Giáo án Bài 14 Địa lí 10 Kết nối tri thức: Đất trên Trái Đất

Ngày soạn: ………………………………………. PPCT: Tiết 1 Bài 14
ĐẤT TRÊN TRÁI ĐẤT
(Số tiết: …………. tiết) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
- Trình bày được khái niệm về đất; phân biệt được lớp vỏ phong hoá và đất.
- Trình bày được các nhân tố hình thành đất; liên hệ được thực tế ở địa phương. 2. Về năng lực: a. Năng lực chung:
- Tự học tự chủ và tự học: Chủ động thực hiện nhiệm vụ học tập được giao. Ghi chép
thông tin bằng các hình thức phù hợp, thuận lợi cho việc ghi nhớ, sử dụng, bổ sung khi cần thiết.
- Giao tiếp giao tiếp và hợp tác: chủ động trong các hoạt động nhóm, tích cực trao đổi ý kiến với bạn.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: tìm ra được các giải pháp hữu hiệu để tăng độ
phì, chống ô nhiễm, thoái hóa đất. b. Năng lực địa lí
- Nhận thức khoa học địa lí: giải thích các nhân tố tác động đến quá trình hình thành đất.
- Tìm hiểu địa lí: sử dụng công cụ địa lí như bản đồ, sơ đồ, tranh ảnh … khai thác internet phục vụ môn học.
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: cập nhật thông tin và liên hệ thực tế, vận dụng tri
thức địa lí giải quyết vấn đề thực tiễn. 3. Về phẩm chất
- Chăm chỉ, trung thực trong học tập và nghiên cứu khoa học.
- Hình thành thế giới quan khoa học khách quan, tình yêu thiên nhiên.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị dạy học
- Hình ảnh về mô hình phẫu diện đất.
- Hình ảnh về một số nhân tố tác động đến quá trình hình thành đất: địa hình, khí hậu hoặc sinh vật. 2. Học liệu
- Sách giáo khoa, tập ghi chép. - Giấy note
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động 1: Mở đầu (Tình huống xuất phát) - 3 phút a. Mục tiêu:
- Tạo kết nối giữa kiến thức, kinh nghiệm của HS về vai trò của đất, quá trình hình thành
đất với nội dung bài học.
- Tạo hứng thú, kích thích tò mò học sinh b. Nội dung:
- Học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập của giáo viên c. Sản phẩm:
- Câu trả lời của học sinh trên phiếu học tập
d. Tổ chức thực hiện 1
- Chuyển giao nhiệm vụ: GV cho học sinh xem video về mối liên hệ giữa quá trình
phong hóa và đất, sau đó yêu cầu học sinh xem phim và rút ra kết luận.
Link videos: https://www.youtube.com/watch?v=VS24V0pzPfs
- Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ cá nhân. GV quan sát và trợ giúp HS.
- Báo cáo, thảo luận: HS thực hiện nhiệm vụ cá nhân. GV quan sát và trợ giúp HS.
- Bước 3. Trao đổi thảo luận GV gọi 1 HS trình bày, một số HS khác bổ sung, trên cơ sở
thảo luận và bổ sung đó GV dẫn dắt vào nội dung của bài học mới kết hợp kiểm tra bài
cũ: quá trình phong hóa, các loại phong hóa.
- Kết luận: GV đánh giá quá trình HS thực hiện và đánh giá kết quả cuối cùng của HS và dẫn dắt vào bài.
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới (30 phút)
NỘI DUNG 1: TÌM HIỂU KHÁI NIỆM ĐẤT VÀ VỎ PHONG HÓA a. Mục tiêu
- Trình bày được khái niệm về đất.
- Phân biệt được đất và vỏ phong hóa. b. Nội dung
Dựa vào hình 14.1 và thông tin mục 1, hãy:
- Trình bày khái niệm về đất.
