Đề cương ôn tập giữa kì 1 Ngữ văn 7 Kết nối tri thức

ĐỀ CƯƠNG NỘI DUNG ÔN TẬP KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
NĂM HỌC 20…. – 20….
MÔN NGỮ VĂN 7 – KẾT NỐI TRI THỨC VỚI CUỘC SỐNG
I. NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ÔN TẬP
A. Phần 1: Nội dung kiến thức cần ôn tập 1. Văn bản:
- Nhận biết được đề tài, chi tiết tiêu biểu trong văn bản; ngôi kể, người kể chuyện; cốt
truyện, không gian, thời gian trong truyện.
- Tóm tắt được cốt truyện; nêu được chủ đề, thông điệp của văn bản; phân tích được tính
cách nhân vật thể hiện qua cử chỉ, hành động, lời thoại.
- Nhận biết được đặc điểm của thơ: thể thơ, từ ngữ, cách gieo vần, ngắt nhịp, những hình
ảnh tiêu biểu, biện pháp tu từ.
- Hiểu và lí giải được tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình được thể hiện qua ngôn
ngữ; rút ra được chủ đề, thông điệp của tác phẩm; phân tích được giá trị biểu đạt của từ
ngữ, hình ảnh, vần nhịp, biện pháp tu từ,… a. Truyện Nội dung Kiến thức
- Đề tài là phạm vi đời sống được phản ánh, thể hiện trực tiếp trong
tác phẩm văn học. Để xác định và gọi được tên đề tài, có thể dựa vào
phạm vi hiện thực được miêu tả (đề tài lịch sử, đề tài chiến tranh, đề
tài gia đình, ...) hoặc loại nhân vật được đặt ở vị trí trung tâm của tác 1. Đề tài và
phẩm (đề tài trẻ em, đề tài người nông dân, đề tài người lính, ...). Một chi tiết
tác phẩm có thể đề cập nhiều đề tài, trong đó có một đề tài chính.
- Chi tiết là yếu tố nhỏ nhất tạo nên thế giới hình tượng thiên nhiên,
con người, sự kiện,...) nhưng có tầm quan trọng đặc biệt trong việc
đem lại sự sinh động, lôi cuốn cho tác phẩm văn học. 2. Tính cách
- Tính cách nhân vật là những đặc điểm riêng tương đối ổn định của


nhân vật, được bộc lộ qua mọi hành động, cách ứng xử, cảm xúc, suy nghĩ,… nhân vật
- Tính cách nhân vật còn được thể hiện qua các mối quan hệ, qua lời
kể và suy nghĩ của nhân vật khác.
b. Thơ bốn chữ/năm chữ Nội dung Kiến thức
- Thơ bốn chữ và thơ năm chữ là những thể thơ được gọi tên theo số 1. Khái niệm
chữ (tiếng) trong mỗi dòng thơ. Số lượng dòng trong mỗi bài không
hạn chế. Bài thơ bốn chữ và năm chữ có thể chia khổ hoặc không.
- Cách gieo vần trong thơ bốn chữ và thơ năm chữ: vẫn thường được 2. Cách gieo
đặt ở cuối dòng, gọi là vần chân. Vẫn có thể gieo liên tiếp (vần liền) vần
hoặc cách quãng (vẫn cách), cũng có thể phối hợp nhiều kiểu gieo
vần trong một bài thơ (vần hỗn hợp),…
- Thơ bốn chữ thường ngắt nhịp 2/2 hoặc 3/1; thơ năm chữ thường 3. Ngắt nhịp
ngắt nhịp 2/3 hoặc 3/2. Tuy nhiên, nhịp thơ cũng có thể được ngắt
linh hoạt, phù hợp với tình cảm, cảm xúc được thể hiện trong bài thơ.
- Thơ bốn chữ và thơ năm chữ gần gũi với đồng dao, vè, thích hợp 4. Ứng dụng
với việc kể chuyện; hình ảnh thơ thường dung dị, gần gũi.
c. Bảng hệ thống hóa thông tin về các văn bản đọc Loại,
Đặc điểm nổi bật Văn Bài Tác giả thể bản Nội dung Hình thức loại 1 Bầy Nguyễn Truyện
“Bầy chim chìa vôi” là - Cách kể chuyện chim Quang ngắn
tác phẩm truyện ngắn kể theo ngôi thứ ba chìa Thiều
về hai cậu bé Mon và Mên thú vị, hấp dẫn. vôi
cùng những suy nghĩ, - Nghệ thuật


hành động bảo vệ tổ chim miêu tả nhân vật
chìa vôi trong đêm bão, qua lời đối thoại
qua đó tác giả muốn giáo đặc sắc.
dục những cô bé, cậu bé - - Ngôn ngữ gần
những công dân tương lai gũi giúp cho
của chúng ta mang một những lời đối
tấm lòng nhân ái để bảo vệ thoại của các
từng thứ nhỏ bé nhất trên nhân vật được thế giới này. thể hiện một cách chân thực, sinh động. Đi lấy Đoàn Tiểu
Đoạn trích “Đi lấy mật” - Ngôi kể mật Giỏi thuyết
kể về trải nghiệm đi lấy chuyện: Ngôi thứ
mật ong rừng của An cùng nhất xưng “tôi”
Cò và cha nuôi. Trong giúp cho lời kể tự
hành trình này, phong nhiên, chân thực.
cảnh rừng núi phương - Tác giả sử dụng
Nam được tác giả tái hiện mọi giác quan để
vô cùng sinh động, huyền cảm nhận vẻ đẹp
bí, hùng vĩ nhưng cũng rất của vùng sông
thân thuộc, gắn liền với nước Cà Mau.
cuộc sống của người dân - Vận dụng đa vùng U Minh. dạng, linh hoạt các biện pháp nghệ thuật như liệt kê, so sánh… nhằm làm tăng

giá trị biểu đạt, biểu cảm. - Vốn hiểu biết phong phú của tác giả. - Cảm nhận bằng nhiều giác quan…
Ngàn sao làm việc vẽ nên - Thơ 5 chữ
bầu trời đẹp lộng lẫy về - Sử dụng nhiều
đêm là do sông Ngân Hà biện pháp tu từ
biết cháy giữa trời lồng so sánh, liệt kê,
lộng, sao thần nông biết nhân hóa,…
tỏa rộng chiếc vó lọng - Ngôn ngữ thơ
vàng, sao hôm như một gần gũi, sinh Ngàn Thơ
ngọn đuốc soi cá, nhóm động. Võ sao làm năm
đại hùng tinh biết buông Quảng việc chữ gầu tát nước. Ngàn sao
cùng làm việc, cùng chung
sức đã làm nên vẻ đẹp
huyền diệu của trời đêm.
Lao động và biết đoàn kết, yêu thương đã làm cho
vạn vật trở nên đẹp đẽ, đáng yêu. Ngôi Cư-rô-
Hồi ký Ngôi nhà trên cây kể về - Ngôn ngữ gần nhà ya-na-
tình bạn vô cùng ngây thơ gũi, sinh động,