Bài tập Tiếng Việt Ngữ văn 7 Kết nối tri thức (cả năm)

1
BÀI TẬP TIẾNG VIỆT NGỮ VĂN 7
SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC VỚI CUỘC SỐNG (CẢ NĂM) STT TÊN BÀI Trang
MỞ RỘNG THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU BẰNG 1
CỤM CHỦ VỊ; MỞ RỘNG TRẠNG NGỮ 2 TỪ LÁY 3 NGHĨA CỦA TỪ 4
NÓI GIẢM, NÓI TRÁNH 5 SỐ TỪ 6 PHÓ TỪ 7
NGỮ CẢNH VÀ NGHĨA CỦA NGỮ CẢNH 8
NGÔN NGỮ VÙNG MIỀN 9 NÓI QUÁ 10 THÀNH NGỮ 11
LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN,
SỰ MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN 12 DẤU CHẤM LỬNG 2 1. MỞ RỘNG CÂU
MỞ RỘNG THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU BẰNG CỤM CHỦ - VỊ
A. MỞ RỘNG THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂU BẰNG CỤM CHỦ - VỊ
1. Khái niệm, đặc điểm
Thành phần chính của câu gồm chủ ngữ, vị ngữ.
Mở rộng thành phần chính của câu thường được thực hiện bằng một trong hai cách sau:
+ Dùng cụm chủ vị bổ sung cho từ làm chủ ngữ, ví dụ: “Điều các bạn nghĩ cũng là
điều xưa nay tôi mộng tưởng." (Tô Hoài) hoặc vị ngũ, ví dụ: "Ấy vậy, tôi cho là tôi giỏi." (Tô Hoài).
+ Dùng cụm chủ vị trực tiếp cấu tạo chủ ngữ, ví dụ: "Gió thổi mạnh làm cho Sơn
thấy lạnh và cay mắt." (Thạch Lam) hoặc vị ngữ, ví dụ: "Chị Dậu cũng nước mắt
chảy qua gò má ròng ròng.” (Ngô Tất Tố).
2. Tác dụng của việc mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ
Việc mở rộng thành phần chính bằng cụm từ làm cho việc miêu tả chi tiết, rõ ràng hơn.
Ví dụ: Quyển sách rất hay.
Mở rộng chủ ngữ: Quyển sách bạn tặng cho tôi rất hay.
B. MỞ RỘNG TRẠNG NGỮ
1. Khái niệm, đặc điểm
Trạng ngữ là thành phần phụ của câu.
Mở rộng trạng ngữ của câu thường được thực hiện bằng một trong hai cách sau:
+ Dùng từ hoặc cụm từ chính phụ (cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ) bổ
sung cho từ làm trạng ngữ.
Ví dụ: “Hồi ấy, rừng này còn nhiều hổ lắm.” (Đoàn Giỏi); “Trong chuyến đi về
Hà Tĩnh, quan Phó bảng Sắc lưu lại huyện Đức Thọ một thời gian.” (Sơn Tùng) 3
+ Dùng cụm chủ vị bổ sung cho từ làm trạng ngữ hoặc trực tiếp cấu tạo trạng ngữ.
Ví dụ: “Khi tôi cầm lọ muối lên thì thấy chú đã ngồi xổm xuống cạnh bếp.”
(Đoàn Giỏi); “Tôi không trả lời mẹ vì tôi muốn khóc quá”(Tạ Duy Anh)
2. Tác dụng của việc mở rộng trạng ngữ của câu bằng cụm từ
Việc mở rộng trạng ngữ bằng cụm từ làm cho việc miêu tả chi tiết, rõ ràng hơn.
Ví dụ: Trên con đường ấy, tôi có nhiều kỉ niệm đẹp.
Mở rộng trạng ngữ: Trên con đường làng thân quen ấy, tôi có nhiều kỉ niệm đẹp.
 việc miêu tả về con đường trở nên chi tiết, cụ thể hơn.
3. Bài tập thực hành Bài tập 1:
Tìm vị ngữ là cụm động từ trong những câu dưới đây. Xác định động từ
trung tâm và thành tố phụ là cụm chủ vị trong mỗi vị ngữ đó.
a. Không ai biết tên thật của gã là gì. (Đoàn Giỏi)
b. Tiếng gà cũng làm kí ức ta quay lại với những kỉ niệm của tuổi thơ. (Đinh Trọng Lạc) Bài tập 2:
Tìm vị ngữ là cụm chủ vị trong những câu dưới đây:
a. Cậu Cơ vẫn nét mặt hầm hầm (Ngô Tất Tố)
b. Tía nuôi tôi tay cầm một chiếc nỏ lên ngắm nghía…(Đoàn Giỏi) Bài tập 3:
Tìm trạng ngữ là cụm danh từ trong những câu dưới đây. Xác định danh từ
trung tâm và các thành tố phụ trong mỗi cụm danh từ đó.
a. Với hai lần bật cung liên tiếp, chú đã bắn gục hai tên địch. (Bùi Hồng)
b. Sau nghi lễ bái tổ, hai đô thực hiện nghi thức xe đài. (Phí Trường Giang)
c. Sau hồi trống lệnh, các đội đổ thóc vào xay, giã, giần , sàng. (Hội thi thổi cơm) Bài tập 4: 4
Ghép từng đôi câu rời sau đây thành một câu có chứa cụm chủ - vị làm thành
phần mở rộng câu và chỉ ra cụm chủ vị đó.
a. Tôi mua quyển sách này hôm qua. Quyển sách này hay lắm.
b. Cảnh mặt trời mọc trên biển rất đẹp. Tôi rất thích cảnh ấy.
Bài 5. Tìm các cụm C-V làm thành phần câu trong các câu sau:
1. Cách mạng tháng Tám thành công đem lại độc lập, tự do cho dân tộc.
2. Nó học giỏi khiến cha mẹ vui lòng.
3. Nhà này cửa rất rộng. 4. Nó tên là Minh.
Bài 6. Tìm các cụm C-V làm phụ ngữ trong các câu sau:
1. Quyển sách mẹ cho con rất hay.
2. Tớ rất thích bức tranh bạn Hoài vẽ hôm nọ.
3. Chúng tôi hi vọng đội bóng lớp tôi sẽ thắng.
4. Chúng tôi đoán rằng bạn Hồng sẽ đoạt giải nhất.
Bài 7. Hãy mở rộng những danh từ làm chủ ngữ trong những câu sau thành
một cụm C-V làm chủ ngữ:
a. Người thanh niên ấy làm mọi người khó chịu.
b. Nam làm cho bố mẹ vui lòng. c. Gió làm đổ cây.
Bài 8. Tìm các cụm C-V thích hợp làm phụ ngữ cho các danh từ trong những câu sau: a. Bài báo rất hay.
b. Cuốn sách có nhiều tranh minh họa.
Bài 9. Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc phụ ngữ của cụm từ trong các
câu sau đây. Hãy cho biết cụm C-V đó làm thành phần gì hoặc phụ ngữ trong cụm từ nào.
1. Trong những lúc nhàn rỗi ấy, chúng tôi thường hay kể chuyện. Và tôi nghe câu
chuyện này của một đồng chí già kể lại.
2. Ông lão cứ ngỡ là mình còn chiêm bao.