Giáo án Bài 19 Lịch sử 6 Chân trời sáng tạo (2024): Bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 19: BƯỚC NGOẶT LỊCH SỬ ĐẦU THẾ KỈ X (2 tiết) I. MỤC TIÊU
1. Mức độ, yêu cầu cần đạt
Thông qua bài học, HS nắm được:
- Những sự kiện dẫn đến bước ngoặt trong công cuộc đấu tranh giành độc lập của dân tộc vào thế kỉ X. 2. Năng lực - Năng lực chung:
 Năng lực giao tiếp, hợp tác: Trao đổi, thảo luận để thực hiện các nhiệm vụ học tập.
 Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Sử dụng các kiến thức đã học ứng dụng
vào thực tế, tìm tòi, phát hiện giải quyết các nhiệm vụ trong cuộc sống. - Năng lực riêng:
 Trình bày được những nét chính về các cuộc vận động giành quyền tự chủ của
nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của họ Khúc và họ Dương.
 Mô tả được những nét chính của trận chiến Bạch Đằng lịch sử năm 938 và
những điểm độc đáo trong tổ chức đánh giặc của Ngô Quyền.
 Nêu được ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Bạch Đằng năm 938. 3. Phẩm chất
- Bồi dưỡng lòng yêu nước, tự hào dân tộc và ý chí căm thù giặc ngoại xâm.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU


1. Đối với giáo viên
- Giáo án, SGV, SHS Lịch sử và Địa lí 6.
- Lược đồ về các cuộc khởi nghĩa.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh
- SHS Lịch sử và Địa lí 6.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học (nếu có) và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh và yêu cầu HS
trả lời câu hỏi: Mùa xuân năm 40 từng vang lên lời thề bất
hủ của Hai Bà Trưng: “Một xin rửa sạch nước thù; Hai xin
đem lại nghiệp xưa họ Hùng”. Nhưng trong khoảng gần
900 năm, từ Hai Bà Trưng, Bà Triệu đến Lý Bí, Mai Thúc
Loan,... đều chưa thực hiện được trọn vẹn lời thề. Nhìn vào
bức tranh, em có biết cuối cùng ai là người đã hoàn thành
trọn vẹn được ước nguyện độc lập thiêng liêng ấy và chiến
thắng đó mang tên gì không?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, trả lời câu hỏi (HS có thể trả lời được hoặc không trả lời
được): Ngô Quyền với trận chiến Bạch Đằng đã hoàn thành được trọn vẹn ước
nguyện độc lập thiêng của Hai Bà Trưng, Bà Triệu đến Lý Bí, Mai Thúc Loan và của toàn dân tộc.


- GV đặt vấn đề: Những cuộc khởi nghĩa từ Hai Bà Trưng đến Phùng Hưng lần lượt
nổ ra và thất bại nhưng khát khao giành độc lập của nhân dân ta vẫn rực cháy suốt
ngàn năm Bắc thuộc. Đầu thế kỉ X, một bước ngoặt lịch sử quan trọng đã xảy ra, biến
khát khao thiêng liêng đó của dân tộc trở thành hiện thực. Để tìm hiểu rõ hơn về bước
ngoặt lịch sử quan trọng này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay -
Bài 19: Bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ của họ Khúc, họ Dương
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được những việc làm của Khúc Thừa Dụ
và Khúc Hạo để gây dựng nền tự chủ; trình bày được diễn biến, kết quả của cuộc kháng chiến.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SHS, trả lời câu hỏi và tiếp thu kiến thức.
c. Sản phẩm học tập: HS làm việc cá nhân, thảo luận theo cặp và trả lời câu hỏi.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao NV học tập
1. Cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ
- GV giới thiệu kiến thức: Từ cuối thế kỉ của họ Khúc, họ Dương
IX, nhà Đường suy yếu. Nhân cơ hội đó, a. Họ Khúc xây dựng nền tự chủ
Khúc Thừa Dụ, một hào trưởng ở Hải - Việc nhà Đường công nhận chức Tiết độ
Dương ngày nay đã đánh chiếm thành sứ cho Khúc Thừa Dụ thể hiện:
Đại La và tự xưng Tiết độ sứ, xây dựng + Nhà Đường suy yếu.
một chính quyền tự chủ. Năm 906, nhà
Đường buộc phải phong chức Tiết độ sứ + Khúc Thừa Dụ thực hiện một cuộc cướp cho Khúc Thừa Dụ.
chính quyền một cách khéo léo, đẩy nhà
Đường vào thế đã rồi - buộc phải công
- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục I.1 nhận chính quyền tự chủ của người Việt.
SHS trang 96 và trả lời câu hỏi: Việc nhà


Đường công nhận chức Tiết độ sứ cho
Khúc Thừa Dụ thể hiện điều gì?
- GV giới thiệu kiến thức: Năm 907,
Khúc Thừa Dụ mất, con trai là Khúc Hạo
lên thay. Trong 10 năm (907-917), chính
quyến Khúc Hạo đã tiến hành nhiều cải cách tiến bộ.
- GV yêu cầu HS quan sát Sơ đồ 19.1
SHS trang 96 và trả lời câu hỏi:
- Những việc làm của Khúc Thừa Dụ và + Hãy cho biết
Khúc Hạo để xây dựng nền tự chủ cho dân những việc làm của tộc: Khúc Thừa Dụ và
+ Tổ chức lại các đơn vị hành chính. Khúc Hạo để xây dựng nền tự chủ cho
+ Bãi bỏ chính sách bóc lột của quan lại dân tộc? đô hộ. + Theo em, những
+ Chiêu mộ thêm binh lính. việc làm của cha con
+ Chỉnh lại mức thuế. Đặt quan lại mới
Khúc Thừa Dụ có ý nghĩa như thế nào?
phụ trách việc thu thuế.
- Những việc làm của cha con Khúc Thừa
Dụ có ý nghĩa: xây dựng chính quyền tự
chủ, độc lập với phong kiến phương Bắc
cho người Việt, chính quyền của riêng
người Việt - do người Việt nắm giữ.
b. Dương Đình Nghệ chống quân Nam - GV giới thiệu
Hán, củng cố nền tự chủ kiến thức: Phong
- Diễn biến chính cuộc chống quân Nam kiến phương Bắc
Hán do Dương Đình Nghệ lãnh đạo: tuy đã suy yếu
+ Từ làng Giàng (Thiệu Dương, Thanh