Giáo án Bài 5 Vật lí 10 Kết nối tri thức (2024): Tốc độ và vận tốc

Ngày soạn: Họ và tên giáo viên: Ngày dạy:
BÀI 5: TỐC ĐỘ VÀ VẬN TỐC (2 TIẾT)
Môn học: Vật lí, lớp: 10
Thời gian thực hiện: 2 tiết I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
- Tính được tốc độ trung bình và hiểu được ý nghĩa của tốc độ này.
- Nhận biết tốc độ tức thời là tốc độ tại một thời điểm xác định. Tốc độ do tốc kế đo
được chỉ là tốc độ tức thời.
- Biết cách đo tốc độ trong đời sống và trong phòng thí nghiệm.
- Phát biểu được định nghĩa vận tốc và viết được công thức tính vận tốc.
- Phân biệt được tốc độ và vận tốc.
- Tổng hợp được hai vận tốc cùng phương và hai vận tốc vuông góc với nhau.
2. Phát triển năng lực
- Năng lực chung: Năng lực tự học:
+ Chủ động nghiên cứu, tìm tòi để lĩnh hội được kiến thức và biết liên hệ thực tế các
vấn đề liên quan đến tốc độ và vận tốc.
+ Có tinh thần xây dựng bài, làm việc nhóm.
Năng lực giải quyết vấn đề:
+ Nhận biết và phân biệt rõ ràng hai khái niệm tốc độ và vận tốc. Từ đó áp dụng vào
việc tính toán trong những tình huống thực tế.
+ Tự xác định được tốc độ chuyển động của mình trong một số trường hợp đơn giản.
+ Sử dụng đúng các thuật ngữ tốc độ và vận tốc trong những tình huống khác nhau.
- Năng lực vật lí:
Biết cách đưa ra và sử dụng các công thức liên quan đến tốc độ và vận tốc để tính toán.
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85

Biết cách tổng hợp vận tốc để áp dụng vào thực tế.
2. Phát triển phẩm chất - Chăm chỉ, trung thực.
- Tự chủ trong việc nghiên cứu và tiếp thu kiến thức.
- Có tinh thần trách nhiệm trong học tập và thực hành.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên: - SGK, SGV, Giáo án.
- Dụng cụ chụp ảnh hoạt nghiệm.
- Các hình ảnh sử dụng trong bài học. - Máy chiếu (nếu có)
2. Đối với học sinh: SGK, vở ghi, giấy nháp, bút, thước kẻ.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: GV tiếp nhận quan niệm sẵn có của HS về vận tốc để giúp các em sau
khi học xong bài này sẽ có được hiểu biết đúng đắn và đầy đủ hơn về khái niệm vận tốc. b. Nội dung:
- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi mở đầu bài học.
- Từ đó yêu cầu HS chỉ ra sự khác nhau giữa hai khái niệm này.
c. Sản phẩm học tập: Bước đầu HS đưa ra ý kiến của bản thân về hai khái niệm vận tốc và tốc độ.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV gợi mở quan niệm sẵn có của HS về tốc độ và vận tốc: “Ở cấp THCS, các em
đã được học về tốc độ, biết cách tính tốc độ trung bình nhưng chưa được học khái
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85

niệm vận tốc. Tuy nhiên chắc là các em đã không ít lần nghe nói đến vận tốc. Vậy hãy
trả lời câu hỏi phần mở đầu bài học theo suy nghĩ và sự hiểu biết của em.”
CH: Trong đời sống, tốc độ và vận tốc là hai đại lượng đều dùng để mô tả sự nhanh
chậm của chuyển động. Em đã từng sử dụng hai đại lượng này trong những trường hợp cụ thể nào?
- GV hỏi thêm: “Em hãy chỉ ra sự khác nhau giữa hai khái niệm vận tốc và tốc độ?”
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS vận dụng những hiểu biết sẵn có để trả lời câu hỏi mà GV đưa ra.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời 1 – 2 bạn ngẫu nhiên đứng dậy trình bày câu trả lời của mình.
- HS trả lời câu hỏi mở đầu: Em đã từng sử dụng hai đại lượng này khi nói:
+ Xe máy đi với tốc độ 40 km/h.
+ Ô tô chạy với tốc độ 120 km/h.
+ Máy bay đang bay theo hướng Nam với vận tốc 190 m/s
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV tiếp nhận câu trả lời, yêu cầu HS sau khi học xong bài học sẽ quay lại xác nhận
lại cách sử dụng 2 thuật ngữ tốc độ và vận tốc như là của các bạn đã đúng chưa.
- GV dẫn dắt HS vào bài: “Hầu hết các em sẽ sử dụng 2 đại lượng đó trong những
tình huống như vậy nhưng lại không dám chắc là việc sử dụng như vậy đã đúng hay
chưa. Vậy nên để các em hiểu đúng và đầy đủ hơn về tốc độ và vận tốc thì hôm nay
chúng ta sẽ đi vào nghiên cứu bài 5. Tốc độ và vận tốc.”
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Tốc độ
a. Mục tiêu: HS nhận biết và hiểu được về tốc độ trung bình và tốc độ tức thời. b. Nội dung:
- GV dùng các ví dụ thực tế để giúp HS hiểu được về tốc độ trung bình và tốc độ tức thời.
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85

- GV không đưa ra định nghĩa chính thức cũng như không nêu rõ khái niệm tốc độ tức thời.
- GV yêu cầu HS đọc sách phần này và trả lời câu hỏi
- HS thực hiện yêu cầu của giáo viên
c. Sản phẩm học tập:
- HS nêu được định nghĩa và công thức tính của tốc độ trung bình.
- Phân biệt được tốc độ tức thời với tốc độ trung bình.
- Biết sử dụng 2 thuật ngữ vào những tình huống cụ thể.
d. Tổ chức hoạt động: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập I. TỐC ĐỘ
Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu tốc độ trung bình
1. Tốc độ trung bình
- GV yêu cầu HS đọc sách và cho biết về hai Trả lời:
cách xác định độ nhanh chậm của chuyển động: Để xác định độ nhanh hay chậm của
“Khái niệm đầu tiên mà chúng ta sẽ làm quen một chuyển động, người ta đã dùng
trong bài hôm nay là tốc độ trung bình. Trước 2 cách :
khi đi đến khái niệm, các em hãy cho biết: Để + So sánh quãng đường đi được
xác định độ nhanh hay chậm của một chuyển trong cùng một thời gian
động, người ta đã dùng những cách nào?
+ So sánh thời gian để đi cùng một quãng đường
- GV chia lớp thành những nhóm 5 - 6 người để
thảo luận về hoạt động của mục này: HD.
HD. Một vận động viên Nam Phi đã lập kỉ lục● Cách 1: So sánh quãng đường đi
thế giới về chạy ba cự li: 100 m, 200 m và 400 được trong cùng một thời gian.
m (bảng 5.1). Hãy dùng hai cách trên để xác - Quãng đường vận động viên chạy
định vận động viên này chạy nhanh nhất ở cự li được trong 1s ở mỗi cự li là: nào?
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85