Giáo án Bài 31: Ứng dụng một số tài nguyên trong vỏ Trái Đất Khoa học tự nhiên 9 Cánh Diều

Phụ lục IV
KHUNG KẾ HOẠCH BÀI DẠY
(Kèm theo Công văn số 5512/BGDĐT-GDTrH ngày 18 tháng 12 năm 2020 của Bộ GDĐT)
Trường: ...........................
Họ và tên giáo viên:............................
Tổ: ................................
CHƯƠNG X: KHAI THÁC TÀI NGUYÊN TỪ VỎ TRÁI ĐẤT
Bài 31. ỨNG DỤNG MỘT SỐ TÀI NGUYÊN TRONG VỎ TRÁI ĐẤT
Thời lượng: 2 tiết I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
- Trình bày được nguồn đá vôi, thành phần chính của đá vôi trong tự nhiên; các ứng
dụng từ đá vôi: sản phẩm đá vôi nghiền, calcium oxide, calcium hydroxide, nguyên liệu sản xuất xi măng.
- Nêu được một số ứng dụng quan trọng của silicon và hợp chất silicon.
- Trình bày được sơ lược ngành công nghiệp silicste
- Mô tả được các công đoạn chính sản xuất đồ gốm, thủy tinh, xi măng.
- Nêu được khái niệm nhiên liệu hóa thạch.
- Trình bày được lợi ích của việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch và thực trạng của việc
khai thác nhiên liệu hóa thạch hiện nay.
- Nêu được một số giải pháp hạn chế việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch. 2. Về năng lực a) Năng lực chung
‒ Tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực tìm hiểu nguồn đá vôi, thành phần chính của đá
vôi trong tự nhiên và các ứng dụng từ đá vôi.
‒ Giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học để mô tả các công đoạn chính sản
xuất đồ gốm, thuỷ tinh, xi măng; Hoạt động nhóm một cách hiệu quả theo đúng yêu cầu
của GV, đảm bảo các thành viên trong nhóm đều được tham gia và trình bày ý kiến.
‒ Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm nhằm trình
bày được sơ lược ngành công nghiệp silicate để hoàn thành nhiệm vụ học tập.
b) Năng lực khoa học tự nhiên
‒ Nhận thức khoa học tự nhiên: Trình bày được nguồn đá vôi, thành phần chính của đá
vôi trong tự nhiên và các ứng dụng từ đá vôi; Nêu được một số ứng dụng quan trọng của
silicon và hợp chất của silicon.
‒ Tìm hiểu tự nhiên: Trình bày được sơ lược ngành công nghiệp silicate và mô tả các
công đoạn chính sản xuất đồ gốm, thuỷ tinh, xi măng.
‒ Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Sưu tầm và giới thiệu được một số ứng dụng
quan trọng của silicon và hợp chất của silicon được gia đình em sử dụng. 3. Về phẩm chất
‒ Chăm chỉ, chịu khó tìm tòi tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ cá nhân để tìm hiểu về protein.
‒ Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện nhiệm vụ khi
được GV và bạn cùng nhóm phân công.
‒ Trung thực, cẩn thận trong trình bày kết quả học tập của cá nhân và của nhóm..
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
– Thí nghiệm trong hoạt động Mở đầu:
+ Các mẫu rắn gồm: Đá vôi, cát (nên đặt trên đĩa thuỷ tinh).
+ Dung dịch HCl (khoảng 1 M) và pipet nhỏ giọt.
– Tranh ảnh: khu khai thác đá vôi, bãi cát, mỏ đất sét,...
– Video hoặc các hình ảnh mô tả quy trình sản xuất gốm, thuỷ tinh, xi măng.
GV có thể tìm video trên youtube:
+ Ví dụ một quy trình sản xuất đồ gốm (làng gốm Bát Tràng):
https://www.youtube.com/watch?v=ttxoMD7sBps&t=146s
+ Ví dụ một quy trình sản xuất thuỷ tinh: https://www.youtube.com/watch? v=ASJQN_7lo4Q
+ Ví dụ một quy trình sản xuất xi măng: https://www.youtube.com/watch? v=O_qlY_LhHRE Phiếu học tập
Phiếu học tập số 1
Câu 1. a) Ở Việt Nam, đá vôi được khai thác chủ yếu từ nguồn tự nhiên nào?
b) Viết phương trình hoá học của phản ứng nhiệt phân đá vôi và phản ứng vôi sống. nung + H O 2 CaCO CaO Ca(OH) 3 2 Đá vôi Vôi sống Vôi tôi
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Câu 2. a) Vì sao đá vôi, vôi sống và vôi tôi đều có thể làm giảm acid trong đất?
b) Vì sao vôi tôi được dùng để xử lí SO2 trong khí thải? Viết phương trình hoá học của phản ứng xảy ra.
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Câu 3. Calcium carbonate được sử dụng làm thuốc. Hãy tìm hiểu và cho biết tác dụng của loại thuốc này.
..............................................................................................................................................
Phiếu học tập số 2 Câu 1.
a) Liệt kê các ứng dụng của cát, đất sét trong đời sống và trong sản xuất.
b) Đất sét thường có màu xám. Tìm hiểu để giải thích vì sao gạch và ngói thường có màu “đỏ gạch”.
..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Câu 2. Quá trình sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm và xi măng có chung các công đoạn nào? Giải thích.
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Phiếu học tập số 3
Câu 1. Hãy cho biết trong gia đình em đang sử dụng nhiên liệu hoá thạch nào?
..............................................................................................................................................
Câu 2. Con người có thể tạo được nhiên liệu hoá thạch không? Giải thích.
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Câu 3. Nhiên liệu hóa thạch là gì Việc khai thác và sử dụng nhiên liệu hóa thạch đã đem
đến cho con người những lợi ích gì và việc này đã ảnh hưởng đến môi trường như thế nào?
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Câu 4. Dựa vào thành phần hoá học, giải thích vì sao khi đốt cháy các nhiên liệu hoá
thạch luôn phát thải khí carbon dioxide vào bầu khí quyển.
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Câu 5. Việc sử dụng các thiết bị ở hình có giúp tiết kiệm được nhiên liệu hoá thạch không? Giải thích.
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Câu 6. Viết phương trình hoá học của phản ứng đốt cháy hydrogen. Giải thích vì sao khi
được sử dụng làm nhiên liệu thì hydrogen là nhiên liệu sạch?