Giáo án Những cung bậc tâm trạng (2024) Kết nối tri thức

Giáo án Ngữ văn 9 Kết nối tri thức – Bài 2 Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 2. NHỮNG CUNG BẬC TÂM TRẠNG
TIẾT……… : GIỚI THIỆU BÀI HỌC VÀ TRI THỨC NGỮ VĂN I. MỤC TIÊU
1. Mức độ yêu cầu cần đạt
- Nhận biết được thể loại thơ.
- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố về thi luật của thơ song thất lục bát như:
vần, nhịp, số chữ, số dòng trong một khổ thơ; sự khác biệt so với thơ lục bát.
- Nhận biết và phân tích được tình cảm, cảm xúc, cảm hứng chủ đạo của người viết thể hiện qua văn bản.
- Nhận biết và phân tích được mối quan hệ giữa nội dung và hình thức của văn bản văn học.
- Nhận biết và phân tích được tác dụng của các biện pháp tu từ: chơi chữ, điệp thanh và điệp vần.
- Viết được văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học; phân tích nội dung chủ
đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm và hiệu quả thẩm mĩ của nó.
- Biết thảo luận về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống phù hợp với lứa tuổi.
- Yêu thương, đồng cảm với con người và trân trọng vẻ đẹp của cuộc sống. 2. Năng lực a. Năng lực chung:
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác... b. Năng lực riêng:
- Năng lực nhận biết, phân tích được thể loại truyện.

3. Phẩm chất
- Có ý thức vận dụng kiến thức vào các VB được học.
- Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: Yêu thương, trân
trọng con người và thiên nhiên…
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án;
- Bảng giao nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp.
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của
mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: HS chia sẻ kinh nghiệm của bản thân.
c. Sản phẩm: Những suy nghĩ, chia sẻ của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS trả lời: Trình bày hiểu biết của em về thể loại thơ? Chia sẻ
với các bạn một bài thơ mà em yêu thích?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của bản thân.
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học
a. Mục tiêu: Nắm được nội dung của bài học.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:


HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
- GV giới thiệu: Bài học gồm hai nội dung: khái quát chủ
đề và nêu thể loại các văn bản đọc chính. Với chủ đề
Những cung bậc tâm trạng, bài học tập trung vào một số
vấn đề thiết thực, có ý nghĩa quan trọng: yêu thương con
người, yêu thiên nhiên… - HS lắng nghe.
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài học.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức
Hoạt động 2: Khám phá Tri thức ngữ văn a. Mục tiêu:
- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố về thi luật của thơ song thất lục bát như:
vần, nhịp, số chữ, số dòng trong một khổ thơ; sự khác biệt so với thơ lục bát.
- Nhận biết và phân tích được tác dụng của các biện pháp tu từ: chơi chữ, điệp thanh và điệp vần.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:


HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ
1. Thơ song thất lục bát
- GV yêu cầu HS đọc phần Tri thức - Song thất lục bát là thể thơ có nguồn gốc dân tộc, ngữ văn trong SGK
kết hợp đan xen từng cặp câu 7 tiếng (song thất) với
- GV yêu cầu HS thảo luận theo từng cặp câu 6 và 8 tiếng (lục bát). Bài thơ song thất nhóm:
lục bát có thể được chia khổ hoặc không, số câu
Hãy chọn một bài thơ và trả lời các trong mỗi câu thơ không cố định.
câu hỏi sau để nhận biết từng yếu tố:
- Tương tự như thể lục bát, song thất lục bát cũng có
+ Thơ song thất lục bát là gì? Xác hiện tượng biến thể: có khi bài thơ mở đầu bằng cặp
định vần, nhịp và thanh điệu của thể lục bát chứ không phải cặp song thất; có khi một số
thơ song thất lục bát?
cặp câu lục bát liền nhau sau đó mới đến cặp song
+ Xác định biện pháp tu từ: chơi chữ, thất; có khi số chữ của các câu thơ không theo quy
điệp thanh, điệp vần. định.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
- Thơ song thất lục bát sử dụng cả vần lưng (yêu
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực vận) và vần chân (cước vận). Vần lưng được gieo ở hiện nhiệm vụ
tiếng thứ sáu (hoặc thứ tư) của câu thơ 8 tiếng (hiệp
- HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi
vần với tiếng cuối của câu thơ 6 tiếng ngay trước nó)
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và tiếng thứ ba (hoặc thứ năm) của câu thơ 7 tiếng và thảo luận
(hiệp vần với tiếng cuối của câu thơ 7 tiếng liền
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
trước nó). Vần chân được gieo ở tiếng cuối của tất cả
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung câu trả các câu thơ. lời của bạn.
- Thanh điệu trong thơ song thất lục bát cụ thể như
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện sau: nhiệm vụ
Vị trí tiếng 1 2 3 4 5 6 7 8
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến Câu thất 1 - - - - B - T thức → Ghi lên bảng. Câu thất 2 - - B - T - B