Đề cương ôn tập cuối học kì 2 Vật lí 11 Kết nối tri thức

Chương 3. Điện trường
Bài 16. Lực tương tác giữa hai điện tích
I. Lực hút và lực đẩy giữa các điện tích
- Có hai loại điện tích trái dấu. Điện tích xuất hiện ở thanh thuỷ tinh khi được cọ xát và len
được quy ước gọi là điện tích dương, điện tích xuất hiện ở thanh nhựa được cọ xát vào lụa
được quy ước gọi là điện tích âm.
- Các điện tích cùng dấu đẩy nhau
- Các điện tích khác dấu hút nhau.
- Lực hút, lực đẩy giữa các điện tích được gọi chung là lực tương tác giữa các điện tích
(gọi tắt là lực điện).
II. Định luật Coulomb (Cu – lông)
1. Đơn vị điện tích, điện tích điểm
- Trong hệ SI, đơn vị điện tích là cu – lông (C).
- Điện tích điểm là vật tích điện có kích thước nhỏ so với khoảng cách tới điểm mà ta xét.
Trong các thí nghiệm vật lí, người ta coi các quả cầu tích điện có bán kính nhỏ so với
khoảng cách giữa chúng là các điện tích điểm, khoảng cách giữa các điện tích điểm này là
khoảng cách giữa tâm của các quả cầu.
2. Định luật Coulomb
Lực tương tác giữa hai điện tích điểm có phương trùng với đường thẳng nối hai điện tích
điểm, có độ lớn tỉ lệ thuận với tích độ lớn của hai điện tích điểm và tỉ lệ nghịch với bình
phương khoảng cách giữa chúng. q q 1 2 F  k 2 r Trong đó:
- k là hệ số tỉ lệ có độ lớn phụ thuộc vào môi trường trong đó đặt điện tích và hệ đơn vị sử
dụng. Khi đặt trong chân không thì 1 9 2 2 k   9.10 N.m / C với 40 12 2 2   8,85.10 C / Nm 0
-  là hằng số điện môi của môi trường đặt điện tích
Lực tương tác giữa hai điện tích điểm cùng dấu
Một số ứng dụng của lực điện vào thực tế: Sơn tĩnh điện
Máy lọc bụi không khí
Bài 17. Khái niệm điện trường
I. Khái niệm điện trường
- Điện trường được tạo ra bởi điện tích, là dạng vật chất tồn tại xung quanh điện tích và
truyền tương tác giữa các điện tích.
II. Cường độ điện trường
 Đại lượng đặc trưng cho độ mạnh yếu của điện trường là cường độ điện trường.
 Cường độ điện trường tại một điểm được đo bằng tỉ số giữa lực điện tác dụng lên một
điện tích dương đặt tại điểm đó và độ lớn của điện tích đó. F E  q
- Trong hệ SI, đơn vị của cường độ điện trường là vôn trên mét (V/m)
- Vì lực là đại lượng vecto, q là đại lượng vô hướng nên cường độ điện trường là đại lượng 
vecto. Vecto cường độ điện trường E tại một điểm được xác định bằng tỉ số giữa vecto lực 
điện F tác dụng lên một điện tích q đặt tại điểm đó và trị số của điện tích đó:   F E  q 
 Đặc điểm của vecto cường độ điện trường E :
- Phương trùng với phương của lực điện tác dụng lên điện tích.
- Chiều cùng với chiều của lực điện khi q > 0, ngược chiều với chiều của lực điện khi q < 0.