đề đặt ra trong bài học. 3. Về phẩm chất
Bài học góp phần hình thành cho học sinh các phẩm chất như: chăm chỉ, trung thực và
trách nhiệm khi thực hiện các nhiệm vụ học tập.


II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- SGK Lịch sử và Địa lí 6 (Bộ sách Cánh Diều) - Phiếu học tập. - Nhiệt kế
- Lược đồ nhiệt độ trung bình năm trên bề mặt Trái đất
- Lược đồ lượng mưa trung bình năm trên Trái đất
- Hình: Các đới khí hậu trên Trái đất
- HS làm thí nghiệm về sự bốc hơi nước và ngưng kết ở nhà (làm theo nhóm và quay lại video)
+ Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm
+ Các bước thực hiện và hiện tượng xảy ra (bốc hơi, ngưng kết)
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động mở đầu
a. Mục tiêu: Xác định được vấn đề cần giải quyết liên quan đến bài học và tạo hứng thú cho HS.
b. Nội dung: HS nêu ý kiến về vấn đề GV đưa ra.
c. Sản phẩm: Các ý kiến của HS.
d. Tổ chức thực hiện.
- Bước 1: GV đặt tình huống:
Trong buổi hội thảo Biến đổi khí hậu toàn cầu đang gây ra những hậu quả
nghiêm trọng đối với con người và các loại sinh vật trên Trái đất, đặc biệt là nguy cơ
tuyệt chủng các loài sinh vật sống ở 2 cực như gấu Bắc cực, chim Cánh cụt. Để bảo
tồn các loài này có một bạn HS đã đề xuất ý kiến mang những loài động vật này về
rừng Amadon. Bởi theo bạn nhỏ, khu rừng Amadon khu rừng có dự đa dang sinh thái
giàu nhất thế giới, là môi trường sống lí tưởng cho nhiều loài động thực vật. Và ở đó
có nhiều loài gấu và chim sinh sống.
Nếu em là ban quan lí về vấn đề bảo vệ đa dạng sinh thái thuộc Liên Hiệp Quốc, em
có đồng ý với ý kiến của bạn đó không? Vì sao?
- Bước 2: HS suy nghĩ cá nhân, viết nhanh ý kiến vào vở trong 1 phút
- Bước 3: Gv gọi 1-2 HS cho ý kiến, các HS khác bổ sung


- Bước 4: GV tổng hợp ý kiến của HS, nhận xét và kết nối vào bài học:
“Chúng ta không thể đưa toàn bộ gấu Bắc cực hay chim cánh cụt về rừng Amadon để
bảo tồn vì môi trường sống không phù hợp, đặc biệt là yếu tố nhiệt độ. Như vậy, các
em có thể thấy, nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa là những yếu tố thời tiết có ảnh hưởng rất
lớn đến đời sống và sản xuất của con người cũng như các loài sinh vật. Vậy các yếu tố
này có những đặc điểm gì? Tại sao hàng ngày chúng ta cần phải quan tâm đến dự báo
thời tiết? Các em cùng tìm hiểu trong bài 14”.


2. Hoạt động hình thành kiến thức mới
CUỘC ĐUA KÌ THÚ: TÔI LÀ CHUYÊN GIA KHÍ TƯỢNG
GV tổ chức các hoạt động tìm hiểu bài học với hình thức trò chơi: Cuộc đua kì thú.
Mỗi hoạt động tìm hiểu kiến thức mới là một chặng đua HS tham gia theo hình thức
cá nhân/cặp đôi/nhóm, sau đó tính điểm tổng kết và đánh giá theo nhóm, nhóm cao
điểm nhất sẽ chiến thắng.
Cuộc đua có 5 chặng đua tương ứng với 4 hoạt động hình thành kiến thức mới và
hoạt động luyện tập.
Hoạt động 1: Tìm hiểu về nhiệt độ không khí
Chặng 1: CHUYÊN GIA NHIỆT ĐỘ a. Mục tiêu:
- Trình bày được sự thay đổi nhiệt độ bề mặt Trái đất theo vĩ độ, theo bề mặt tiếp xúc và theo độ cao
b. Nội dung: HS thảo luận cặp hoàn thành phiếu học tập số 1 và trả lời các câu hỏi của GV.
c. Sản phẩm: Phụ lục 2 và các câu trả lời của HS
d. Tổ chức thực hiện
- Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS: Đọc nội dung SGK/155, quan sát hình 14.1 thảo
luận cặp đôi hoàn thành phiếu học tập số 1.
- Bước 2: HS làm việc cá nhân trong 3 phút, sau đó thảo luận và thống nhất ý kiến với
bạn hoàn thành phiếu học tập số 1. - Bước 3:
+ GV bốc thăm, gọi 1 cặp lên trình bày, chỉ rõ trên bản đồ sự thay đổi nhiệt độ từ xích đạo về phía cực
+ Các HS khác nhận xét, bổ sung và hoàn thiện bài.
- Bước 4: GV nhận xét, chiếu kết quả để các cặp tự chấm điểm, sau đó tính tổng điểm
của nhóm để lớp phó HT ghi lại lên bảng. GV chính xác hóa nội dung bài học. NỘI DUNG HỌC TẬP
- Nhiệt độ không khí là độ nóng lạnh của không khí
- Dụng cụ đo nhiệt độ không khí là nhiệt kế, đơn vị đo: 0C hoặc 0F