- Nêu sự khác nhau giữa lớp vỏ phong hóa và đất. c. Sản phẩm
- Đất là lớp vật chất mỏng bao phủ các bề mặt lục địa và đảo, được tạo thành do quá trình
phong hóa và các loại đá. Đất được cấu tạo bởi các thành phần chính bao gồm chất
khoáng, chất hữu cơ, không khí và nước. Đặc trưng cơ bản của đất là độ phì.
- Vỏ phong hóa là sản phẩm phong hóa của đá gốc, phần trên cùng của vỏ Trái Đất, chịu
ảnh hưởng của nhiều yếu tố bên ngoài. Trong khi đó, đất là vật chất mỏng bao phủ bề mặt
các lục địa và đảo, được tạo thành do quá trình phong hóa các loại đá. Đất được cấu tạo
bởi các thành phần chính bao gồm chất khoáng, chất hữu cơ, không khí và nước. Đất là
nguồn cung cấp các dưỡng chất cho thực vật có thể phát triển.
d. Tổ chức thực hiện
- Chuyển giao nhiệm vụ: GV yêu cầu HS dựa
vào hình Dựa vào hình 14.1 và thông tin mục 1, hãy:
- Trình bày khái niệm về đất.
- Nêu sự khác nhau giữa lớp vỏ phong hóa và đất.
- Thực hiện nhiệm vụ: HS thảo luận theo kỹ
thuật Think-pair-share, 30 giây làm việc theo cá
nhân, 30 giây sau 2 bạn ngồi cùng nhau sẽ trao đổi thảo luận.
- Báo cáo, thảo luận: GV gọi các cặp đôi chia
sẽ, các cặp đôi khác bổ sung.
- Kết luận, nhận định: GV nhận xét, đánh giá và kết luận.
NỘI DUNG 2: TÌM HIỂU CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT a. Mục tiêu
- Trình bày được các nhân tố hình thành đất và liên hệ với đất địa phương b. Nội dung 2
- Dựa vào thông tin và hình 14.2, hãy vẽ sơ đồ tư duy về các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình hình thành đất c. Sản phẩm:
Sơ đồ tư duy về quá trình hình thành đất của các nhóm:
d. Tổ chức thực hiện
- Chuyển giao nhiệm vụ: GV chia lớp thành 2 cụm, mỗi cụm có 3 nhóm theo sơ đồ sau:
+ Nhiệm vụ của các nhóm: Dựa vào thông tin và hình
14.2, hãy vẽ sơ đồ tư duy về các nhân tố ảnh hưởng
đến quá trình hình thành đất + Thời gian: 15 phút
- Thực hiện nhiệm vụ: HS suy nghĩ, hoàn thành các nhiệm vụ học tập trong thời gian 15
phút theo các tiêu chí sau: Tiêu chí Điểm tối đa
Nội dung đầy đủ, ngắn gọn 5
Hình thức đẹp, gọn gàng, khoa học 3
Hoàn thành đúng thời gian 2 Tổng 10
- Báo cáo, thảo luận: Hết thời gian, GV cho các nhóm trao đổi sản phẩm nhóm trong từng cụm:
+ Cụm 1: Nhóm 1 đưa sản phẩm cho nhóm 2, nhóm 2 đưa sản phẩm cho nhóm 3,
nhóm 3 đưa sản phẩm cho nhóm 1.
+ Cụm 2: Nhóm 4 đưa sản phẩm cho nhóm 5, nhóm 5 đưa sản phẩm cho nhóm 6,
nhóm 6 đưa sản phẩm cho nhóm 4.
Trong 2 phút các nhóm sẽ bổ sung, hoàn thiện đánh giá và cho điểm sản phẩm của
nhóm bạn theo các tiêu chí mà giáo viên đã đưa ra. Sau đó GV chọn sản phẩm tốt nhất
của 1 nhóm, đại diện nhóm lên trình bày, cho các nhóm khác nhận xét và bổ sung.
- Kết luận, nhận định: 3