Giáo án Bài 19 Lịch sử 7 Cánh diều (2024): Khởi nghĩa Lam Sơn

Bài 19. KHỞI NGHĨA LAM SƠN I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
- Trình bày được một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Giải thích được nguyên nhân chính dân đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Nêu được ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Đánh giá được vai trò của các nhân vật lịch sử tiêu biểu trong cuộc khởi nghĩa
LamSơn như: Lê Lợi, Nguyên Trãi, Nguyên Chích,... 2. Về năng lực - Năng lực chung:
+ Giải quyết được những nhiệm vụ học tập một cách độc lập, có kĩ năng làm việc
nhóm và thể hiện tính sáng tạo.
+ Góp phần phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác thông qua hoạt động nhóm cũng
như quá trình trao đổi những kiến thức về nội dung bài học với giáo viên.
- Năng lực chuyên biệt:
+ Biết sưu tầm và sử dụng tư liệu lịch sử để tìm hiếu về khởi nghĩa Lam Sơn.
+ Vận dụng hiểu biết về khởi nghĩa Lam Sơn để thuyết trình về chiến lược chiến
tranhnhân dân trong lịch sử dân tộc. 3. Về phẩm chất
- Tự hào và trân trọng về truyền thống đánh giặc cứu nước để bảo vệ nền độc lập dân
tộc, bồi đắp lòng yêu nước.
- Có trách nhiệm gìn giữ và phát huy truyền thống lịch sử văn hoá tốt đẹp của dân tộc. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên
- Giáo án biên soạn theo định hướng phát triền năng lực; Phiếu học tập dành cho HS.
- Tập bản đồ Lịch sử và Địa lí 7 - phần Lịch sử.
- Thiết bị dạy học tối thiểu theo quy định chung và một số tranh ảnh khác do GV sưu
tầm và được phóng to; một số tư liệu lịch sử tiêu biểu gắn với nội dung bài học.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có). 2. Học sinh - SGK.
- Tranh, ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học (nếu có) và dụng cụ học tập theo yêu cấu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động 1: KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Nhằm tạo tình huống có vấn đề để kết nối với bài mới.
b. Nội dung: GV tổ chức cho học sinh hoạt động cá nhân.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh tên nhân vật lịch sử, và cho biết sự kiện lịch sử
liên quan đến nhân vật đó.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ? Theo dõi đoạn video và cho biết:
- Đoạn video có những nhân vật nào?
- Nội dung của đoạn video?
* Link video: Nhà Minh tiến hành đồng hóa dân ta, khởi nghĩa Lam Sơn https://www.youtube.com/watch?
v=4RMyB__4sIY&list=PLY39YENkNbsryC_QOiEaQInZ9o2DirxeK&index=2
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ: HS suy nghĩ, trả lời
Bước 3. Báo cáo, thảo luận: Học sinh trả lời. HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4. Kết luận, nhận định: Giáo viên nhận xét câu trả lời của học sinh.
- Giáo viên viết tên bài, nêu mục tiêu chung của bài và dẫn vào HĐ tiếp theo.
2. Hoạt động 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
2.1. Những ngày đầu của cuộc khởi nghĩa (1418 - 1423)
1.1 Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa
a. Mục tiêu: HS sử dụng SGK nêu được những nét chính về Lê Lợi và nguyên nhân
dẫn đến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. b. Nội dung:
- GV chia lớp thành 4 nhóm, hướng dẫn các nhóm quan sát, đọc thông tin trong SGK.
- Học sinh làm việc cá nhân, trả lời câu hỏi của giáo viên.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Sản phẩm dự kiến
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ * Nguyên nhân:
Giáo viên yêu cầu HS các nhóm quan sát, đọc thông + Sau khi đánh bại nhà Hồ,
tin trong SGK, thảo luận nhóm.
nhà Minh bóc lột và đàn áp
Nhiệm vụ 1: Theo em, Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa nhân dân ta tàn bạo. trong hoàn cảnh nào?
