Giáo án Bài 6: Phản xạ toàn phần Khoa học tự nhiên 9 Chân trời sáng tạo

Trường: ...........................
Họ và tên giáo viên:............................
Tổ: ................................
CHỦ ĐỀ 2: ÁNH SÁNG
BÀI 6. PHẢN XẠ TOÀN PHẦN
Thời lượng: 2 tiết I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
- Hiện tượng phản xạ toàn phần là hiện tượng phản xạ toàn bộ tia tới, xảy ra ở mặt phân
cách giữa hai môi trường trong suốt.
- Điều kiện để có phản xạ toàn phần:
+ Ánh sáng truyền từ môi trường có chiết suất n1 tới môi trường có chiết suất n2 với: n1 > n2. n
+ Góc tới lớn hơn hoặc bằng góc tới hạn: i ≥ i 2
th, với sinith = . n1 2. Về năng lực a) Năng lực chung
– Hỗ trợ các thành viên khác trong nhóm hoàn thành thí nghiệm tìm hiểu điều kiện phản xạ toàn phần.
– Chủ động trong việc nêu ý kiến thảo luận để giải thích một số hiện tượng liên quan tới
phản xạ toàn phần trong đời sống. b) Năng lực KHTN
– Thực hiện thí nghiệm để rút ra được điều kiện xảy ra phản xạ toàn phần và xác định được góc tới hạn.
– Vận dụng kiến thức về phản xạ toàn phần để giải thích một số hiện tượng đơn giản
thường gặp trong thực tế. 3. Về phẩm chất
- Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Cẩn thận, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong chủ để bài học.
- Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập KHTN.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
– Máy tính, máy chiếu.
– File trình chiếu ppt hỗ trợ bài dạy.
– Các video hỗ trợ bài giảng.
– Bộ thí nghiệm dành cho mỗi nhóm HS (6 bộ), gồm: Nguồn phát chùm sáng hẹp, bản bán
trụ bằng thủy tinh, tấm nhựa có in vòng tròn chia độ.
– Phiếu học tập (in trên giấy A1): PHIẾU HỌC TẬP 1 NHÓM …..
Tiến hành thí nghiệm (6.1. Đường đi của tia sáng từ thủy tinh sang không khí dưới
góc tới i) và trả lời các câu hỏi sau:
a) So sánh chiết suất của môi trường chứa tia tới và môi trường chứa tia khúc xa.
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………
b) Dưới góc tới i bằng bao nhiêu thì ta bắt đầu không quan sát thấy tia khúc xạ?
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
c) Nếu tiếp tục tăng góc tới thì tia sáng truyền đi như thế nào?
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………. PHIẾU HỌC TẬP 2 NHÓM …..
1. Giải thích vì sao chỉ quan sát được ảnh ảo ở khoảng cách rất xa, khi lại gần thì không nhìn thấy nữa?
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………
2. Thực hiện các yêu cầu sau:
a. Giải thích sự truyền ánh sáng trong sợi quang?
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………
b. Nêu một số ứng dụng của sợi quang trong y học, công nghệ thông tin?
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Dạy học theo nhóm, nhóm cặp đôi.
- Động não, tư duy nhanh tại chổ.
- Kĩ thuật sử dụng phương tiện trực quan, động não, khăn trải bàn, trạm.
- Dạy học nêu và giải quyết vấn đề thông qua câu hỏi trong SGK.
B. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Hoạt động 1: Khởi động a) Mục tiêu:
– Nhận biết được trường hợp sự khúc xạ ánh sáng không xảy ra khi cho ánh sáng đi qua
mặt phân cách giữa hai môi trường. b) Nội dung:
GV yêu cầu HS giải quyết bài toán:
Một tia sáng từ môi trường 1 là nhựa trong suốt có chiết suất n1 = 1,49 sang môi trường 2
là không khí có chiết suất n2 = 1. Tính góc khúc xạ và vẽ tia khúc xạ trong hai trường hợp: + góc tới i = 30o. + góc tới i = 60o.
c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS
+ Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng: n1.sini = n2.sinr n sini 1 1 ⇒ sinr = n 2 Với i = 30o
sinr = 1, 49.sin 30o 1 ⇒ r = 48,16 .o Với i = 60o
sinr = 1, 49.sin 60o > 1 (vô lí) 1
=> Không tìm được góc r
d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Chuyển giao nhiệm vụ - HS nhận nhiệm vụ.
GV yêu cầu HS giải quyết bài toán:
Một tia sáng từ môi trường 1 là nhựa trong suốt có chiết suất n1 =
1,49 sang môi trường 2 là không khí có chiết suất n2 = 1. Tính góc
khúc xạ và vẽ tia khúc xạ trong hai trường hợp: + góc tới i = 30o. + góc tới i = 60o.