Tài liệu ôn thi viên chức Mầm non vòng 2

BỘ TÀI LIỆU ÔN THI KIẾN THỨC CHUYÊN MÔN
MẦM NON THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC MẦM NON MỚI NHẤT MỤC LỤC
ÔN THI CHUYÊN NGHÀNH MẦM NON ................................................................... 2
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI VIÊN CHỨC KIẾN THỨC CHUYÊN MÔN MẦM NON ..... 39
PHÒNG CHỐNG BẠO HÀNH TRẺ TRONG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC MẦM NON
....................................................................................................................................... 67
CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC MẦM NON 2021 ...................................................... 92 1
ÔN THI CHUYÊN NGHÀNH MẦM NON TÀI LIỆU ÔN THI
KIẾN THỨC CHUYÊN NGÀNH
DÙNG CHO TUYỂN VIÊN CHỨC GIẢNG DẠY MẦM NON
(DÙNG ĐỂ THAM KHẢO)
1. Thiết kế bài giảng (soa ̣n giáo án)
1.1. Mu ̣c đích, yêu cầu của viê ̣c soa ̣n giáo án
Giờ dạy – học trên lớp hiện nay được xác định là thành công chỉ khi nào giờ học đó
phát huy được tính năng động, chủ động, tích cực của người học. Người học phải được
hoạt động. Giờ học không nhồi nhét kiến thức. Muốn vậy, giáo viên (GV) phải xây
dựng chiến lược dạy học, con đường tất yếu phải là thiết kế hoạt động của thầy và trò
trên lớp. Các hoạt động phải được tính toán kỹ, sự hoạch định, trù liệu của GV càng
chu đáo bao nhiêu thì khả năng thành công của giờ dạy càng cao bấy nhiêu. Như vâ ̣y,
mu ̣c đích của viê ̣c soa ̣n giáo án là nhằm nâng cao chất lươ ̣ng giờ da ̣y – ho ̣c trên lớp;
thực hiê ̣n tốt mu ̣c tiêu bài ho ̣c.
Mô ̣t giáo án tốt phải thể hiê ̣n đươ ̣c các yêu cầu:
- Thể hiê ̣n đươ ̣c đầy đủ nô ̣i dung bài ho ̣c và giúp đảm bảo trật tự khoa học của thông
tin, đưa ra kĩ năng học tập được sử dụng trong giờ và các phương tiện hỗ trợ cần thiết
theo yêu cầu. Việc cung cấp thông tin theo một trật tự khoa học sẽ giúp trẻ hiểu và nhớ
những thông tin đó một cách khoa học;
- Giúp người thầy quản lý thời gian dành cho mỗi đơn vị bài học được tốt hơn;
- Vạch ra rõ ràng đơn vị bài học cần được chú trọng – phần trọng tâm mà trẻ bắt buộc
phải biết – từ đó cô sẽ dễ dàng hơn trong việc điều chỉnh khung thời gian, tăng giảm
nội dung giảng dạy đề phòng các trường hợp cháy giáo án, thừa thời gian…;
- Lựa cho ̣n đươ ̣c phương pháp, phương tiê ̣n da ̣y ho ̣c phù hợp với nội dung, tính chất
của bài học và đối tượng học;
- Chú trọng kết hợp học với hành, nâng cao tri thức với rèn luyện các kỹ năng, gắn với thực tiễn cuộc sống.
1.2. Các bước thiết kế một giáo án
- Bước 1: Xác định mục tiêu của bài học căn cứ vào chuẩn kiến thức, kĩ năng và yêu
cầu về thái độ trong chương trình. Bước này được đặt ra bởi việc xác định mục tiêu
của bài học là một khâu rất quan trọng, đóng vai trò thứ nhất, không thể thiếu của mỗi
giáo án. Mục tiêu (yêu cầu) vừa là cái đích hướng tới, vừa là yêu cầu cần đạt của giờ
học; hay nói khác đó là thước đo kết quả quá trình dạy học. Nó giúp GV xác định rõ
các nhiệm vụ sẽ phải làm (dẫn dắt trẻ tìm hiểu, vận dụng những kiến thức, kỹ năng;
phạm vi, mức độ đến đâu; qua đó giáo dục cho trẻ những bài học gì). 2
- Bước 2: Nghiên cứu Chương trình GDMN và các tài liệu liên quan để: hiểu chính
xác, đầy đủ những nội dung của bài học; xác định những kiến thức, kỹ năng, thái độ cơ
bản cần hình thành và phát triển ở trẻ; xác định trình tự logic của bài học.
