Giáo án Bài 55 KHTN 6 Kết nối tri thức (2024): Ngân hà

Ngày soạn:.../..../.....
Ngày dạy: :.../..../..... BÀI 55: NGÂN HÀ I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức:
Sử dụng tranh ảnh( hình vẽ hoặc học liệu điện tử) chỉ ra được:
+ Ngân Hà là một tập hợp hàng trăm tỉ thiên thể liên kết với nhau bằng lực hấp dẫn, có hình xoắn ốc.
+ Hệ Mặt Trời là một phần nhỏ của Ngân Hà. 2. Năng lực - Năng lực chung:
+ Năng lực tự chủ và tự học: tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, theo dõi video
để tìm hiểu về khái niệm thiên thể, Ngân Hà và Hệ Mặt Trời là một phần của Ngân Hà.
+ Năng lực giao tiếp và hợp tác: thảo luận nhóm trong tìm hiểu về Ngân Hà, hợp
tác để hoàn thành phiếu nhóm về thiên hà, Ngân Hà và Hệ Mặt Trời trong Ngân Hà.
+ Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: GQVĐ trong làm mô hình bằng giấy về
Ngân Hà để hiểu rõ hơn về hình ảnh nhìn thấy được của Ngân Hà trong chuyển động của nó. - Năng lực KHTN:
+ Quan sát được tranh, ảnh, video để rút ra khái niệm về thiên hà, Ngân Hà và Hệ
Mặt Trời là một phần của Ngân Hà.
+ Tính được độ dài của một năm ánh sáng.
+ Làm được mô hình bằng giấy về Ngân Hà. 3. Phẩm chất
Thông qua thực hiện bài học sẽ tạo điều kiện để học sinh:
- Chăm học, chịu khó tìm tòi tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ cá nhân nhằm tìm hiểu về Ngân Hà.
- Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện nhiệm vụ
nhóm trong xử lí kết quả nghiên cứu và rút ra nhận xét về Ngân Hà.
- Trung thực, cẩn thận trong xử lí kết quả được nhận, rút ra nhận xét và làm hô hình Ngân Hà.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1 - GV: máy chiếu, các slide, các vật liệu dùng cho các nhóm như bìa màu xanh
thẫm, màu xẽm que tre làm trục quay của chong chóng, quạt điện nhỏ để tạo gió,...
2 - HS : vở ghi, sgk, đồ dùng học tập và chuẩn bị từ trước


III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a. Mục tiêu: kích thích tính tò mò khoa học ở HS bằng việc đặt câu hỏi khơi gợi sự
hiểu biết của HS về dải Ngân Hà, chuẩn bị tâm thế cho HS nghiên cứu bài học.
b. Nội dung: HS sử dụng kinh nghiệm thực tế để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: Từ bài HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
d. Tổ chức thực hiện:
Sử dụng phương pháp đàm thoại giữa GV và HS cả lớp chia sẻ với nhau
+ HS trả lời theo ý nghĩ của mình sau đó GV dẫn dắt vào bài học mới: Ngân hà vô
cùng rộng lớn. Em đã nghe về dải Ngân hà qua những câu chuyện xưa? Vậy em đã
nhìn thấy dải ngân hà chưa, em có thể mô tả không? Cụ thể Ngân hà là gì? Bài học
ngày hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu về ngân hà là như thế nào nhé?
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Tìm hiểu về Ngân hà và hệ Mặt Trời
a. Mục tiêu: HS có được kiến thức về Ngân Hà: cấu tạo, hình dạng, kích thước của
Ngân Hà và vị trí của hệ Mặt Trời trong Ngân hà.
b. Nội dung: HS đọc hiểu tích cực theo các câu hỏi định hướng nhận thức, hoạt
động trải nghiệm để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV. c. Sản phẩm:
HS đưa ra được câu trả lời phù hợp với câu hỏi GV đưa ra
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS
Sản phẩm dự kiến
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. Ngân Hà là gì?
Cho HS làm việc nhóm: Nhiệm vụ các nhóm: Đường kính của Ngân Hà vào
quan sát ảnh chụp Ngân Hà từ Trái Đất trong khoảng từ 100 000 năm ánh
SGK, quan sát Hình 55.1, 55.3, trả lời các câu hỏi sáng”, bề dầy của Ngân Hà