+ Trong bối cảnh ấy, nhân dân
Nhiệm vụ 2: Nêu những hiểu biết của em về chủ đã nổi dậy chống quân Minh,
tướng Lê Lợi? Vì sao nhiều người yêu nước khắp tiêu biểu là các cuộc khởi
nơi về hội tụ dưới lá cờ của Lê Lợi?
nghĩa của Trần Ngôi (1407 -
Nhiệm vụ 3: Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn bùng nổ ở 1409), Trần Quý Khoáng
đâu? Nêu hiểu biết của em về vùng đất đó?
(1409 - 1414),... thu hút được
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
nhiều lực lượng tham gia, song
GV hướng dẫn HS trả lời
cuối cùng đểu thất bại.
Nhiệm vụ 1: Học sinh các nhóm quan sát lược đồ, + Nghe tin Lê Lợi chuẩn bị
đọc thông tin, thảo luận nhóm, giới thiệu đường đi khởi nghĩa, nhiều người yêu
của các cuộc phát kiến địa lí trên lược đồ.
nước từ các nơi về hội tụ,
Nhiệm vụ 2 và 3: Học sinh suy nghĩ cá nhân và trả trong đó có Nguyễn Trãi. lời câu hỏi của GV. * Diễn biến:
Bước 3. Báo cáo, thảo luận
+ Năm 1416, Lê Lợi cùng 18
- Đại diện nhóm báo cáo kết quả. HS các nhóm còn hào kiệt đã tổ chức Hội thề ở
lại quan sát, theo dõi nhóm bạn trình bày, nhận xét Lũng Nhai (Thanh Hoá), quyết
và bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần).
tâm đánh đuổi giặc Minh.
- HS trả lời câu hỏi của giáo viên.
+ Đầu năm 1418, Lê Lợi tự
Bước 4. Kết luận, nhận định
xưng là Bình Định Vương,
Nhận xét thái độ làm việc và phần trình bày của các truyền hịch kêu gọi nhân dân
nhóm, chốt kiến thức lên màn hình.
đứng lên đánh giặc cứu nước.
- Gợi ý trả lời Nhiệm vụ 2:
+ Sau khi đánh bại nhà Hồ, nhà Minh bóc lột và đàn áp nhân dân ta tàn bạo.
+ Trong bối cảnh ấy, nhân dân đã nổi dậy chống
quân Minh, tiêu biểu là các cuộc khởi nghĩa của Trần
Ngôi (1407 - 1409), Trần Quý Khoáng (1409 -
1414),... thu hút được nhiều lực lượng tham gia, song
cuối cùng đểu thất bại.
+ Nghe tin Lê Lợi chuẩn bị khởi nghĩa, nhiều người
yêu nước từ các nơi về hội tụ, trong đó có Nguyên Trãi.
+ Lê Lợi - một hào trường có uy tin ở vùng đất Lam
Sơn (Thanh Hoá) , trước cảnh nước mất nhà tan ông
đã dốc hết tài sản để chiêu tập nghĩa sĩ, xây dựng lực
lượng cho cuộc khởi nghĩa.
- Gợi ý trả lời Nhiệm vụ 3: Lam Sơn là vùng đồi núi
phía tây Thanh Hoá, năm bên tả ngạn sông Chu. Có
địa thế hiểm trở; đồng thời nằm trên con đường
huyết mạch nối miền núi và miền biển, Nghệ An với
Đông Quan (thuộc Hà Nội ngày nay).
1.2 Những năm đầu của cuộc khởi nghĩa (1418 - 1423)
a. Mục tiêu: Trình bày được những khó khăn của nghĩa quân Lam Sơn trong những
năm tháng đầu của cuộc khởi nghĩa.
b. Nội dung: HS đọc tài liệu để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS những khó khăn của nghĩa quân Lam Sơn trong
những năm tháng đầu của cuộc khởi nghĩa.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Sản phẩm dự kiến
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ
- Do lực lượng còn non yếu
GV yêu cầu HS đọc thông tin mục trong SGK và nên nghĩa quân gặp nhiều khó
thực hiện các nhiệm vụ: khăn.
Nhiệm vụ 1: Trình bày những khó khăn của nghĩa Lê Lợi tạm hòa hoãn với quân
quân Lam Sơn trong những năm đầu của cuộc khởi Minh