Giáo án Sơn Tinh - Thủy Tinh Ngữ Văn 9 Kết nối tri thức

TIẾT……… : SƠN TINH – THỦY TINH
(trích, Nguyễn Nhược Pháp) I. MỤC TIÊU
1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Xác định được thể loại của văn bản.
- Nhận diện và xác định được nhân vật, sự kiện trong văn bản.
- Xác định được bố cục và chỉ ra các nét độc đáo trong văn bản.
- Nhận biết và phân tích được các yếu tố nghệ thuật tiêu biểu: yếu tố kì ảo, tính tượng trưng…
- Xác định và phân tích được ý nghĩa của văn bản.
- Giải thích được hiện tượng lũ lụt xảy ra ở châu thổ Bắc Bộ thời kỳ các vua Hùng
dựng nước và khát vọng của người Việt trong việc chế ngự thiên nhiên. 2. Năng lực a. Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản Sơn tinh – Thủy tinh.
- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản Sơn tinh – Thủy tinh.
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa truyện;
- Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của truyện với các truyện có cùng chủ đề. 3. Phẩm chất:
- Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: Yêu thương
con người, yêu thiên nhiên…
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án;
- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
- Tranh ảnh về nhà văn, hình ảnh;
- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 9, soạn bài theo hệ thống câu hỏi
hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học
tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: GV đặt cho HS những câu hỏi gợi mở vấn đề.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS trả lời:
Câu hỏi 1. Trong cơn mưa thường xảy ra các hiện tượng gì?
Câu hỏi 2. Mưa nhiều, kéo dài thường gây ra hiện tượng gì?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, chia sẻ suy nghĩ.
- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Để giải thích cho hiện tượng
mưa to, gây lũ lụt nên người xưa có một câu truyện truyền thuyết rất hay, cô mời
chúng ta cùng nhau tìm hiểu văn bản “Sơn Tinh Thủy Tinh”.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Đọc văn bản
a. Mục tiêu: Nắm được những thông tin về tác giả, tác phẩm.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ I. Tìm hiểu chung - GV yêu cầu HS:
1. Đọc – tìm hiểu chú thích
Yêu cầu 1: Đọc và tìm hiểu chú thích + bắt quyết (SGK/25) + lổm cổm
- GV hướng dẫn cách đọc. GV đọc mẫu + lửa hồng nhuốm sương
thành tiếng một đoạn đầu, sau đó HS thay 2. Sơ lược văn bản
nhau đọc thành tiếng toàn VB.
* Truyện có 5 nhân vật: - HS lắng nghe.
- Vua Hùng, Sơn Tinh, Thuỷ Tinh, Mị Yêu cầu 2: Nương, Lạc hầu.
- Truyện có mấy nhân vật? Ai là nhân vật - Sơn Tinh, Thuỷ Tinh là nhân vật chính. chính?
* Những điểm giống nhau và khác nhau về Yêu cầu 3:
cốt truyện, cách kể giữa truyện truyền
- Sau khi đọc văn bản, em hãy nêu những thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh với bài thơ
điểm giống nhau và khác nhau về cốt cùng tên của Nguyễn Nhược Pháp là:
truyện, cách kể giữa truyện truyền thuyết - Giống nhau:
Sơn Tinh, Thủy Tinh với bài thơ cùng tên + Đều là câu chuyện giải thích hiện tượng của Nguyễn Nhược Pháp.
lũ lụt hàng năm của nước ta.
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực + Thể hiện sức mạnh, ước mong của hiện nhiệm vụ
người Việt cổ muốn chế ngự thiên tai.
- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài - Khác nhau: học.
* Truyện truyền thuyết Sơn Tinh Thủy
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và Tinh: thảo luận
+ Được thể hiện theo thể loại truyện.
+ Sau khi Sơn Tinh, Thủy Tinh thể hiện
- HS trình bày sản phẩm thảo luận
tài năng vua Hùng đã đưa yêu cầu về thời
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời gian và số lượng lễ vật: “Ngày mai, nếu ai của bạn.
đem đồ sính lễ đến đây trước: một trăm
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện ván cơm nếp, hai trăm nệp bánh chưng, nhiệm vụ
voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức mao, thì được rước dâu về.” → Ghi lên bảng. + …
* Bài thơ Sơn Tinh – Thủy Tinh:
+ Được thể hiện theo thể loại thơ.
+ Chỉ nói là đưa lễ vật, không nói rõ ràng
về thời gian và số lượng lễ vật là gì.
+ Tập trung vào miêu tả trận đánh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh. + …
Hoạt động 2: Khám phá văn bản a. Mục tiêu:
- Xác định được thể loại của văn bản.
- Nhận diện và xác định được nhân vật, sự kiện trong văn bản.
- Xác định được bố cục và chỉ ra các nét độc đáo trong văn bản.
- Nhận biết và phân tích được các yếu tố nghệ thuật tiêu biểu: yếu tố kì ảo, tính tượng trưng…
- Xác định và phân tích được ý nghĩa của văn bản.
- Giải thích được hiện tượng lũ lụt xảy ra ở châu thổ Bắc Bộ thời kỳ các vua Hùng
dựng nước và khát vọng của người Việt trong việc chế ngự thiên nhiên.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.