Giáo án Bài 15 Lịch sử 7 Chân trời sáng tạo: Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời Lý (phiên bản 2)

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 15: CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC
ĐẤT NƯỚC THỜI LÝ (1009 – 1225) (5 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức HS học về:
- Quá trình xây dựng và phát triển nhà nước quân chủ phong kiến thời Lý.
- Quá trình giữ nước, chống quân Tống xâm lược, củng cố và bảo vệ độc lập dân tộc thời Lý. 2. Năng lực
- Năng lực chung:
 Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn,
nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
 Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học
tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của thầy cô.
 Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc
nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động lịch sử.
- Năng lực lịch sử:
 Phát triển năng lực tìm hiểu lịch sử: Biết giải mã tư liệu lịch sử (đọc –
hiểu văn bản 15.2 để lí giải nguyên nhân Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư
ra thành Đại La và đánh giá được ý nghĩa của sự kiện này; Biết cách
thu thập thông tin, đọc hiểu tư liệu tham khảo Em có biết để tìm hiểu
về những biện pháp nhà Lý đã thi hành để củng cố chế độ quân chủ;


Biết đọc lược đồ 15.4, 15.5 để tìm hiểu diễn biến cuộc kháng chiến
chống quân Tống thời Lý.
 Phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Đánh giá
được ý nghĩa của sự kiện Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư ra Đại La;
Đánh giá được những nét độc đáo của cuộc kháng chiến chống Tống
và vai trò của Lý Thường Kiệt trong cuộc kháng chiến chống Tống (1075 – 1077). 3. Phẩm chất
- Trách nhiệm: có ý thức trách nhiệm giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc.
- Yêu nước: ghi nhớ công ơn xây dựng và bảo vệ đất nước của tổ tiên.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử.
- Sơ đồ, lược đồ, tranh ảnh minh họa có liên quan đến nội dung bài học
Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời Lý (1009 – 1225). - Máy tính, máy chiếu.
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử.
- Đọc trước bài học trong SGK.
- Tìm kiếm và đọc trước tài liệu có liên quan đến bài học Công cuộc xây
dựng và bảo vệ đất nước thời Lý (1009 – 1225).
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú, tâm thế cho HS vào bài học và giúp HS có hiểu biết
ban đầu về bài học mới.
b. Nội dung: GV tổ chức cho HS chơi trò chơi Chiếc hộp âm nhạc; HS vận
dụng kiến thức, hiểu biết của bản thân để trả lời câu hỏi


c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS cho các tên bài hát liên quan đến bài
học Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời Lý (1009 – 1225).
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi Chiếc hộp âm nhạc: GV sử dụng các bài hát,
cho HS nghe nhạc đoán tên, HS nào đoán đúng tên bài hát nhanh nhất và đúng nhất sẽ thắng:
- GV nêu vấn đề: Những bài hát trên đề cập đến nhân vật lịch sử nào thời Lý?
- GV hỏi HS một số hiểu biết cá nhân của các em về nhân vật lịch sử này (qua
sách, báo, truyện, internet,…)
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS nghe nhạc, vận dụng hiểu biết thực tế của bản thân để đoán tên bài hát.
- HS trả lời câu hỏi của GV và nêu một số hiểu biết của bản hân về nhân vật.
- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời HS xung phong đoán tên bài hát:
+ Lý Thường Kiệt, sáng tác: Ngô Nguyên Trần và Tâm Thơ.
+ Sâm vang dòng Như Nguyệt, sáng tác: Lương Chi Cường.
+ Rồng Tiên ơi, xin giũ vẹn sơn hà, sáng tác: HV check.
- GV mời HS trả lời câu hỏi: Những bài hát trên đề cập đến Lý Thường Kiệt.
- GV mời đại HS khác nhận xét, nêu ý kiến khác (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét, kết luận.
- Từ câu trả lời của HS, GV dẫn dắt vào bài học: Năm 1010,vua Lý Thái Tổ dời
đô từ Hoa Lu (Ninh Bình) về thành Đại La (Hà Nội). Theo sử cũ: "Khi thuyền
đến dưới chân thành, có đám mây hình rồng vàng hiện lên, do đó vua đổi tên là
Thăng Long" - nghĩa là rồng bay lên. Sự kiện dời đô này có ý nghĩa như thế
nào đối vớt lịch sử dân tộc? Nhà Lý cây làm những gì để xây dựng và phát triển


đất nước? Hơn hai trăm năm năm giữ vận mệnh dân tộc, nhà Lý đã lãnh đạo
quân dân Đại Việt chống ngoại xâm, bảo vệ đất nước như thế nào? Chúng ta
hãy cùng tìm hiểu trong bài học hôm nay. – Bài 15 : Công cuộc xây dựng và
bảo vệ đất nước thời Lý (1009 - 1225).
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự thành lập nhà Lý
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:
- Trình bày được hoàn cảnh thành lập nhà Lý
- Giải thích được nguyên nhân Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về thành Đại La và
đánh giá được ý nghĩa của sự kiện này.
b. Nội dung: GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, tìm hiểu hoàn cảnh thành lập
nhà Lý và đọc – hiểu văn bản lịch sử (tư liệu 15.2) khai thác về vấn đề dời đô từ Hoa Lư về Thăng Long.
c. Sản phẩm: HS trình bày và ghi vào vở:
- Hoàn cảnh thành lập nhà Lý
- Nguyên nhân Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về thành Đại La và ý nghĩa của sự kiện này.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
1. Sự thành lập nhà Lý
- GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, đọc - Hoàn cảnh thành lập:
thông tin văn bản lịch sử (tư liệu 15.2) trả lời + Hoàn cảnh cụ thể: Triểu Tiên kết câu hỏi:
thúc, Lý Công Uẩn là người có tài
+ Cho biết nhà Lý được thành lập trong hoàn thao lược. cảnh nào?
Chính quyền đủ mạnh mới dời đô
+ Giải thích vì sao Lý Công Uẩn quyết định từ nơi địa thế thuận lợi cho phòng
dời đô từ Hoa Lư về thành Đại La. Đánh giá thủ: Hoa Lư đến nơi đồng bằng:
ý nghĩa của sự kiện này.
Đại La thuận lợi cho phát triển mọi