Giáo án Bài 3 Địa lí 8 Chân trời sáng tạo (2024): Ảnh hưởng của địa hình đối với sự phân hóa tự nhiên và khai thác kinh tế

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 3: ẢNH HƯỞNG CỦA ĐỊA HÌNH ĐỐI VỚI SỰ PHÂN HOÁ TỰ NHIÊN VÀ KHAI THÁC KINH TẾ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Sau bài học này, HS sẽ:
- Ảnh hưởng của địa hình đối với sự phân hoá lãnh thổ tự nhiên.
- Ảnh hưởng của địa hình đối với khai thác kinh tế 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Lựa chọn được các nguồn tài liệu học tập phù hợp; lưu giữ thông tin có chọn lọc
bằng ghi tóm tắt bằng khái niệm, bảng, các từ khoá.
Năng lực địa lí:
- Sơ đồ hoá để mô tả được ảnh hưởng của địa hình đối với tự nhiên và khai thác kinh tế.
- Biết liên hệ thực tế và cho ví dụ để hiểu tác động của địa hình tới sự phân hoá tự
nhiên và khai thác kinh tế Việt Nam. 3. Phẩm chất
- Thích đọc sách, báo, tìm tư liệu trên internet đề mở rộng hiểu biết.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 8. - Máy tính, máy chiếu.
- Một số tranh ảnh/video về địa hình
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Lịch sử và Địa lí 8.


III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: HS dựa vào vốn hiểu biết tìm hiểu một số loài sinh vật, từ đó GV có thể kết
nối những kiến thức HS đã có với nội dung bài mới.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS trả lời được câu hỏi:
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu HS quan sát 2 hình ảnh và tìm ra sự khác biệt giữa 2 loại rừng này? Giải
thích nguyên nhân tại sao có sự khác biệt đó?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS suy nghĩ và thực hiện nhiệm vụ.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời đại diện HS trả lời câu hỏi.
- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.
- GV tóm tắt ý kiến của HS và dẫn dắt vào bài học: Sự phân hoá đa dạng của địa hình có
ảnh hưởng đến sự hình thành các điều kiện tự nhiên cũng như quá trình khai thác kinh tế


ở nước ta. Hãy nêu một số ví dụ về ảnh hưởng của địa hình đến tự nhiên và các hoạt
động kinh tế, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 3:
Ảnh hưởng của địa hình đối với sự phân hoá tự nhiên và khai thác kinh tế.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu về ảnh hưởng của địa hình đối với phân hoá tự nhiên
a. Mục tiêu: Trình bày được ảnh hưởng của địa hình đối với phân hoá tự nhiên
b. Nội dung: GV cho HS tìm hiểu ảnh hưởng của địa hình đối với phân hoá tự nhiên
c. Sản phẩm học tập: Ảnh hưởng của địa hình đối với phân hoá tự nhiên
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
1: Tìm hiểu về ảnh hưởng của địa hình
- GV chia HS thành các cặp đôi, đánh thứ tự đối với phân hoá tự nhiên
ngẫu nhiên từ một đến bốn cho các cặp, sau đó a. Đối với khí hậu và sinh vật
giới thiệu vấn đề đặt câu hỏi tương ứng cho các – Đai nhiệt đới gió mùa: ở độ cao dưới 600 cặp theo số thứ tự:
– 700 m (miền Bắc) hoặc dưới 900 – 1 000
+ Vì sao ở Việt Nam lại có cây trồng của vùng m (miền Nam); mùa hạ nóng, sinh vật tiêu
ôn đới? Cho ví dụ minh hoạ.
biểu là hệ sinh thái rừng nhiệt đới ẩm lá
+ Vì sao ở Việt Nam có thời điểm miền Bắc rộng thường xanh và rừng nhiệt đới gió
lạnh nhưng miền Nam vẫn nóng? Cho ví dụ mùa. minh hoạ.
– Đai cận nhiệt đới gió mùa trên núi: lên
+ Vì sao sông ngòi ở vùng núi lại dễ có hiện đến độ cao 2.600 m, khí hậu mát mẻ, sinh
tượng lũ quét? Cho ví dụ minh hoạ.
vật gồm có rừng cận nhiệt lá rộng, rừng lá
+ Vì sao đất đai có sự khác biệt ở các nơi địa kim,...
hình thấp và cao? Cho ví dụ minh hoạ.
- Đai ôn đới gió mùa trên núi: ở độ cao trên
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
2 600 m (chỉ có ở miền Bắc); khí hậu có
- HS đọc thông tin, thảo luận theo cặp và trả lời tính chất ôn đới, sinh vật là các loài thực câu hỏi.
vật ôn đới (đỗ quyên, lãnh sam, thiết sam,..
- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần b. Đối với sông ngòi và đất

thiết.
– Đối với sông ngòi:
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo + Hướng nghiêng của địa hình ảnh hưởng luận
đến hướng chảy của sông ngòi: khu vực
- GV mời đại diện HS trình bày kết quả thảo Tây Bắc, sông chảy theo hướng tây bắc - luận.
đông nam; khu vực Đông Bắc, sông chảy
- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung. theo hướng vòng cung.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm + Độ dốc ảnh hưởng đến tốc độ dòng chảy: vụ học tập
ở vùng núi, sông thường chảy nhanh; ở
- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.
vùng đồng bằng, sông chảy chậm và điều
- GV chuyển sang nội dung mới. hoà hơn.
- Đối với đất: khu vực đồi núi chủ yếu là
đất feralit, khu vực đồng bằng là đất phù sa.
Càng lên cao, độ dày tầng đất càng giảm
dần. Hai bên sườn của địa hình cũng có sự
khác nhau về ranh giới bắt đầu và kết thúc của các vành đai đất
Hoạt động 2: Tìm hiểu về ảnh hưởng của địa hình đối với khai thác kinh tế
a. Mục tiêu: Trình bày được ảnh hưởng của địa hình đối với khai thác kinh tế
b. Nội dung: GV phân chia lớp thành 6 nhóm. GV yêu cầu 2 nhóm thảo luận 1 chủ đề trong 3 chủ đề
c. Sản phẩm học tập: Ảnh hưởng của địa hình đối với khai thác kinh tế
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
2. Ảnh hưởng của địa hình đối với
- GV phân chia lớp thành 6 nhóm. GV yêu cầu 2 sự phân hoá khai thác kinh tế
nhóm thảo luận 1 chủ đề trong 3 chủ đề:
a. Đối với địa hình đồi núi
+ Nhóm 1, 4: Ảnh hưởng của địa hình đồi núi đối với - Thuận lợi: