Giáo án Bài 13 Vật lí 10 Kết nối tri thức (2024): Tổng lực và phân tích lực. Cân bằng lực

Ngày soạn: Họ và tên giáo viên: Ngày dạy:
CHƯƠNG III: ĐỘNG LỰC HỌC
BÀI 13: TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰC. CÂN BẰNG LỰC Môn: Vật lí 10 (KNTT)
Thời gian thực hiện: 1 tiết I. Mục tiêu 1. Về kiến thức:
- Nêu được quy tắc tổng hợp phân tích lực
- Phát biểu được quy tắc hình bình hành. Vẽ được hình vẽ thể hiện quy tắc này
- Nêu được khái niệm về các lực cân bằng, không cân bằng. 2. Về năng lực
- Dùng hình vẽ, tổng hợp được các lực trên một mặt phẳng.
- Dùng hình vẽ, phân tích được một lực thành các lực thành phần vuông góc.
- Mô tả được bằng ví dụ thực tế về lực bằng nhau, không bằng nhau. 3. Về phẩm chất
- Có thái độ hứng thú trong học tập.
- Có ý thức tìm hiểu liên hệ các hiện tượng thực tế liên quan.
- Có tác phong làm việc của nhà khoa học.
II. Thiết bị dạy học và học liệu
- Máy tính, màn hình trình chiếu - Phiếu học tập
III. Tiến trình dạy học
1. Hoạt động 1: Khởi động a. Mục tiêu:
- Xuất phát từ tình huống thực tế cho học sinh thấy được sự cần thiết của tổng hợp lực b. Nội dung:
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85

- Học sinh trả lời câu hỏi khởi động c. Sản phẩm
- Học sinh sử dụng quy tắc hình bình hành để biểu diễn
d. Tổ chức thực hiện Hoạt động của GV Hoạt động của HS
- Ổn định trật tự, kiểm tra sĩ số
- Lớp trưởng báo cáo sĩ số
- GV đặt vấn đề: trong thực tế một vật có - Học sinh đưa ra phương án xác định
thể chịu tác dụng của nhiều lực ví dụ như hợp lực bằng quy tắc hình bình hành
hình ảnh hai cano kéo một tàu chở hàng.
Tàu chở hàng sẽ chuyển động theo hướng
nào? Làm thế nào để tính được độ lớn của
lực kéo tác dụng lên tàu chở hàng?
- GV tổng hợp đáp án, qua đó thấy được
quan điểm của HS về tổng hợp lực.
- GV giới thiệu bài học mới giúp học sinh
có được hiểu biết đầy đủ hơn về khái niệm
tổng hợp phân tích lực.
2. Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu khái niệm tổng hợp lực, hợp lực, lực
thành phần, quy tắc tổng hợp lực a. Mục tiêu:
- Phát biểu được khái niệm hợp lực, viết được biểu thức hợp lực dưới dạng vectơ, nêu
được quy tắc tổng hợp hai lực cùng phương, khác phương. b. Nội dung:
- GV hướng dẫn học sinh khai thác tình huống trong hình 13.1a và 13.1b trong SGK để
hình thành các khái niệm tổng hợp lực, lực thành phần, hợp lực
- GV gợi ý cho học sinh thảo luận các tình huống trong hình 13.2a và 13.2b trong SGK
để rút ra quy tắc tổng hợp lực
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85

- HS trả lời các câu hỏi trong SGK c. Sản phẩm
- Khái niệm tổng hợp lực – hợp lực, lực thành phần
- Biểu thức hợp lực dưới dạng vectơ
- Quy tắc tổng hợp hai lực cùng phương, khác phương
- Đáp án các bài tập ví dụ
d. Tổ chức thực hiện Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Tổng hợp lực – hợp lực
- GV hướng dẫn học sinh khai thác tình - HS thực hiện nhiệm vụ được giao
huống trong hình 13.1a và 13.1b trong SGK
để hình thành các khái niệm tổng hợp lực,
lực thành phần, hợp lực
+ GV yêu cầu học sinh đọc phần đọc hiểu từ + HS phát biểu khái niệm tổng hợp lực –
đó phát biểu khái niệm tổng hợp lực, lực hợp lực: Tổng hợp lực là phép thay thế thành phần, hợp lực
hai hay nhiều lực tác dụng đồng thời vào
cùng một vật bằng một lực có tác dụng giống hệt các lực ấy.
+ GV yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi SGK
+ HS trả lời các câu hỏi trong SGK
CH1: Vì lực đẩy của người bố tác dụng
lên hộp làm hộp chuyển động nên lực
này có thể thay thế lực đẩy của hai anh em
Quy tắc tổng hợp lực - GV chia lớp thành 4 nhóm
- GV yêu cầu các nhóm thảo luận các tình - HS hoạt động theo nhóm, tìm thông
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85

huống trong hình 13.2 và 13.3, hoàn thành tin, thảo luận, trình bày vào bảng của
các câu hỏi trong SGK để rút ra quy tắc tổng nhóm mình
hợp hai lực cùng phương và quy tắc tổng Quy tắc tổng hợp hai lực cùng
hợp hai lực khác phương (đồng quy) phương
- GV đưa ra nhận xét đáp án của từng nhóm
a. Hai lực cùng phương cùng chiều => F = F1 + F2
Vec tơ hợp lực cùng chiều với hai vectơ thành phần
b. Hai lực cùng phương ngược chiều => F = |F1 - F2|
Vectơ hợp lực cùng chiều với vectơ lực có độ lớn lớn hơn
Quy tắc tổng hợp hai lực khác phương Biểu thức vectơ: Biểu thức độ lớn: F2 = F 2 2 1 + F2 + 2.F1.F2.cosα - HS trả lời:
GV yêu cầu học sinh giải quyết câu hỏi SGK 1. . Hình minh hoạ 2. b) d)
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85