ghi ra giấy: khoảng 300 năm ánh sáng.
+ Tại sao có tên Ngân Hà? * Câu hỏi:
+ Đâu là các vòng xoắn chính của Ngân Hà?
+ Dùng tên Ngân Hà để gọi
tập hợp các thiên thể trong đó
+ Đâu là vị trí của hệ Mặt Trời trong Ngân Hà?
có Hệ Mặt Trời của chúng ta
+ Kích thước của Ngân Hà như thế nào?
không hoàn toàn chính xác.
HS xem video (vào trang “http://tuoitre.vi), trả lời + Vì hệ Mặt Trời của chúng ta câu hỏi:
nằm ở gần rìa của một trong 4
vòng xoắn của Ngân Hà nên
+ Hãy mô tả chuyển động của Ngân Hà trong vũ từ Trái Đất ta chỉ nhìn thấy trụ.
một mẩu của vòng xoắn này
+ HS có thể quan niệm Trái Đất là trung tâm của và thấy nó giống một dòng
Ngân Hà; Ngân Hà chỉ là phần ta quan sát được từ sông. Trái Đất
II. Ngân hà và hệ mặt trời
+ GV sử dụng phần “Thông tin bổ sung” để giải
thích rõ cho HS về sự hình thành Ngân Hà.
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS quan sát, đọc thông tin và thực hiện hoàn thành yêu cầu của GV
- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:
+ GV mời HS trả lời và mời HS khác nhận xét, bổ sung.
- Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét đánh giá
Hoạt động 2: Làm mô hình về ngân hà
a. Mục tiêu: HS hoạt động trải nghiệm làm mô hình về Ngân Hà để HS hình dung
cấu tạo, hình dạng của ngân hà
b. Nội dung: HS hoạt động trải nghiệm để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.

c. Sản phẩm:
HS đưa ra được câu trả lời phù hợp với câu hỏi GV đưa ra
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS
Sản phẩm dự kiến
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
II. Làm mô hình về ngân hà
Gv chia lớp làm việc theo nhóm, làm nhiệm
vụ: làm mô hình về ngân hà theo chỉ dẫn trong Cắt một tấm bìa màu xanh
SHK cho chong chóng hoạt động, quan sát thẫm, theo mẫu. Dùng màu
vẽ Ngân Hà xoắn màu trắng
Gv theo dõi các nhóm hoạt động làm việc để với với nhiều chấm sáng.
kịp thời giải quyết các khó khăn
+ Dùng tờ bìa này để làm
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: một chong chóng.
HS quan sát, đọc thông tin và thực hiện hoàn + Cho gió thổi mạnh vào thành yêu cầu của GV chong chóng sẽ thấy hình
- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:
ảnh của Ngân Hà đang quay trong vũ trụ
Đại diện các nhóm báo cáo kết quả * Câu hỏi:
- Bước 4: Kết luận, nhận định:
Dùng tên Ngân Hà để gọi GV nhận xét đánh giá
tập hợp các thiên thể trong
đó có Hệ Mặt Trời của chúng ta không hoàn toàn chính xác.
Vì hệ Mặt Trời của chúng ta
nằm ở gần rìa của một trong 4 vòng xoắn của Ngân Hà
nên từ Trái Đất ta chỉ nhìn thấy một mẩu của vòng
xoắn này và thấy nó giống một dòng sông.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu: Học sinh được củng cố lại kiến thức thông qua bài tập ứng dụng.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để trả lời câu hỏi.