Giáo án Bài 16 Lịch sử 7 Chân trời sáng tạo: Công cuộc xây dựng đất nước thời Trần (phiên bản 2)

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 16: CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC
ĐẤT NƯỚC THỜI TRẦN (1226 - 1400) (3 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức HS học về:
- Sự thành lập của nhà Trần.
- Tình hình chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa và tôn giáo thời Trần.
- Những thành tựu văn hóa tiêu biểu thời Trần. 2. Năng lực
- Năng lực chung:
 Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn,
nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
 Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học
tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của thầy cô.
 Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc
nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động lịch sử.
- Năng lực lịch sử:
 Phát triển năng lực tìm hiểu lịch sử: Khai thác và sử dụng được các
nguồn tư liệu hình ảnh và tư liệu văn bản trong bài học.
 Phát triển năng lực nhận thức và tư duy lịch sử: Mô tả được sự thành
lập nhà Trần; Trình bày được những nét chính về tình hình chính trị,


kinh tế, xã hội, văn hóa, tôn giáo thời Trần; Nêu được những thành tựu chủ yếu về văn hóa.
 Phát triển năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Giới thiệu
một di tích lịch sử thời Trần tại địa phương. 3. Phẩm chất
- Trách nhiệm: có ý thức trách nhiệm giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc.
- Yêu nước: trân trọng công sức của cha ông trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử.
- Sơ đồ, lược đồ, tranh ảnh minh họa có liên quan đến nội dung bài học
Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời Trần (1226 – 1400). - Máy tính, máy chiếu.
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử.
- Đọc trước bài học trong SGK.
- Tìm kiếm và đọc trước tài liệu có liên quan đến bài học Công cuộc xây
dựng và bảo vệ đất nước thời Trần (1226 – 1400).
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú, tâm thế cho HS vào bài học và giúp HS có hiểu biết
ban đầu về bài học mới.
b. Nội dung: GV sử dụng bức tranh 17.1 trang 76 SGK để giải thích từ “Hào
khí Đông A” và giao nhiệm vụ cho HS học tập cả bài.
c. Sản phẩm học tập: HS lắng nghe và hiểu nghĩa từ “Hào khí Đông A”.
d. Tổ chức thực hiện:


Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu HS giải thích nghĩa của từ "Hào khí Đông A" – một thuật ngữ
quen thuộc trên phương tiện truyền thông nhưng HS chưa thể hiểu hết nghĩa.
- GV sử dụng bức tranh 17.1 trang 76 SGK để hỗ trợ giải thích nghĩa của từ "Hào khí Đông A".
- GV giao nhiệm vụ học tập cả bài: Nhà Trần đã kiến thiết triều đình, quốc gia
xã tắc như thế nào?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS vận dụng hiểu biết để giải thích nghĩa của từ "Hào khí Đông A".
- HS tiếp nhận nhiệm vụ học tập cả bải của GV.
- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời HS phát biểu cách hiểu của mình về nghĩa của từ "Hào khí Đông A".
- GV mời đại HS khác nhận xét, nêu ý kiến khác (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét, kết luận: Hào khí Đông A là hào khí nhà Trần, là câu
nói được dùng để chỉ chí khí mạnh mẽ, oai hùng, hào sảng của thời nhà Trần.


- Từ câu trả lời của HS, GV dẫn dắt vào bài học: Nhà Trần đã đi vào lịch sử với
hào khí Đông A cuồn cuộn thác lũ quét sạch quân xâm lược Mông – Nguyên,
16: Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời Trần (1226 - 1400).
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự thành lập cuả nhà Trần
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:
- Mô tả được sự thành lập của nhà Trần.
- Đánh giá được vai trò của Trần Thủ Độ đối với sự thành lập của nhà Trần.
b. Nội dung: GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân khai thác thông tin trong tư
liêu 16.1 và Đại Việt sử ký toàn thư viết về Trần Thủ Độ để trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm: HS trình bày và ghi vào vở:
- Sự thành lập của nhà Trần.
- Vai trò của Trần Thủ Độ đối với sự thành lập của nhà Trần.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
1. Nhà Trần thành lập
- GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân khai * Hoàn cảnh:
thác thông tin trong tư liêu 16.1 (Đền thờ các - Họ Trần vốn sống bằng nghề chài
nhà Trần ở Thiên Trường (Nam Định)) để mô cá, cư trú ven các cửa sông, cửa
tả về sự thành lập của nhà Trần.
xuất gia, truyền ngôi cho Lý Chiêu Hoàng.
- Sự tham gia và hệ thống quyền
lực triều Lý của họ Trần đã tạo ra
cục diện "thay đổi triều đại", là cơ
sở dẫn đến sự chuyển giao quyền
+ GV yêu cầu HS nêu ra những sự kiện liên lực giữa hai triều đại bằng hôn
quan đến việc nhà Trần thành lập. nhân.
+ GV hướng dẫn HS xác định sự tham gia