Giáo án Bài 9a: Sử dụng công cụ xác thực dữ liệu Tin học 9 Kết nối tri thức

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
a. SỬ DỤNG BẢNG TÍNH ĐIỆN TỬ NÂNG CAO
BÀI 9a: SỬ DỤNG CÔNG CỤ XÁC THỰC DỮ LIỆU (2 tiết)
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức
Trong bài học này, HS sẽ tìm hiểu:
- Công cụ xác thực dữ liệu (Data Validation) của phần mềm bảng tính. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học: Biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với
bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong
học tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của GV.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Biết phối hợp với bạn bè khi làm
việc nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động tin học.
Năng lực riêng:
- Sử dụng được công cụ xác thực dữ liệu (Data Validation) của phần mềm
bảng tính để giải quyết bài toán quản lí tài chính. 3. Phẩm chất
- Rèn luyện tính chính xác, tư duy tính toán thông qua việc xây dựng cấu trúc
bảng tính điện tử giải quyết bài toán quản lí tài chính gia đình và sử dụng
công cụ xác thực dữ liệu (Data Validation) của phần mềm bảng tính.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SBT, bài trình chiếu (Slide), máy chiếu.
- Một số biểu mẫu bảng tính quản lí tài chính cá nhân. 1
2. Đối với học sinh - SGK, SBT, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a) Mục tiêu: Giới thiệu dự án xuyên suốt của chủ đề.
b) Nội dung: GV giới thiệu dự án xuyên suốt của chủ đề.
c) Sản phẩm: Dự án xuyên suốt của chủ đề.
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:
- GV giới thiệu dự án: Ở lớp 7 và 8, các em đã sử dụng được các chức năng cơ
bản của chương trình bảng tính để tính toán tự động, trực quan hóa dữ liệu,… Bài
học này mở đầu cho chủ đề tự chọn: sử dụng bảng tính điện tử nâng cao. Chủ đề
được triển khai theo cách dạy học dựa trên dự án. Dự án xuyên suốt chủ đề là sử
dụng chương trình bảng tính để giải quyết bài toán quản lí tài chính gia đình. Mặc
dù các bài học được đặt tên theo nội dung kiến thức của chương trình bảng tính,
nhưng chủ đề được triển khai theo trình tự yêu cầu giải quyết vấn đề của bài toán
quản lí tài chính gia đình, cụ thể như sau:
+ Bài 9a: Xây dựng cấu trúc bảng tính quản lí tài chính và hướng dẫn sử dụng
công cụ xác thực dữ liệu để dữ liệu nhập vào bảng tính đảm bảo tính chính xác.
+ Bài 10a: Tổng hợp số lượng các khoản thu, chi của tài chính gia đình nhờ hàm COUNTIF.
+ Bài 11a: Tổng hợp tổng số tiền thu, chi nhờ hàm SUMIF.
+ Bài 12a: Cân đối các khoản chi bằng cách dùng hàm If.
+ Bài 13a: Tổng hợp thu, chi của gia đình; Cân đối thu chi nhờ trực quan hóa dữ liệu.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập:
- HS lắng nghe GV giới thiệu nội dung dự án xuyên suốt chủ đề, đặt câu hỏi (nếu có).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận:
- GV mời một HS nêu lại nội dung dự án xuyên suốt chủ đề. 2
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện:
- GV dẫn dắt HS vào bài học mới: Bài học ngày hôm nay chúng ta sẽ khám phá
công cụ xác thực dữ liệu (DataValidation) của phần mềm bảng tính để giải quyết
bài toán tài chính, chúng ta sẽ cùng nhau đến với Bài 9a: Sử dụng công cụ xác
thực dữ liệu.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Xây dựng cấu trúc bảng tính.
a. Mục tiêu: HS huy động hiểu biết về chi tiêu gia đình để xây dựng cấu trúc bảng
tính quản lí tài chính gia đình.
b. Nội dung: GV chia lớp thành các nhóm và giao nhiệm vụ hoạt động nhóm.
c. Sản phẩm học tập: Quản lí tài chính gia đình bằng bảng tính và công cụ xác thực dữ liệu.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học 1. Công cụ xác thực dữ liệu tập
a) Sử dụng bảng tính để quản lí tài
- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm đôi hoàn chính gia đình thành Hoạt động 1: - Ưu điểm:
Dựa trên hiểu biết về những khoản chi tiêu + Xử lí tự động.
của gia đình, em hãy cho biết:
+ Giúp kiểm soát chi tiêu cụ thể, trực
1. Chi tiêu gia đình gồm những khoản mục quan. gì?
- Mục tiêu: xây dựng cấu trúc của bảng
2. Nêu cấu trúc một bảng tính điện tử quản tính gồm những trang tính. Mỗi trang tính
lí tài chính mà em thấy phù hợp với gia lưu trữ dữ liệu. đình em.
Ví dụ: Các khoản mục thường được chia
- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm đôi trả thành hai loại Thu và Chi. lời câu hỏi:
+ Theo em, phần mềm bảng tính có những 3 ưu điểm gì?
+ Mục tiêu khi xây dựng bảng tính là gì?
- GV hướng dẫn HS cách sử dụng công cụ xác thực dữ liệu.
- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm 4, thảo
luận thực hiện nhiệm vụ sau:
3. Trang tính Thu nhập trong Hình 9a.6
lưu dữ liệu về các khoản thu của gia đình.
Em hãy quan sát Hình 9a.6 và cho biết dữ b) Công cụ xác thực dữ liệu
liệu ở cột B cần được thiết lập để thoả mãn Dữ liệu trước khi xử lí cần đảm bảo chính
điều kiện xác thực nào.
xác, nhất quán. Vì vậy, xác thực tính hợp
lệ của dữ liệu là một yêu cầu quan trọng.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS đọc nội dung mục 1 SGK tr.34 - 35, - Danh sách các khoản chi được lưu ở cột
thực hành trên phần mềm tạo sơ đồ tư duy F.
và thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Khi cập nhật thông tin về khoản chi cho
- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu dữ liệu ở cột B, chỉ cần chọn trong danh cần thiết. sách đã có.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời đại diện một số nhóm xung
phong phát biểu trả lời các câu hỏi: Đáp án:
1. Một số mục thu chi của gia đình, ví dụ:
- Để hạn chế loại dữ liệu hoặc dữ liệu khi
- Các khoản thu: lương của bố mẹ, thu nhập vào ô tính, sử dụng công cụ xác thực
nhập làm thêm, bán hàng,.. dữ liệu (Data Validation)
- Các khoản chi: ăn, học, điện, nước, đi lại, 4