Giáo án Bài 4 Lịch sử 6 Cánh diều (2024): Xã hội nguyên thủy

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 4: XÃ HỘI NGUYÊN THỦY (2 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
Thông qua bài học, HS nắm được:
- Mô tả được sơ lược các giai đoạn tiến triển của xã hội nguyên thủy.
- Trình bày được những nét chính về đời sống vật chất, tinh thần và tổ chức xã
hội,…của người nguyên thủy.
- Nhận biết được vai trò của lao động đối với quá trình phát triển của người
nguyên thủy cũng như của con người và xã hội loài người.
- Nêu được một số nét về đời sống của người nguyên thủy trên đất nước Việt Nam. 2. Năng lực - Năng lực chung:
- Giải quyết được những nhiệm vụ học tập một cách độc lập, theo nhóm và
thể hiện sự sáng tạo.
- Phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác qua hoạt động nhóm và trao đổi công việc với giáo viên. - Năng lực riêng: 1


 Tìm hiểu lịch sử qua việc khai thác tư liệu, hình ảnh, lược đồ,...liên quan đến bài học.
 Nhận thức lịch sử qua việc phân tích vai trò của lao động đối với xã hội nguyên thủy. 3. Phẩm chất
- Giáo dục phẩm chất chăm chỉ trong học tập, lao động.
- Giáo dục phẩm chất tôn trọng lao động và tinh thần sáng tạo, có trách nhiệm.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- Giáo án, SGV, SGK Lịch sử và Địa lí 6.
- Tranh ảnh, lược đồ, tư liệu về nguồn xã hội nguyên thủy trên thế giới và Việt Nam.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh
- SGK Lịch sử và Địa lí 6.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học (nếu có) và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức.
d. Tổ chức thực hiện: 2


- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp và trả lời câu hỏi: Nếu cuộc sống hiện đại
biến mất, không có điện, không có ti vi, không có phương tiện để di chuyển,...em
sẽ sinh sống như thế nào? Đời sống của em lúc này có giống với đời sống của
người nguyên thủy hay không?
- HS tiếp nhận nhiệm và trả lời câu hỏi: Đời sống của em lúc này có những điểm
giống với đời sống của người nguyên thủy.
- GV dẫn dắt vấn đề: Phần lớn thời kì nguyên thuỷ, con người có cuộc sống lệ
thuộc vào tự nhiên. Có những điều tưởng chứng thật đơn giản với chúng ta ngày
nay như dùng lửa để nấu chín thức ăn, chế tạo các công cụ, thuần dưỡng động
vật,... nhưng với người nguyên thu thực sự đó là những bước tiến lớn trong đời
sống. Để tìm hiểu rõ hơn về cuộc sống của người nguyên thủy xa xưa, chúng ta
cùng vào bài học này hôm nay - Bài 4: Xã hội nguyên thủy.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tổ chức xã hội nguyên thủy
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS mô tả được các giai đoạn tiến triển của xã hội nguyên thủy.
b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, thảo luận và trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS làm việc cá nhân, làm việc theo cặp và trả lời câu hỏi.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
1. Tổ chức xã hội nguyên thủy
- GV giới thiệu kiến thức: Trong hàng triệu năm - Mô tả sơ lược các giai đoạn tiến 3


tồn tại và phát triển, người nguyên thủy đã tổ triển của xã hội nguyên thủy:
chức xã hội của mình từ giai đoạn bày người + Giai đoạn bầy người nguyên thủy:
nguyên thuỷ chuyên lên giai đoạn thị tộc, bộ lạc.
 Gồm 5-7 gia đình sinh sống
- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp: cùng nhau.
+ Quan sát Hình 4.2 SGK trang 16 và trả lời câu
 Có sự phân công lao động giữa
hỏi: Mô tả sơ lược các giai đoạn tiến triển của xã nam và nữ. hội
+ Giai đoạn thị tộc, bộ lạc: nguyên thủy.
 Thị tộc: Gồm vài chục gia đình
có quan hệ huyết thống. Đứng đầu là Tộc trưởng.
 Bộ lạc: Nhiều thị tộc cư trú
trên cùng địa bàn. Đứng đầu là Tù trưởng.
+ Đặc điểm căn bản trong quan hệ của con người - Đặc điểm căn bản trong quan hệ của
với nhau thời kì nguyên thủy?
con người với nhau thời kì nguyên
- GV mở rộng kiến thức:
thủy: con người ăn chung, ở chung và
+ Thị tộc mẫu hệ: Chế độ xã hội ở giai đoạn đầu giúp đỡ lẫn nhau.
của thời kì công xã thị tộc, trong đó con đẻ theo
họ mẹ, quyền lực trong gia đình và xã hội do
người phụ nữ nắm giữ.
+ Thị tộc phụ hệ: Chế độ xã hội ở giai đoạn sau
của thời kì công xã thị tộc, trong đó con đẻ theo
họ cha, quyền lực trong gia đình và xã hội do
người đàn ông nắm giữ. 4