Giáo án Bài 6: Truyện ngụ ngôn và tục ngữ (2024) Cánh diều

BÀI 6
TRUYỆN NGỤ NGÔN VÀ TỤC NGỮ
Đọc, hiểu văn bản (1)
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG I. MỤC TIÊU
1. Về năng lực
* Năng lực chung
- Giao tiếp và hợp tác trong làm việc nhóm và trình bày sản phẩm nhóm.
- Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc đọc và hoàn thiện phiếu học tập ở nhà.
- Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động tạo lập văn bản.
* Năng lực đặc thù
- Nhận biết được một số yếu tố hình thức (chi tiết, cốt truyện, nhân vật, vần, nhịp,
hình ảnh, ...); nội dung (đề tài, chủ đề, ý nghĩa, bài học, ... của truyện ngụ ngôn.
2. Về phẩm chất:
- Có quan niệm sống đúng đắn và ứng xử nhân văn; khiêm tốn và học hỏi; tự tin, dám chịu trách nhiệm.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- Máy chiếu, máy tính, bảng phụ và phiếu học tập. - Tranh ảnh minh họa.
- Các phiếu học tập (Phụ lục đi kèm).
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. HĐ 1: Xác định vấn đề (5’)
a. Mục tiêu: Kết nối – tạo hứng thú cho học sinh, chuẩn bị tâm thế tiếp cận kiến thức mới.

b. Nội dung:
GV sử dụng kĩ thuật đặt câu hỏi để hỏi HS.
HS quan sát hình ảnh và đoán các tên truyện tương ứng với các hình ảnh.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh và từ khóa truyện ngụ ngôn.
d. Tổ chức thực hiện:
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
Trò chơi: Đuổi hình bắt chữ.
- Quan sát hình ảnh và đoán tên truyện tương ứng với các hình ảnh mà các em vừa quan sát?
Gv trình chiếu hoặc cho học sinh xem các hình ảnh khác nhau.
Thỏ và Rùa (8 chữ cái) Con cáo và chùm nho (15)
Chó Sói và cừu (11) Éch ngồi đáy giếng (15)
Thầy bói xem voi (13) Trí khôn của ta đây (15)
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
- GV hướng dẫn HS quan sát hình ảnh, đoán tên truyện.
B3: Báo cáo, thảo luận:


- HS đoán tên các truyện tương ứng với các hình ảnh.
B4: Kết luận, nhận định (GV):
- Nhận xét câu trả lời của HS cũng như ý kiến nhận xét của các em.
- Kết nối vào nội dung đọc – hiểu văn bản.
Gv: Em nhận ra đặc điểm chung của những truyện này là gì?
- Đều có hình ảnh có các loài vật
Gv: Mượn hình ảnh loài vật để nói chuyện con người đó chính là đặc điểm nhận
diện của thể loại truyện ngụ ngôn. Để hiểu sâu hơn về thể loại này, hôm nay cô cùng các
con sẽ tìm hiểu truyện ngụ ngôn Ếch ngồi đáy giếng.
2. HĐ 2: Hình thành kiến thức mới (114’) I. Tìm hiểu chung
Mục tiêu: Nắm được những kiến thức cơ bản về thể loại truyện ngụ ngôn.
Nội dung: HS trả lời, hoạt động cá nhân.
- GV sử dụng kĩ thuật chia sẻ nhóm đôi.
- HS dựa vào phần Kiến thức ngữ văn để hoàn thành nhiệm vụ nhóm. Sản phẩm:
- Câu trả lời cá nhân trình bày được một số nét cơ bản về truyện ngụ ngôn.
Tổ chức thực hiện Sản phẩm
* Bước 1: Giao nhiệm vụ:
1. Truyện ngụ ngôn:
- GV giao nhiệm vụ: Têu cầu HS đọc phần Kiến thức - Truyện kể bằng văn xuôi hoặc
ngữ văn trong SGK trang 03 để nêu những hiểu biết về văn vần. - Có ngụ ý.
thể loại truyện ngụ ngôn.
- Mục đích: mượn chuyện loài
* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
vật để kín đáo nói chuyện con
- HS đọc phần Kiến thức ngữ văn trong SGK trang 03 người -> khuyên nhủ, răn dạy
và tái hiện kiến thức trong phần đó.
những bài học cho con người
* Bước 3: Báo cáo, thảo luận: trong cuộc sống. - HS trình bày cá nhân. - Các HS khác nhận xét.
- GV nhận xét và chuẩn kiến thức.
- GV chiếu cho HS xem một số hình ảnh về thế giới truyện ngụ ngôn.


HS: Những cặp đôi không báo cáo sẽ làm nhiệm vụ
nhận xét, bổ sung cho cặp đôi báo cáo (nếu cần).
* Bước 4: Kết luận, nhận định GV:
- Nhận xét thái độ làm việc và sản phẩm của các cặp đôi.
- Chốt kiến thức trên các slide và chuyển dẫn sang mục sau.
Ngụ: Hàm chứa ý kín đáo Ngôn: Lời nói.
=> Ngụ ngôn: Nguyên nghĩa là lời nói có ngụ ý, tức lời
nói có ý kín đáo để người đọc, người nghe tự suy ra mà hiểu
I. TÌM HIỂU CHUNG (…’)
Mục tiêu: - Nhận biết được một số yếu tố hình thức (chi tiết, cốt truyện, nhân vật, vần,
nhịp, hình ảnh, ...); nội dung (đề tài, chủ đề, ý nghĩa, bài học, ... của truyện ngụ ngôn. Nội dung:
GV sử dụng KT sơ đồ tư duy để khai thác phần tìm hiểu chung
HS dựa vào sơ đồ tư duy đã chuẩn bị ở nhà để hoàn thành nhiệm vụ nhóm
Tổ chức thực hiện Sản phẩm
HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP 2. Tác phẩm
(1) GV hướng dẫn cách đọc: Đọc rõ ràng, rành mạch, a) Đọc và tóm tắt
thể hiện được sự ngông nghênh, kiêu ngạo của ếch, xen - Đọc
chút hài hước; chú ý chỉ dẫn đọc màu vàng bên phải - Tóm tắt mỗi phần. - 2 HS đọc
- Nhận xét cách đọc của HS; trả lời hộp chỉ dẫn màu vàng bên phải.