Bước này được đặt ra bởi nội dung bài học ngoài phần được trình bày trong Chương
trình còn có thể đã được trình bày trong các tài liệu khác. Trước hết nên đọc kĩ nội
dung bài học và hướng dẫn tìm hiểu bài trong Chương trình để hiểu, đánh giá đúng nội
dung bài học rồi mới chọn đọc thêm tư liệu để hiểu sâu, hiểu rộng nội dung bài học.
Mỗi GV không chỉ có kỹ năng tìm đúng, tìm trúng tư liệu cần đọc mà cần có kỹ năng
định hướng cách chọn, đọc tư liệu cho ho ̣c sinh. GV nên chọn những tư liệu đã qua
thẩm định, được đông đảo các nhà chuyên môn và GV tin cậy. Việc đọc Chương trình,
tài liệu phục vụ cho việc soạn giáo án có thể chia thành 3 cấp độ sau: đọc lướt để tìm
nội dung chính xác định những kiến thức, kỹ năng cơ bản, trọng tâm mức độ yêu cầu
và phạm vi cần đạt; đọc để tìm những thông tin quan tâm: các mạch, sự bố cục, trình
bày các mạch kiến thức, kỹ năng và dụng ý của tác giả; đọc để phát hiện và phân tích,
đánh giá các chi tiết trong từng mạch kiến thức, kỹ năng.
Thực ra khâu khó nhất trong đọc Chương trình và các tư liệu là đúc kết được phạm vi,
mức độ kiến thức, kỹ năng của từng bài học sao cho phù hợp với năng lực của ho ̣c sinh
và điều kiện dạy học. Trong thực tế dạy học, nhiều khi chúng ta thường đi chưa tới
hoặc đi quá những yêu cầu cần đạt về kiến thức, kỹ năng. Nếu nắm vững nội dung bài
học, cô sẽ phác họa những nội dung và trình tự nội dung của bài giảng phù hợp, thậm
chí có thể cải tiến cách trình bày các mạch kiến thức, kỹ năng, xây dựng một hệ thống
câu hỏi, bài tập giúp trẻ nhận thức, khám phá, vận dụng các kiến thức, kỹ năng trong
bài một cách thích hợp.
- Bước 3: Xác định khả năng đáp ứng các nhiệm vụ nhận thức của trẻ, gồm: xác định
những kiến thức, kỹ năng mà trẻ đã có và cần có; dự kiến những khó khăn, những tình
huống có thể nảy sinh và các phương án giải quyết.
Bước này được đặt ra bởi trong giờ học theo định hướng đổi mới phương pháp da ̣y
ho ̣c, cô không những phải nắm vững nội dung bài học mà còn phải hiểu trẻ để lựa
chọn phương pháp, phương tiện, các hình thức tổ chức dạy học và đánh giá cho phù
hợp. Như vậy, trước khi soạn giáo án cho giờ học mới, cô phải lường trước các tình
huống, các cách giải quyết nhiệm vụ học tập của trẻ. Nói cách khác, tính khả thi của
giáo án phụ thuộc vào trình độ, năng lực học tập của trẻ, được xuất phát từ : những
kiến thức, kỹ năng mà trẻ đã có; những kiến thức, kỹ năng mà trẻ chưa có hoặc có thể
quên; những khó khăn có thể nảy sinh trong quá trình học tập của trẻ. Bước này chỉ là
sự dự kiến; nhưng trong thực tiễn, có nhiều giờ học do không dự kiến trước, cô đã lúng
túng trước những ý kiến không đồng nhất của trẻ với những biểu hiện rất đa dạng.
- Bước 4: Lựa chọn phương pháp da ̣y ho ̣c, phương tiện dạy học, hình thức tổ chức dạy
học và cách thức đánh giá thích hợp nhằm giúp trẻ học tập tích cực, chủ động, sáng tạo. 3