Lý thuyết Nguyên tố và đơn chất halogen Hóa 10 Cánh diều

Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả )
Bài 17: Nguyên t và đ ố n ch ơ t ấ halogen I. Gi i ớ thi u v ệ nguyên t ề nhó ố m VIIA Nguyên tố nhóm VIIA g m
ồ : fluorine, chlorine, bromine, iodine và hai nguyên t ố phóng
xạ là astatine, tennessine. M t ộ số đ c ặ đi m ể c a nguyên t ủ ố halogen. Nhận xét:
- Mỗi nguyên tử nguyên tố nhóm VIIA đ u ề có 7 electron l p ớ ngoài cùng, d ng ạ ns2np5. Vì v y ậ , chúng là các phi kim. - Trong t ự nhiên, các nguyên t ố nhóm VIIA ch ủ y u ế t n ồ t i ạ ở d ng ạ mu i ố , do đó chúng còn được g i ọ là nhóm halogen. M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) II. Đ n ơ chất halogen Ở đi u ề ki n ệ thư ng, ờ đ n ơ ch t ấ halogen t n ồ t i ạ ở d ng ạ phân t ử hai nguyên t , ử đư c ợ kí hiệu chung là X2. 1. Xu hư ng bi ớ n đ ế i ổ m t ộ s t ố ính ch t ấ v t ậ lí M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) a) Nhi t ệ độ sôi, nhi t ệ đ n ộ óng ch y ả - T f ừ luorine đ n i ế odine, nhi t ệ đ s ộ ôi và nhi t ệ đ nóng ch ộ y t ả ăng d n. ầ - Gi i
ả thích: Khi phân tử X2 có kích thư c ớ càng l n ớ và càng nhi u ề electron thì tư ng ơ
tác van der Waals gi a các phân ữ t càng m ử nh. D ạ
o đó, trong các halogen, tư ng t ơ ác van
der Waals tăng từ fluorine đ n ế iodine. Nh ư v y ậ , bên c nh ạ s ự tăng kh i ố lư ng ợ phân t , ử sự tăng tư ng t ơ
ác van der Waals làm cho nhi t ệ đ s ộ ôi tăng d n t ầ f ừ luorine đ n i ế odine. b) Thể đi ở u k ề i n t ệ hư ng ờ Thể c a ủ các halogen ở đi u ề ki n ệ thư ng ờ bi n ế đ i ổ t
ừ khí (fluorine, chlorine) đ n ế l ng ỏ (bromine) và r n ắ (iodine), phù h p ợ v i ớ xu hư ng ớ tăng kh i ố lư ng ợ phân t ử và s t ự ư ng ơ tác gi a ữ các phân t . ử c) Màu sắc Màu s c ắ c a ủ các đ n ơ ch t ấ halogen từ fluorine đ n ế iodine cũng bi n ế đ i ổ theo xu hư ng ớ đ m ậ d n: ầ F2 màu l c ụ nh t ạ , Cl2 màu vàng l c, B ụ r2 màu nâu đ , I ỏ 2 màu tím đen. 2. Xu hư ng t ớ o l ạ iên k t ế trong các ph n ả ng hóa h ứ c ọ
Nguyên tử các nguyên tố halogen đ u
ề có 7 electron hóa tr .ị Vì v y ậ , theo quy t c ắ octet, halogen thư ng ờ có hai xu hư ng ớ t o l ạ iên k t ế khi ph n ả ng ứ v i ớ các ch t ấ khác. M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) Xu hư ng ớ thứ nh t ấ : nh n
ậ thêm 1 electron từ nguyên tử khác. Xu hư ng ớ này x y ả ra khi đ n ơ ch t ấ halogen ph n ả ng ứ v i ớ nhi u ề kim lo i ạ khác nhau. Khi đó, m i ỗ nguyên tử X nh n ậ thêm 1 electron t ừ nguyên t ki ử m lo i ạ đ t ể r t ở hành anion có đi n ệ tích 1–, đ ng ồ th i ờ nguyên tử kim lo i ạ sẽ tr ở thành cation có đi n ệ tích n+ đ ể cùng th a ỏ mãn quy t c ắ octet. Gi a ữ chúng s có t ẽ ư ng ơ tác tĩnh đi n đ ệ t ể o h ạ p ch ợ t ấ có liên k t ế ion.
Ví dụ 1: Khi chlorine ph n ả ng ứ v i
ớ magnesium, có sự như ng ờ và nh n ậ electron như sau: Cl2 + 2e  2Cl- Mg  Mg2+ + 2e Phư ng ơ trình hóa h c ọ c a ph ủ n ả ng l ứ
à: Mg(s) + Cl2(g)  MgCl2(s). Xu hư ng
ớ thứ hai: góp chung electron hóa tr ịv i ớ nguyên t ử nguyên t ố khác. Khi đ n ơ chất halogen ph n ả ng ứ v i ớ m t ộ số phi kim thì m i
ỗ nguyên tử X có thể góp chung electron hóa trị v i
ớ nguyên tử phi kim để cả hai nguyên t ử đ u ề đ t ạ c u ấ hình electron th a ỏ mãn quy t c oct ắ et. Gi a
ữ chúng hình thành liên k t ế c ng hóa ộ tr . ị Ví d ụ 2: Ph n ả ng ứ gi a
ữ fluorine và hydrogen, nguyên t c ử a ủ m i ỗ ch t ấ s ẽ góp chung 1 electron đ c
ộ thân để hình thành m t ộ liên k t ế c ng
ộ hóa tr .ị Khi đó, quanh H có 2 electron như khí hi m
ế helium, xung quanh F có 8 electron nh ư khí hi m ế neon, v i ớ mô tả theo công th c el ứ ectron: Phư ng ơ trình hóa h c ọ c a ph ủ n ả ng: ứ H2(g) + F2(g)  2HF(g). K t ế luận:
- Nhóm halogen có tính phi kim m nh ạ h n ơ các nhóm phi kim còn l i ạ trong b ng ả tu n ầ hoàn. - Hóa tr ph ị ổ bi n c ế a ủ các halogen là I. 3. Xu hư ng t ớ h h ể i n t ệ ính oxi hóa M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85