Giáo án Bài 16 Hóa học 12 Cánh Diều: Hợp kim – Sự ăn mòn kim loại

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 16. HỢP KIM – SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức Sau bài học này, HS sẽ:
- Trình bày được khái niệm hợp kim và việc sử dụng phổ biến hợp kim.
- Trình bày được một số tính chất của hợp kim so với kim loại thành phần.
- Nêu được thành phần, tính chất và ứng dụng của một số hợp kim quan trọng của
sắt và nhôm (gang, thép, dural,…).
- Nêu được khái niệm ăn mòn kim loại từ sự biến đổi của một số kim loại, hợp kim trong tự nhiên.
- Trình bày được các dạng ăn mòn kim loại và các phương pháp chống ăn mòn kim loại.
- Thực hiện được (hoặc quan sát qua video) thí nghiệm ăn mòn điện hóa đối với sắt
và thí nghiệm bảo vệ sắt bằng phương pháp điện hóa, mô tả hiện tượng thí nghiệm, giải thích và nhận xét. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Chủ động giao tiếp trong nhóm, trình bày rõ ý
tưởng cá nhân và hỗ trợ nhau hoàn thành nhiệm vụ chung, tự tin và biết kiểm soát
cảm xúc, thái độ khi nói trước nhiều người.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ thông tin có liên quan
đến vấn đề; phân tích để xây dựng được các ý tưởng phù hợp.
Năng lực đặc thù:
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Nhận ra, giải thích được vấn đề thực
tiễn dựa trên kiến thức hoá học.
- Năng lực tìm hiểu tự nhiên dưới góc độ hoá học: 1
+ Sử dụng được ngôn ngữ, hình vẽ, sơ đồ, biểu bảng để biểu đạt quá trình tìm
hiểu vấn đề và kết quả tìm kiếm.
+ Viết được báo cáo quá trình tìm hiểu.
- Năng lực nhận thức hoá học:
 Trình bày được khái niệm hợp kim và việc sử dụng phổ biến hợp kim.
 Trình bày được một số tính chất của hợp kim so với kim loại thành phần.
 Nêu được thành phần, tính chất và ứng dụng của một số hợp kim quan trọng
của sắt và nhôm (gang, thép, dural,…).
 Nêu được khái niệm ăn mòn kim loại từ sự biến đổi của một số kim loại, hợp kim trong tự nhiên.
 Trình bày được các dạng ăn mòn kim loại và các phương pháp chống ăn mòn kim loại.
 Thực hiện được (hoặc quan sát qua video) thí nghiệm ăn mòn điện hóa đối với
sắt và thí nghiệm bảo vệ sắt bằng phương pháp điện hóa, mô tả hiện tượng thí
nghiệm, giải thích và nhận xét. 3. Phẩm chất
- Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Cẩn trọng, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong bài học.
- Sử dụng tiết kiệm các nguyên, vật liệu bằng hợp kim.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- Tài liệu: SGK, SGV Hóa học 12, các hình ảnh liên quan đến bài học.
- Thiết bị dạy học: Máy tính, máy chiếu.
2. Đối với học sinh
- Tài liệu: SGK Hóa học 12.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 2 a. Mục tiêu:
- Huy động được vốn hiểu biết, kĩ năng có sẵn của học sinh về hợp kim (đã được học
trong Khoa học Tự nhiên 9, bài 20) để chuẩn bị cho bài học mới; học sinh cảm thấy
vấn đề sắp học rất gần gũi với mình.
- Kích thích sự tò mò, khơi dậy hứng thú của học sinh về chủ đề sẽ học; tạo không khí
lớp học sôi nổi, chờ đợi, thích thú.
- Học sinh trải nghiệm qua tình huống có vấn đề, trong đó chứa đựng những nội dung
kiến thức, những kĩ năng để phát triển phẩm chất, năng lực mới.
b. Nội dung: HS quan sát hình và thực hiện yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: HS nêu được một số ứng dụng của hợp kim.
d. Tổ chức thực hiện
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh một số ứng dụng của hợp kim. Khung xe đạp Khung ô tô Thân vỏ máy bay
GV yêu cầu HS dựa vào hình và kiến thức đã học để trả lời câu hỏi: Em hãy cho biết
các bộ phận trong hình trên được làm từ loại vật liệu nào?
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS làm việc cá nhân, suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi: Các bộ phận trên được làm từ hợp kim.
- Các HS khác lắng nghe để nhận xét câu trả lời của bạn mình. 3
- GV khuyến khích HS có thể có nhiều ý kiến khác nhau.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét của câu trả lời HS, dẫn dắt HS vào bài học: Khung xe đạp, xe
máy, ô tô hay thân vỏ máy bay thường được làm bằng hợp kim. Trong bài học hôm
nay Bài 16 – Hợp kim – sự ăn mòn kim loại, chúng ta sẽ cùng ôn lại khái niệm hợp
kim cũng như xác định những tính chất khác biệt của hợp kim so với kim loại thành
phần giúp chúng được sử dụng rộng rãi.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Tìm hiểu về hợp kim
a. Mục tiêu: HS trình bày được khái niệm hợp kim, nhận biết được một số loại hợp
kim; nêu được tính chất của hợp kim; trình bày được một số thông tin về hợp kim của sắt và nhôm.
b. Nội dung: HS đọc thông tin trong SGK trang 105-107 và trả lời các câu hỏi của GV.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về khái niệm hợp kim, nhận biết được một số loại
hợp kim; nêu được tính chất của hợp kim; trình bày được một số thông tin về hợp kim của sắt và nhôm.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Nhiệm vụ 1: Khái niệm hợp kim và việc sử dụng I. Hợp kim
phổ biến của hợp kim
1. Khái niệm hợp kim và việc sử dụng
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
phổ biến của hợp kim
- GV yêu cầu HS quan sát hình sau:
- Khái niệm: Là vật liệu kim loại chứa
kim loại cơ bản và một số kim loại khác hoặc phi kim.
- Ứng dụng: Chế tạo dụng cụ, thiết bị,
máy móc, khung của các công trình 4