Đề thi cuối kì 1 Ngữ văn 11 Kết nối tri thức - Đề 15

ĐỀ SỐ 15
SỞ GD & ĐT TỈNH BẮC GIANG
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I (Bắc Giang) NĂM HỌC 2023-2024
Môn: NGỮ VĂN – Lớp 11 KNTT
Thời gian làm bài: 90 phút
(không kể thời gian phát đề)
I. Đọc hiểu (6,0 điểm) Đọc bài thơ: CỎ DẠI
“Cỏ dại quen nắng mưa
Thù trong lòng và cây súng trên vai
Làm sao mà giết được
Cùng đồng đội anh trở về làng cũ
Tới mùa nước dâng
Anh nhận thấy trước tiên là cỏ
Cỏ thường ngập trước
Sự sống đầu anh gặp ở quê hương Sau ngày nước rút
Cỏ mọc đầu tiên”
Có một lần anh tìm đến bà con
Khi xúm xít quanh anh thăm hỏi
Câu thơ nào trong ý nghĩ vụt lên
Giữa câu chuyện có điều này đau nhói:
Khi tôi bước giữa một vùng cỏ dại
- Đất quê mình cỏ đã mọc lên chưa?
Không nhà cửa, không bóng cây. Tìm lối
Trong cuộc đời bình yên tựa nghìn xưa
Cứ đường hào rẽ cỏ mà đi.
Gần gũi nhất vẫn là cây lúa
Trưa nắng khát ước về vườn quả
Người dân quân tì súng lắng nghe
Lúc xa nhà nhớ một dáng mây
Bài hát nói về khu vườn đầy trái
Một dòng sông, ngọn núi, rừng cây
Anh bỗng nghĩ đến một vùng cỏ dại
Một làn khói, một mùi hương trong
Nỗi nhớ đầu anh nhớ quê anh gió…


Mảnh đạn bom và chất lân tinh
Có mấy ai nhớ về ngọn cỏ
Đã phá sạch không còn chi nữa
Mọc vô tình trên lối ta đi
Chỉ có sắt, chỉ còn có lửa
Dẫu nhỏ nhoi không đáng nhớ làm chi
Và cuối cùng còn có đất mà thôi
Không nghĩ đến nhưng mà vẫn có. Vĩnh Linh, 1969
(Xuân Quỳnh thơ và đời, NXB Văn hóa, 1998, tr.24-25)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Bài thơ được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Chỉ ra hình tượng xuyên suốt trong bài thơ trên.
Câu 3. Trong khổ thơ thứ ba, người dân quân có cảm nghĩ gì khi anh lắng nghe bài
hát về khu vườn đầy trái?
Câu 4. Bạn hiểu như thế nào về những câu thơ: Mảnh đạn bom và chất lân tinh/ Đã
phá sạch không còn chi nữa/ Chỉ có sắt, chỉ còn có lửa/ Và cuối cùng còn có đất mà thôi.?
Câu 5. Người chiến sĩ trong bài thơ có tình cảm như thế nào đối với quê hương của anh?
Câu 6. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong những câu thơ: Lúc xa
nhà nhớ một dáng mây/ Một dòng sông, ngọn núi, rừng cây/ Một làn khói, một mùi hương trong gió.
Câu 7. Nhận xét về hình ảnh ngọn cỏ và cảm xúc, tình cảm của tác giả thể hiện
trong những câu thơ: Có mấy ai nhớ về ngọn cỏ/ Mọc vô tình trên lối ta đi.
Câu 8. Từ hình ảnh ngọn cỏ quen nắng mưa, làm sao mà giết được,bạn hãy rút ra
bài học về lẽ sống cho bản thân.
II. Viết (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ của bạn về lối sống biết trân trọng những
điều bình dị trong cuộc sống.

HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm ĐỌC HIỂU 6,0 Thể thơ tự do. 0,5 Hướng dẫn chấm: 1
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm
Hình tượng xuyên suốt đoạn thơ: cỏ/cỏ dại. 0,5 Hướng dẫn chấm: 2
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm I
Trong khổ thơ thứ 3, khi lắng nghe bài hát về khu vườn đầy 0,5
trái, người dân quân bỗng nghĩ đến một vùng cỏ dại và nhớ về quê hương của anh. 3 Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời đúng 02 ý: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời đúng 01 ý: 0,25 điểm 4
Có thể hiểu những câu thơ như sau: 1,0
- Những câu thơ là hiện thực khốc liệt của chiến tranh trên
mảnh đất quê hương người chiến sĩ dân quân. Nơi quê hương
anh, lẫn vào trong đất chỉ còn là sắt và lửa cháy. Đạn bom,
chất lân tinh của kẻ thù đã phá sạch, hủy hoại sự sống ở nơi đây.
- Những câu thơ là nỗi xót xa, căm thù của người chiến sĩ khi
sự sống của quê hương bị hủy hoại bởi sự tàn ác của kẻ thù xâm lược. Hướng dẫn chấm:


- Học sinh trả lời đúng 02 ý: 1,0 điểm
- Học sinh trả lời đúng 01 ý: 0,5 điểm
(Học sinh có câu trả lời với cách diễn đạt tương đương được
điểm tối đa khi đúng ý)
Tình cảm của người chiến sĩ đối với quê hương: 1,0
- Yêu quê hương tha thiết.
- Luôn nhớ về quê hương.
- Xót xa khi quê nhà bị tàn phá.
- Đau đáu hướng về sự hồi sinh của quê hương. 5 Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời đúng từ 03 - 04 ý: 1,0 điểm
- Học sinh trả lời đúng từ 02 ý: 0,75 điểm
- Học sinh trả lời đúng 01 ý: 0,5 điểm
(Học sinh có câu trả lời với cách diễn đạt tương đương được
điểm tối đa khi đúng ý) 6
- Biện pháp tu từ liệt kê: dáng mây, dòng sông, ngọn núi, 1,0
rừng cây, làn khói, mùi hương trong gió. - Tác dụng:
+ Tạo giọng điệu tha thiết, suy tư
+ Gợi lên những hình ảnh quen thuộc của quê hương, những
hình ảnh gợi thương gợi nhớ vấn vương lòng người đặc biệt
trong hoàn cảnh xa nhà, xa quê.
+ Gợi tình cảm yêu thương, gắn bó sâu sắc với quê hương. Hướng dẫn chấm:
- Chỉ ra được các hình ảnh liệt kê: 0,25 điểm - Nêu tác dụng: