Bài tập Thành ngữ lớp 7 (có đáp án)

10. THÀNH NGỮ a. Khái niệm
Thành ngữ là những cụm từ cố định quen dùng, thường ngắn gọn, có hình ảnh. Nghĩa
của thành ngữ không phải là phép cộng đơn giản của các từ cấu tạo nên nó mà là nghĩa của cả tập hợp từ.
Vd: lên thác xuống ghềnh, đẹp như tiên, sơn hào hải vị…
b. Tác dụng của thành ngữ:
Việc sử dụng thành ngữ giúp lời ăn tiếng nói trở nên sinh động, mang tính hình tượng và biểu cảm cao.
c. Nghĩa của thành ngữ
Nghĩa của thành ngữ không phải là phép cộng đơn giản nghĩa của các từ cầu tạo nên nó,
mã là nghĩa của cả tập hợp từ, thường. có tính hình tượng và biểu cảm.
Ví dụ: Nghĩa của thành ngữ “tay bắt mặt mừng” không đơn giản là nghĩa cộng lại của
các từ “tay”, “bất”, “mặt”, “từng” mà là nghĩa của cả tập hợp: sự vốn vã, phân khởi lộ ra
bên ngoài của những người gặp nhau.
d. Bài tập thực hành cơ bản
Bài 1. Tìm thành ngữ trong câu sau và giải thích nghĩa của thành ngữ đó:
a. Đến ngày hẹn, các hoàng tử đem đủ thứ của ngon vật lạ bày lên mâm cổ mình làm để dự thi.
b. Gióng lớn nhanh như thổi, “cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa mặc đã căng đứt chỉ". Bài 2:
Tìm và ghép thành ngữ (cột A) với nghĩa của thành ngữ (cột B) trong bảng dưới đây sao cho phù hợp A/ Thành ngữ
B/ Nghĩa của thành ngữ
1. Chết như rạ a. Nhận xét ai làm gì rất nhanh 2. Hôi như cú mèo
b. chỉ việc buôn bán ít và nhỏ lẻ
3. Cầu được ước thấy c. chết rất nhiều 4. Buôn thúng bán bưng
d. Điều mong ước trở thành hiện thực 5. Nhanh như cắt
đ. Mùi hôi rất khó chịu, rất hôi.
Bài 3: Đặt câu với thành ngữ Khỏe như voi, Một nắng hai sương Đáp án bài tập Bài 1: a.
- Thành ngữ:của ngon vật lạ.
- Nghĩa của thành ngữ:những món ăn ngon, quý hiếm. b.
- Thành ngữ:Lớn nhanh như thổi
- Nghĩa của thành ngữ: lớn nhanh ở mức không ngờ đến Bài 2: Nối: 1c; 2đ; 3d; 4b; 5a Bài 3: Anh ấy khỏe như voi .
Người nông dân một nắng hai sương để tạo nên những hạt gạo.
e. Bài tập thực hành nâng cao Bài tập 1:
Gạch chân Các thành ngữ được dùng trong các câu sau đây.
1. Cô gái ấy là người Chịu thương chịu khó lại hiền lành nên ai cũng quý.
2. ai cũng nói mẹ tôi hiền như đất nhưng tôi thì không nghĩ thế.
3. Ở hiền gặp lành chưa chắc đã là một chân lí.
4. Nó đi chân nam đá chân chiêu, trông như thể ngã lúc nào không biết.
5. Cô ấy Lúc nào cũng chỉ lo bò trắng răng thôi.
6. Tôi ghét nhất là những kẻ ngồi lê đôi mắt.
7. Sao cậu lúc nào cũng nói dối như cuội thế?
8. Tôi không thể dậy nổi cái thằng nước đổ đầu việc ấy.
9. Anh nói nhanh như cô ấy, ai mà chịu được!
10. Món quà thực ra không đáng mấy tiền nhưng nó là của ít lòng nhiều mong chị đừng từ chối! Gợi ý:
1. Cô gái ấy là người chịu thương chịu khó lại hiền lành nên ai cũng quý.
2. Ai cũng nói mẹ tôi hiền như đất nhưng tôi thì không nghĩ thế. 3. Ở hiền gặp lành
chưa chắc đã là một chân lí.
