Giáo án Bài 16 Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo (2024): Chính sách cai trị của phong kiến phương Bắc và sự chuyển biến của Việt Nam thời kì Bắc thuộc

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 16: CHÍNH SÁCH CAI TRỊ CỦA PHONG KIẾN PHƯƠNG BẮC VÀ SỰ
CHUYỂN BIẾN CỦA VIỆT NAM THỜI KÌ BẮC THUỘC (2 tiết) I. MỤC TIÊU
1. Mức độ, yêu cầu cần đạt
Thông qua bài học, HS nắm được:
- Chính sách cai trị của các triểu đại phong kiến phương Bắc: tổ chức bộ máy cai
trị, chính sách bóc lột về kinh tế và đồng hoá về văn hoá, xã hội.
- Những chuyển biến về kinh tế, xã hội, văn hoá ở Việt Nam thời Bắc thuộc.
- Cuộc chiến chống đồng hoá, tiếp thu văn hoá bên ngoài và bảo tồn văn hoá Việt. 2. Năng lực - Năng lực chung:
 Năng lực giao tiếp, hợp tác: Trao đổi, thảo luận để thực hiện các nhiệm vụ học tập.
 Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Sử dụng các kiến thức đã học ứng dụng
vào thực tế, tìm tòi, phát hiện giải quyết các nhiệm vụ trong cuộc sống. - Năng lực riêng:
 Nêu được một số chính sách cai trị của phong kiến phương Bắc trong thời Bắc thuộc.
 Nhận biết được một số chuyển biến quan trọng về kinh tế, xã hội, văn hoá ở
Việt Nam trong thời Bắc thuộc.

3. Phẩm chất
- Có ý thức trách nhiệm giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá dân tộc.
- Yêu nước, sẵn sàng góp sức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- Giáo án, SGV, SHS Lịch sử và Địa lí 6.
- Sơ đồ Tổ chức chính quyền ở Giao Châu thời thuộc Hán.
- Sơ đồ Tổ chức chính quyền An Nam đô hộ phủ thời thuộc Đường. - Các kênh hình phóng to.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh
- SHS Lịch sử và Địa lí 6.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học (nếu có) và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV đặt vấn đề: Thành cổ Luy Lâu (nay thuộc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh) từ
thời Hán đã là trị sở của chính quyên đô hộ. Đây cũng là nơi lưu lại dấu tích liên quan
đến chính sách cai trị và sự chuyển biến trong đời sống kinh tế, xã hội, văn hoá của
người Việt thời Bắc thuộc. Sự hiện diện của những dấu tích ấy gợi cho chúng ta liên
tưởng và nhớ về một trung tâm văn hóa chính trị, trung tâm Phật giáo, gắn liền với


một thời kỳ bi tráng của lịch sử dân tộc - thời Bắc thuộc. Để hiểu chi tiết hơn về vấn
đề này, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay - Bài 16: Chính sách cai trị của
phong kiến phương Bắc và sự chuyển biến của Việt Nam thời kì bắc thuộc.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết được tổ chức bộ máy cai trị, chính sách
bóc lột về kinh tế, chính sách đồng hóa của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với dân tộc ta.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SHS, trả lời câu hỏi và tiếp thu kiến thức.
c. Sản phẩm học tập: HS làm việc cá nhân, thảo luận theo cặp, nhóm và trả lời câu hỏi.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao NV học tập
1. Chính sách cai trị của các triều đại
- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục I.1 và phong kiến phương Bắc
quan sát Sơ đồ 16.1, 16.2 SHS trang 81, a. Tổ chức bộ máy cai trị
trả lời câu hỏi:
- Tên gọi nước ta thời:
+ Em hãy cho biết tên gọi nước ta thời kì + Thuộc Hán: Giao Châu.
thuộc Hán và thuộc Đường, các đơn vị + Thuộc Đường: An Nam đô hộ phủ.
hành chính, người đứng đầu.
- Các đơn vị hành chính:
+ Thuộc Hán: Quận, huyện, thị xã.
+ Thuộc Đường: Châu, huyện, làng xã. - Người đứng đầu:
+ Thuộc Hán: Thứ sử người Hán.


+ Nhận xét về chính quyền ở Giao Châu + Thuộc Đường: Tiết độ sứ người Hán.
thời thuộc Hán và chính quyền An Nam - Nhận xét về chính quyền ở Giao Châu
thời thuộc Hán và chính quyền An Nam
đô hộ phủ thời thuộc Đường: Chính quyền
đô hộ phương Bắc kiểm soát nước ta ngày
càng chặt chẽ nhưng vẫn không khống chế
được làng xã Việt. Các Tù trưởng, hào
trưởng người Việt vẫn quản lí cấp huyện
xã (thời Hán) và cấp làng xã (thời Đường).
đô hộ phủ thời thuộc Đường.
- Nhà Hán gộp Âu Lạc với 6 quận của
Trung Quốc thành Giao Châu vì:
+ Thực hiện âm mưu sáp nhập nước ta vào lãnh thổ nhà Hán.
+ Xóa bỏ quốc gia, dân tộc Việt.
- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, trả
lời câu hỏi: Tại sao nhà Hán gộp Âu Lạc
với 6 quận của Trung Quốc thành Giao Châu?
- GV mở rộng kiến thức: Chính quyền đô
hộ chia tách lãnh thổ Âu Lạc thành:
+ Nhà Triệu chia Âu Lạc thành 2 quận:
Giao Chỉ (tương đương khu vực Bắc Bộ
ngày nay), Cửu Chân (tương đương với
vùng Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh).
b. Chính sách bóc lột về kinh tế
+ Nhà Hán lập thêm một quận là Nhật - Chính quyền đô hộ đã thực hiện những
Nam (tương đương với vùng Quảng Bình chính sách bóc lột về kinh tế đối với nước