Giáo án Bài 13 Lịch sử 9 Cánh diều: Việt Nam từ năm 1946 đến năm 1954

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 13: VIỆT NAM TỪ NĂM 1946 ĐẾN NĂM 1954 (4 tiết)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Giải thích được nguyên nhân bùng nổ cuộc kháng chiến toàn quốc chống
thực dân Pháp xâm lược (1946).
- Nhận biết và giải thích được đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của Đảng.
- Mô tả được những thắng lợi tiêu biểu của Việt Nam trên mặt trận chính trị,
ngoại giao, kinh tế, văn hóa, quân sự,…trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
- Nêu được nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến
chống thực dân Pháp (1945 – 1954). 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Tự chủ và tự học: Khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập; tự lực làm
những nhiệm vụ học tập được giao trên lớp và ở nhà.
- Giao tiếp và hợp tác: Hợp tác và giao tiếp với các bạn trong các nhiệm vụ học tập.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phát hiện được vấn đề từ các nhiệm vụ học
tập và tìm cách giải quyết chúng.
Năng lực riêng:
- Tìm hiểu lịch sử: Thông qua việc sưu tầm, khai thác tư liệu để tìm hiểu về
Việt Nam từ năm 1946 đến năm 1954. 1
- Nhận thức và tư duy lịch sử: Giải thích được nguyên nhân bùng nổ cuộc
kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược (1946); Nhận biết và
giải thích được đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của
Đảng; Mô tả được những thắng lợi tiêu biểu của Việt Nam trên mặt trận
chính trị, ngoại giao, kinh tế, văn hóa, quân sự,…trong cuộc kháng chiến
chống thực dân Pháp; Nêu được nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử
của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 – 1954).
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã, sưu
tầm tư liệu và viết đoạn văn ngắn (khoảng 200 từ) về một tấm gương tiêu
biểu trên mặt quân sự trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ở địa phương em. 3. Phẩm chất
- Yêu nước: Biết ơn sự hi sinh dũng cảm vì độc lập, tự do của các anh hùng
liệt sĩ; Trân trọng giá trị của hòa bình và ý thức trách nhiệm đối với việc giữ
gìn độc lập, tự do của dân tộc. Từ đó, lên án các hành động bạo lực vũ trang,
phá hoại giá trị hòa bình của nhân loại; Sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Đối với giáo viên
- Giáo án, SGK, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Cánh diều (phần Lịch sử).
- Tranh, ảnh về cuộc chiến đấu ở Hà Nội năm 1946, chiến dịch Việt Bắc 1947,
chiến dịch Biên giới 1950.
- Một số phim điện ảnh: Hà Nội mùa đông năm 1946; Đào, phở và piano;
phim tài liệu: Hà Nội mùa đông năm 1946, Chiến dịch Việt Bắc – Thu đông 1947,…
- Các bài hát Đoàn vệ quốc quân (Nhạc và lời: Phan Huỳnh Điểu, 1945),
Trường ca sông Lô (Nhạc và lời: Văn Cao, 1947).
- Các lược đồ về chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947 và Biên giới thu – đông năm 1950.
- Phiếu học tập (giấy A0), nam châm dán Phiếu học tập, bút màu.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có). 2
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Cánh diều (phần Lịch sử).
- Đọc trước nội dung bài học và sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về bài học Việt
Nam từ năm 1946 đến năm 1954.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới.
b. Nội dung: GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em
có suy nghĩ gì về hình ảnh chiến sĩ quyết tử ôm bom ba càng đón đánh xe tăng Pháp?
c. Sản phẩm: Cảm nhận, suy nghĩ của HS về hình ảnh chiến sĩ quyết tử ôm bom ba
càng đón đánh xe tăng Pháp.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV cho HS quan sát hình ảnh kết hợp dẫn dắt: Dưới đây là bức ảnh chiến sĩ
quyết tử Trần Thành (Nguyễn Văn Thiềng) đang ôm bom ba càng đón xe tăng
Pháp trên đường phố Hà Nội, được nghệ sĩ Nguyễn Bá Khoản chụp ngày 23/12/1946.
Chiến sĩ quyết tử Trần Thành ôm bom ba càng
đón đánh xe tăng Pháp trên đường phố Hà Nội (1946) 3
- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân và trả lời câu hỏi: Em có suy nghĩ gì về hình ảnh
chiến sĩ quyết tử ôm bom ba càng đón đánh xe tăng Pháp?
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát hình ảnh, vận dụng hiểu biết của bản thân và trả lời câu hỏi.
- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu cảm nhận về hình ảnh chiến sĩ quyết tử ôm bom ba
càng đón đánh xe tăng Pháp.
- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:
Hình ảnh chiến sĩ quyết tử ôm bom ba càng đón đánh xe tăng Pháp trên đường phố Hà Nội (1946):
+ Là biểu tượng của ý chí quật cường, nỗi kinh hoàng với quân Pháp, thà hi sinh
chứ nhất định không chịu mất nước.
+ Hình ảnh mãi là niềm tự hào của nhiều thế hệ người Hà Nội. Là câu chuyện lịch
sử, giáo dục thế hệ hôm nay ghi nhớ, biết ơn những chiến sĩ đã anh dũng hi sinh vì
nền độc lập, tự do của dân tộc, vì sự toàn vẹn của Thủ đô Hà Nội - Thủ đô anh
hùng - Thủ đô hòa bình.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bức ảnh “Chiến sĩ quyết tử Trần Thành (Nguyễn
Văn Thiềng) ôm bom ba càng đón đánh xe tăng Pháp trên đường phố Hà Nội
(1946)” đã trở thành một trong những hình ảnh tiêu biểu của quân dân Thủ đô Hà
Nội trong những ngày đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Vậy vì sao cuộc
kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp bùng nổ? Nội dung đường lối kháng
chiến chống thực dân Pháp và những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận quân sự,
kinh tế, văn hóa, ngoại giao là gì? Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của cuộc
kháng chiến ra sao? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay –
Bài 13: Việt Nam từ năm 1946 đến năm 1954.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 4