Giáo án Bài 20 Khoa học tự nhiên 9 Cánh Diều (2024): Hydrocarbon, alkane

Phụ lục IV
KHUNG KẾ HOẠCH BÀI DẠY
(Kèm theo Công văn số 5512/BGDĐT-GDTrH ngày 18 tháng 12 năm 2020 của Bộ GDĐT)
Trường: ...........................
Họ và tên giáo viên:............................
Tổ: ................................
Chủ đề 8: Chất và sự biến đổi về chất
Bài 20. HYDROCARBON, ALKANE
Thời lượng: ... tiết I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
– Nêu được khái niệm hydrocarbon, alkane.
– Viết được công thức cấu tạo và gọi tên được một số alkane (ankan) đơn giản và thông dụng (C1 – C4).
– Viết được phương trình hoá học phản ứng đốt cháy của butane.
– Tiến hành được (hoặc quan sát qua học liệu điện tử) thí nghiệm đốt cháy butane từ đó
rút ra được tính chất hoá học cơ bản của alkane.
Trình bày được ứng dụng làm nhiên liệu của alkane trong thực tiễn. 2. Về năng lực a) Năng lực chung
- Tự chủ và tự học: Chủ động, tự tìm hiểu về khái niệm hydrocarbon, alkane, công thức
phân tử, công thức cấu tạo và gọi tên và phương trình đốt cháy của một số alkane. - Giao tiếp và hợp tác:
+ Sử dụng ngôn ngữ khoa học để diễn đạt về alkane
+ Hoạt động nhóm một cách hiệu quả theo đúng yêu cầu của GV trong khi thảo luận,
đảm bảo các thành viên trong nhóm đều được tham gia và trình bày báo cáo;
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Giải quyết vấn đề kịp thời với các thành viên trong nhóm
để thảo luận hiệu quả, giải quyết các vấn đề trong bài học và hoàn thành các nhiệm vụ học tập.
b) Năng lực khoa học tự nhiên
- Nhận thức khoa học tự nhiên: Trình bày được ứng dụng làm nhiên liệu của alkane trong thực tiễn
- Tìm hiểu tự nhiên: Quan sát các thí nghiệm nhận xét, rút ra được tính chất hoá học cơ bản của alkane.
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Giải thích được thủ phạm chủ yếu gây nên các vụ
nổ, sập hầm mỏ than và vận dụng kiến thức đã học biết cách sử dụng nhiên liệu hiệu quả và
tiết kiệm trong cuộc sống. 3. Về phẩm chất
- Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Cẩn thận, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong chủ để bài học.
- Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập khoa học tự nhiên.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- Máy chiếu, bảng nhóm;
- Các hình ảnh theo sách giáo khoa; máy chiếu, bảng nhóm;
- Dụng cụ: ống nghiệm, giá đỡ ống nghiêm, ống dẫn khí chữ L, cốc thuỷ tinh, đĩa thuỷ tinh.
- Hóa chất: Dung dịch acetic acid, đá vôi, kẽm viên, bột copper(II) oxide, dung dịch NaOH
1M, phenolphthalein, ethylic alcohol, dung dịch sulfuric acid đặc.
- Mô hình cấu tạo phân tử - Phiếu học tập. Phiếu học tập
Vẽ Công thức cấu tạo dạng đầy đủ và công thức cấu tạo dạng thu gọn của các chất sau: Công thức
Công thức cấu tạo dạng đầy Công thức cấu tạo Tên gọi phân tử đủ dạng thu gọn CH4 Methane C2H6 Ethane C3H8 Propane C4H10 Butane
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Dạy học theo nhóm, nhóm cặp đôi.
- Kĩ thuật sử dụng phương tiện trực quan, động não, khăn trải bàn.
- Dạy học nêu và giải quyết vấn đề thông qua câu hỏi trong SGK.
B. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Hoạt động 1: Khởi động
a) Mục tiêu: Tạo được hứng thú cho học sinh, ôn tập nội dung bài đã học, dẫn dắt giới
thiệu vấn đề, để học sinh biết được một số vai trò acetic acid trong cuộc sống b) Nội dung:
-Thử thách 1: Giao nhiệm vụ học tập: GV tổ chức trò chơi “Quả bóng kỳ diệu”.
- Hệ thống câu hỏi:
Câu 1. Thành phần các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ
A. Nhất thiết phải có cacbon, thường có H, hay gặp O, N sau đó đến halogen, S, P...
B. Gồm có C, H và các nguyên tố khác.
C. Bao gồm tất cả các nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
D. Thường có C, H hay gặp O, N, sau đó đến halogen, S, P.
Câu 2. Dãy chất nào sau đây là hợp chất hữu cơ? A. C2H6, CO2 B. CO, C6H6 C. C2H6O, C4H10 D. C2H5Cl, CaCO3
Câu 3: Hợp chất hữu cơ được chia thành mấy loại? A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 4: Dãy chất nào sau đây thuộc nhóm hydrocarbon? A. CH4, C2H4, C2H2 B. C2H4, C3H7Cl, CH4O C. C2H6O, CH4, C2H6 D. C2H2, C3H8O, C5H12
Câu 5: Trong các hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hoá trị là A. I. B. IV. C. III. D. II.
Thử thách 2: Xem video.
GV giới thiệu:
Quan sát hinh 20.1 và dự đoán vai trò của chất lỏng có trong bật lửa gas.
Chất lỏng trong bật lửa gas là hydrocarbon thuộc loại alkane. Vậy alkane là gi?
c) Sản phẩm: Câu 1 - A, Câu 2 - C, Câu 3 - B, Câu 4 - A, Câu 5 - B
d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Giao nhiệm vụ: Học sinh quan sát
-Thử thách 1: Giao nhiệm vụ học tập: GV tổ chức trò chơi vật mẫu và hình và “Quả bóng kỳ diệu”. trả lời các câu hỏi - Luật chơi: của giáo viên đưa ra.
+ Quả bóng trên tay giáo viên được truyền đi khi nhạc bắt đầu.
+ Nhạc dừng thì người đang giữ bóng sẽ là người trả lời câu hỏi.
+ Trả lời đúng được nhận +1.
Lưu ý: bóng phải truyền lần lượt, không được ném . Người
làm rớt bóng sẽ phải trả lời câu hỏi.
Thử thách 2: Xem video.
- Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập: Giáo viên yêu cầu học sinh
quan sát video “Cuộc du hành của Doraemon và Nobita” và đặt vấn đề.
Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ Nhận nhiệm vụ