Tư duy Hóa học NAP 4.0

MỤC LỤC
CHỦ ĐỀ 1: BẢN SẮC TƯ DUY NAP 4.0 TRONG GIẢI TOÁN HÓA HỌC VÔ CƠ 2
1.1. Tư duy NAP 4.0 về tính bất biến của kim loại. 2
1.2. Tư duy NAP về tính bất biến của hỗn hợp chứa hợp chất. ........... Error! Bookmark not defined.
1.3. Tư duy NAP 4.0 đi tắt đón đầu kết hợp với các định luật bảo toàn.
Error! Bookmark not defined.
1.4. Tư duy NAP 4.0 phân chia nhiệm vụ H + Error! Bookmark not defined.
1.5. Vận dụng linh hoạt và liên hoàn các định luật bảo toàn ................ Error! Bookmark not defined.
CHỦ ĐỀ 2: TƯ DUY NAP 4.0 GIẢI BÀI TOÁN NÂNG CAO VỀ SẮT
NHÔM VÀ CÁC HỢP CHẤT
Error! Bookmark not defined.
2.1. Bài toán lượng kết tủa Al(OH ) và BaSO biến thiên ..... Error! Bookmark 3 4 not defined.
2.2. Bài toàn đồ thị nâng cao
Error! Bookmark not defined.
2.3. Bài toán nhiệt nhôm.
Error! Bookmark not defined.
2.4. Các dạng toán nang cao về sắt và cá hợp chất của sắt. . Error! Bookmark not defined.
2.5. Bài toán hỗn hợp kết tủa BaCO và Al(OH ) Error! Bookmark not 3 3 defined.

CHỦ ĐỀ 1
BẢN SẮC TƯ DUY NAP 4.0 TRONG GIẢI TOÁN HÓA HỌC VÔ CƠ
Trong chủ đề này, tôi sẽ trình bày cho các bạn những con đường tư duy cũng như
cách áp dụng những kỹ thuật quan trọng cần thiết để tiêu diệt các bài toán vô cơ nhanh và gọn gàng nhất.
1.1. Tư duy NAP 4.0 về tính bất biến của kim loại.
Trong hóa học vô cơ những bài toán liên quan tới tính chất của kim loại
chính là những bài toán nền tảng rất quan trọng. Tuy nhiên, đại đa số các em vẫn
có tư duy tự luận để áp dụng vào giải trắc nghiệm. Phần này tôi sẽ trình bày cho
các bạn thấy bản chất tổng quát hay quy luật bất biến của kim loại khi nó tham gia phản ứng hóa học.
Quy luật ở đây là: kim loại tham gia vào bất kì một phản ứng nào đó thì
electron trong kimloaij sẽ bị bật ra và để đảm bảo tính trung hòa về điện thì phải có
một điện tích âm khác thay thế phẩn e bị bật ra đó (các bạn xem mô hình dưới
đây). Đương nhiên là nếu không có phản ứng hóa học thì cũng sẽ không có e nào
bay ra nên không có sự đổi trác gì hết. e thoát ra n thay thế n thay thế e thoát ra Mô hình tư duy NAP về quy luật hoán đổi e lấy điện e thoát ra tích âm (n) n thay thế


Một số trường hợp điển hình Kim loại Tác nhân phản
Điện tích âm thay Hợp chất tạo ứng thế e thành Trước Pb (trong HCl Cl − Muối dãy điện hóa) Trước Pb (trong H SO 2 2 4 SO − Muối 4 dãy điện hóa) Trừ (Au, Pt) HNO 3 NO − Muối 3 Trừ (Au, Ag, Pt) O 2 2 O − Oxit Kiềm, Ba, Ca, Sr H O 2 OH − Hidroxit … … … …
Những sản phẩm khử quan trọng để nhận ra số e bị bật ra từ kim loại Sản phẩm khử Số e bật ra Sản phẩm khử Số e bật ra H 2 N 10 2 2 NO 1 2 2 O − 2 NO 3 SO 2 2 N O 8 2 S 6 NH + (NH ) 8 H S 8 4 3 2
Bây giờ chũng ta sẽ vận dụng tư duy trên vào giải toán
Ví dụ 1: Hỗ hợp X chứa 0,03 mol Cu; 0,03mol Zn; 0,03 mol Mg và 0,02 mol Al.
Đốt nóng X trong O dư để các phản ứng xảy ra hoàn toàn thì thu được tối đa bao 2 nhiêu gam oxit? A. 7,05 g B. 8,06g C. 6,78g D. 7,62g


Định hướng tư duy giải = + + + = → = Ta có: n
0, 03.2 0, 03.2 0, 03.2 0, 02.3 0, 24 n 0,12 e O
→m =0,03(64 + 65 + 24) +0,02.27 +0,12.16=7,05 oxit
Ví dụ 2: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X chứa Ca, Ba, Na, K, Li vào trong
nước dư thu được dung dịch Y và 3,36 lít khí (đktc). Trung hòa dung dịch Y cần
dùng vừa đủ 300 ml dung dịch HCl aM. Giá trị của a là? A. 1,0 B. 0,8 C. 1,2 D. 1,5
Định hướng tư duy giải
Ta có: n =0,15→n =0,3→n = → = = → = − 0,3 n + 0,3 0,3a a 1 H2 e OH H
Ví dụ 3: Hòa tan hết 1,36 g hỗn hợp hai kim loại X, Y trong dung dịch H SO 2 4
loãng thu được 0,672 lít khí (đktc) và m gam muối. Giá trị của m là: A. 2,44 B. 4,42 C. 24,4 D. 4,24
Đính hướng tư duy giải Ta có: n 0, 03 n  = → = 0,06→n = → = + = − 0, 03 m 1,36 0, 03.96 4, 24 2 H e 2 SO4
Ví dụ 4: Hòa tan 9,14 gam hợp kim Cu, Mg, Al bằng một lượng vừa đủ dung dịch
HCl thu được 7,84 lít khí Y (đktc) và 2,54 gam chất rắn Y và dung dịch Z. Lọc bỏ
chất rắn Y, cô cạn cẩn thận dung dịch Z thu được lượng muối khan là A. 31,45 g B. 33,99 g C.19,025 g D. 56,3 g
Định hướng tư duy giải
Chú ý: Cu không tan trong HCl (không có sự đổi e lấy Cl− ).
Ta có: n =0,35→n =0,7 →n = ⎯⎯⎯ → = − + = − 0, 7 BTKL
m 9,14 2,54 0, 7.35,5 31, 45 H e 2 Cl
Ví dụ 5: Cho 24 gam Mg tác dụng vừa đủ với dung dịch chứa a mol HNO . Sau 3
phản ứng thu được hỗn hợp khí X gồm các khí N ; N O có số mol bằng nhau và 2 2
bằng 0,1 mol. Tìm giá trị a. A. 2,8 B. 1,6 C. 2,54 D. 2,45
Định hướng tư duy giải