Giáo án Bài 4: Văn bản nghị luận (2024) Cánh diều

TUẦN 12+13+14 BÀI 4. VĂN NGHỊ LUẬN
(NGHỊ LUẬN VĂN HỌC)
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
NGUYÊN HỒNG – NHÀ VĂN CỦA NHỮNG NGƯỜI CÙNG KHỔ
(Nguyễn Đăng Mạnh) I. MỤC TIÊU 1 Về kiến thức:
- Một vài thông tin về nhà phê bình Nguyễn Đăng Mạnh
- Đặc điểm của văn bản nghị luận ( Nghị luận văn học) thể hiện qua nội dung, hình thức của văn bản
- Tuổi thơ cơ cực với nhiều cay đắng, tủi hờn của nhà văn Nguyên Hồng 2 Về năng lực:
- Năng lực hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực ngôn ngữ…
- Nhận biết được các đặc điểm của văn bản nghị luận văn học qua các văn bản đọc hiểu trong SGK
- Phân tích, so sánh được những điểm khác biệt cơ bản giữa văn bản nghị luận
với một số kiểu văn bản đã học như thơ, truyện 3 Về phẩm chất:
- Nhân ái: Biết quan tâm, chia sẻ, yêu thương mọi người đặc biệt là những
người bạn có hoàn cảnh khó khăn hơn mình
- Trung thực: chân thành, thẳng thắn với bạn bè, thành thật với thầy cô,cha mẹ…
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU - SGK, SGV. - Máy chiếu, máy tính.
- Tranh ảnh về nhà văn Nguyên Hồng và nhà phê bình Nguyễn Đăng Mạnh.
- Bảng phụ để HS làm việc nhóm.

- Phiếu học tập. Phiếu học tập số 1 Nội dung chính phần 1 Nội dung chính phần 2 Nội dung chính phần 3 Phiếu học tập số 2 ( Làm việc nhóm)
Nhận xét về đặc điểm văn bản Nguyên Hồng – nhà văn của những người
cùng khổ dựa trên các tiêu chí sau: Hình thức Nội dung
Mục đích của tác giả
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động 1: Xác định vấn đề
a) Mục tiêu: Hs vận dụng kiến thức thực tế vào bài học
b) Nội dung: GV hỏi, HS trả lời.
c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS.
d) Tổ chức thực hiện:
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) a. Mục tiêu: Giúp HS
- Có sự hứng thú, say mê với bài học


- Khám phá kiến thức Ngữ văn.
b. Nội dung: GV gợi mở lại bài đọc Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng vừa học ở
bài 3.Từ đó nêu vấn đề : qua văn bản Trong lòng mẹ các em thấy Nguyên Hồng là
người như thế nào? Em có ấn tượng gì sâu đậm nhất về con người Nguyên Hồng?
Sau khi HS trả lời, GV dẫn vào bài: Để hiểu rõ hơn con người Nguyên Hồng chúng
ta cùng đọc hiểu văn bản Nguyên Hồng- nhà văn của những người cùng khổ. Khi
đọc các em chú ý xem tại sao văn bản này được coi là nghị luận văn học.
c. Sản phẩm: câu trả lời của học sinh
d. Tổ chức thực hiện:
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
1.Qua văn bản Trong lòng mẹ các em thấy Nguyên Hồng là người như thế nào?
2.Em có ấn tượng gì sâu đậm nhất về con người Nguyên Hồng?
3. Hãy kể tên các văn bản ở phần đọc hiểu và thực hành đọc hiểu trong bài 4
4. Trong các văn bản này có xuất hiện lời thoại giữa các nhân vật như ở một số
truyện đã học hay không? Khi đọc các em chú ý xem tại sao các văn bản này được
coi là nghị luận văn học.
B2: Thực hiện nhiệm vụ HS
- Quan sát, đọc đoạn văn, nêu ý kiến
- Đọc phần kiến thứ Ngữ văn
- Thảo luận theo cặp đôi cùng bàn và ghi kết quả ra phiếu học tập GV:
- Hướng dẫn HS quan sát và đọc đoạn văn
- Theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm. B3: Báo cáo thảo luận GV:
- Yêu cầu đại diện của một vài nhóm lên trình bày sản phẩm.
- Hướng dẫn HS báo cáo (nếu các em còn gặp khó khăn). HS:
- Trả lời câu hỏi của GV.
- Đại diện báo cáo sản phẩm nhóm
- HS còn lại theo dõi, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần).
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét (hoạt động nhóm của HS và sản phẩm), chốt kiến thức, chuyển dẫn vào
hoạt động hình thành kiến thức mới.


2.Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả
a. Mục tiêu: Giúp HS tìm hiểu được những thông tin chính về nhà phê bình Nguyễn Đăng Mạnh b. Nội dung:
- HS tìm hiểu thông tin trước ở nhà và trình bày tại lớp
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS
d. Tổ chức thực hiện
Hoạt động của GV & HS
Sản phẩm dự kiến
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
? Nêu những hiểu biết của em về tác giả Nguyễn
- Nguyễn Đăng Mạnh (1930- Đăng Mạnh. 2018)
B2: Thực hiện nhiệm vụ - Quê: Hà Nội
GV hướng dẫn HS sắp xếp lại thông tin đã tìm hiểu
- Là nhà nghiên cứu phê bình
HS chuẩn bị lại các nội dung đã chuẩn bị
văn học nổi tiếng của Việt
B3: Báo cáo, thảo luận Nam.
GV yêu cầu HS trình bày
HS trả lời câu hỏi của GV.
B4: Kết luận, nhận định (GV)
Nhận xét câu trả lời của HS và và chốt kiến thức lên màn hình. 2. Tác phẩm
a. Mục tiêu: Giúp HS
- Biết được những nét chung của văn bản ( Đặc điểm về thể loại, mục đích sử dụng…) b. Nội dung:
- GV sử dụng một số kĩ thuật dạy học phù hợp giúp hs khám phá tri thức
- HS suy nghĩ cá nhân để trả lời, làm việc nhóm để hoàn thành nhiệm vụ.
c. Sản phẩm: Câu trả lời và phiếu học tập đã hoàn thành của HS
d. Tổ chức thực hiện
Hoạt động của GV & HS
Sản phẩm dự kiến
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
a. Đọc và tìm hiểu chú thích
- Hướng dẫn cách đọc & yêu cầu HS đọc.