4. Nó đi chân nam đá chân chiêu, trông như thể ngã lúc nào không biết.
5. Cô ấy Lúc nào cũng chỉ lo bò trắng răng thôi.
6. Tôi ghét nhất là những kẻ ngồi lê đôi mách.
7. Sao cậu lúc nào cũng nói dối như cuội thế?
8. Tôi không thể dậy nổi cái thằng nước đổ đầu vịt ấy.
9. Anh nói ngang như cuaấy, ai mà chịu được!
10. Món quà thực ra không đáng mấy tiền nhưng nó là của ít lòng nhiều mong chị đừng từ chối!
Bài tập 2: Giải thích nghĩa của các thành ngữ (in đậm) trong những câu dưới đây:
a) Gióng lớn nhanh như thổi, "cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa mặc đã căng đứt
chỉ". (Bùi Mạnh Nhị).
b) Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. (Tô Hoài)
c) Hai đứa trẻ kia bắt tôi mang về làm miếng mồi béo cho con gà chọi, con họa mi, con
sáo mỏ ngà của chúng xơi ngon. Bọn cá chậu chim lồng ấy mà vớ được món ăn mỡ
màng như thằng tôi thế này thì phải biết là thích. (Tô Hoài)
d) Mai sau bể cạn non mòn
À ơi tay mẹ vẫn còn hát ru (Bình Nguyên) Gợi ý trả lời
a) lớn nhanh như thổi: chỉ người hoặc sự vật phát triển rất nhanh.
b) hôi như cú mèo: cơ thể có mùi hôi, khiến người khác khó chịu.
c) cá chậu chim lồng: ví tình cảnh bị giam giữ, tù túng, mất tự do.
d) bể cạn non mòn: nói về sự thay đổi của thiên nhiên, của trời đất, cũng ngầm ẩn dụ
cho sự đổi thay của cuộc đời.
Bài tập 3: Tìm các thành ngữ có cấu tạo gồm hai yếu tố có quan hệ so sánh với
nhau (được biểu thị bởi từ như chỉ sự so sánh – cấu tạo dạng 1). Giải thích nghĩa và
đặt câu với mỗi thành ngữ vừa tìm được. Gợi ý trả lời Thành ngữ
Nghĩa của thành ngữ
được rất nhiều người mua, có bao nhiêu cũng hết ngay; rất Đắt như tôm tươi đắt hàng
VD: Cô ấy bán hàng đắt như tôm tươi, bao nhiêu cũng hết.
nói ấp úng, không rõ ràng, thiếu rành mạch.
Lúng ba lúng búng như ngậm hột thị
VD: Bạn ấy nói năng lúng ba lúng búng như ngậm hột thị chả ai hiểu gì cả.
Rất trắng, không gì trắng bằng (thường để chỉ da) Trắng như tuyết
VD: Cô ấy có làn da trắng như tuyết ấy nhỉ!
Rất đen, khó ai có thể đen hơn (chỉ da)
Đen như cột nhà cháy Mùa hè mà nó cứ diễu nắng thì có mà đen như cột nhà cháy.
Bài tập 4: Tìm các thành ngữ có cấu tạo gồm hai vế tương ứng với nhau (trong đó
có sự đan xen giữa các từ ở mỗi vế - cấu tạo dạng 2). Giải thích nghĩa của các thành ngữ tìm được. Gợi ý trả lời Thành ngữ Đối xứng Ý nghĩa
Mắt nhắm mắt Nhắm-
- Ở tình trạng vừa mới bừng mắt dậy, chưa tỉnh hẳn mở mở - Chỉ sự vội vã