Giáo án Bài 12 Lịch sử 9 Cánh diều: Việt Nam trong những năm đầu sau Cách mạng tháng Tám năm 1945

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
CHƯƠNG 4: VIỆT NAM TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1991
BÀI 12: VIỆT NAM TRONG NĂM ĐẦU
SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945 (2 tiết)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Nhận biết được những biện pháp chủ yếu để xây dựng và củng cố chính
quyền cách mạng, giải quyết những khó khăn về kinh tế, văn hóa, giáo dục,
quân sự,… trong năm đầu sau Cách mạng tháng Tám năm 1945.
- Trình bày được những nét chính về cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp
xâm lược của nhân dân Nam Bộ. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Tự chủ và tự học: Khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập; tự lực làm
những nhiệm vụ học tập được giao trên lớp và ở nhà.
- Giao tiếp và hợp tác: Hợp tác và giao tiếp với các bạn trong các nhiệm vụ học tập.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phát hiện được vấn đề từ các nhiệm vụ học
tập và tìm cách giải quyết chúng.
Năng lực riêng:
- Tìm hiểu lịch sử: Nhận diện được các tư liệu lịch sử (tư liệu viết, hình ảnh,
…), biết cách sưu tầm và khai thác tư liệu để tìm hiểu về Việt Nam trong
những năm đầu sau Cách mạng tháng Tám năm 1945.
- Nhận thức và tư duy lịch sử: Nhận biết được những biện pháp chủ yếu để
xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng, giải quyết những khó khăn về 1
kinh tế, văn hóa, giáo dục, quân sự,… trong năm đầu sau Cách mạng tháng
Tám năm 1945; Trình bày được những nét chính về cuộc kháng chiến chống
thực dân Pháp xâm lược của nhân dân Nam Bộ.
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được kiến thức, kĩ năng đã
học, sưu tầm tư liệu về cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược trở
lại của nhân dân Nam Bộ. 3. Phẩm chất
- Yêu nước: Sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc; bồi dưỡng lòng khâm phục,
củng cố niềm tin vào vai trò lãnh đạo của Đảng.
- Nhân ái: Sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ đồng bào khi gặp hoạn nạn, khó khăn.
- Trách nhiệm: Củng cố năng lực giao tiếp, hợp tác và chia sẻ các hoạt động nhóm.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Đối với giáo viên
- Giáo án, SGK, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Cánh diều (phần Lịch sử).
- Tranh, ảnh về tình hình Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám (Chính phủ
nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Bình dân học vụ, Tuần lễ Vàng, Ngày
Đồng tâm, Nam Bộ kháng chiến, đoàn quân Nam Tiến,…); các bài nói, bài
viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh đăng trên báo Cứu quốc,…
- Bài hát Nam Bộ kháng chiến (Nhạc và lời: Tạ Thanh Sơn, 1946); Video kỉ
niệm 76 năm ngày Nam Bộ kháng chiến.
- Phiếu học tập (giấy A0), nam châm dán Phiếu học tập, bút màu.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Cánh diều (phần Lịch sử).
- Đọc trước nội dung bài học và sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về bài học Việt
Nam trong năm đầu sau cách mạng tháng Tám năm 1945.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 2
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới.
b. Nội dung: GV cho HS quan sát hình ảnh, video về “Tuần lễ vàng” được tổ chức
tại Nhà hát Lớn (Hà Nội, năm 1945) và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em có suy nghĩ
gì về biện pháp nhằm góp phần giải quyết khó khăn của đất nước trong năm đầu
ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công?
c. Sản phẩm: Ý nghĩa của biện pháp “Tuần lễ vàng” trong giải quyết khó khăn của
đất nước trong năm đầu ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV cho HS cả lớp xem hình ảnh, video kết hợp dẫn dắt: Ngày 16/9/1945, hưởng
ứng lời kêu gọi của Chính phủ, “Tuần lễ vàng” đã được tổ chức tại Nhà hát Lớn
(Hà Nội) với sự tham gia của đông đảo các tầng lớp nhân dân. Trong thư gửi đồng
bào toàn quốc nhân dịp “Tuần lễ Vàng”, Hồ Chủ Tịch nhấn mạnh: “Muốn củng cố
nền tự do độc lập, chúng ta cần sức hy sinh, phấn đấu của toàn quốc đồng bào, cần
sức quyên góp của nhân dân, nhất là những nhà giàu có”. 3
Nhân dân Thủ đô Hà Nội mít tinh ủng hộ “Tuần lễ vàng” năm 1945
https://www.youtube.com/watch?v=Ak8WmsvwtrM
- GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi, trả lời câu hỏi: Em có suy nghĩ gì về biện pháp
nhằm góp phần giải quyết khó khăn của đất nước trong năm đầu ngay sau khi
Cách mạng tháng Tám thành công?
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS khai thác hình ảnh, video và trả lời câu hỏi.
- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu ý nghĩa của biện pháp “Tuần lễ vàng”.
- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:
Ý nghĩa của biện pháp “Tuần lễ vàng” trong giải quyết khó khăn của đất nước
trong năm đầu ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công:
+ Đối tượng hướng tới của Đảng và Chính phủ cách mạng trong “Tuần lễ vàng”
là đồng bào toàn quốc, những người thực sự có trách nhiệm với vận mệnh dân tộc,
người giàu có, các nhà tư sản dân tộc yêu nước, điền chủ có tinh thần cách mạng…
Đây là sự cụ thể hoá quan điểm về lực lượng cách mạng của Đảng ta trong bối
cảnh lịch sử đặc biệt khó khăn. 4