Giáo án Bài 7 Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo (2024): Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 7: VĂN MINH TRUNG HOA CỔ - TRUNG ĐẠI I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức Sau bài học này, HS sẽ:
- Phân tích được cơ sở hình thành nền văn minh Trung Hoa thời cổ - trung đại.
- Nêu được ý nghĩa của những thành tựu cơ bản của nền văn minh này. 2. Năng lực
- Năng lực chung:
● Tự chủ và tự học: Tìm hiểu được các vấn đề liên quan đến Văn minh Trung
Hoa cổ - trung đại.
● Giao tiếp và hợp tác: Phối hợp cùng nhóm hoạt động tìm hiểu vấn đề, hoàn
thành nhiệm vụ thầy, cô giáo; Trình bày được ý kiến của bản thân về các
vấn đề sinh hoạt nhóm, cá nhân.
● Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Biết thu thập và làm rõ các thông tin liên
quan đến vấn đề; biết đề xuất và phân tích được một số giải pháp giải quyết
vấn đề; Lựa chọn được giải pháp phù hợp nhất để giải quyết vấn đề do GV yêu cầu.
- Năng lực riêng:
● Phát triển năng lực tìm hiểu lịch sử: Biết cách sưu tầm, khai thác và sử dụng
được tư liệu quy ước, tư liệu hiện vật, tranh ảnh, sơ đồ,... để tìm hiểu về nền
văn minh Trung Hoa cổ - trung đại. Khai thác được tư liệu 7.1 đến 7.5 để tìm
hiểu khái quát về văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.


● Phát triển năng lực nhận thức và tư duy lịch sử: Giải thích được cơ sở hình
thành văn minh Trung Hoa cổ - trung đại; Nêu được ý nghĩa của những thành
tựu chính của văn minh Trung Hoa cổ - trung đại; Hiểu được vai trò, vị trí và
cống hiến của văn minh Trung Hoa trong lịch sử văn minh thế giới. 3. Phẩm chất
- Trách nhiệm: Có ý thức trách nhiệm, góp phần bảo tồn những thành tựu văn minh thế giới.
- Nhân ái: Trân trọng những giá trị của văn minh Trung Hoa trong kho tàng văn minh thế giới.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Lịch sử 10, Giáo án.
- Một số tư liệu, hình ảnh gắn với nội dung bài học Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
2. Đối với học sinh - SGK, SBT Lịch sử 10.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Khơi dậy hứng thú cho HS học tập, tạo không khí vui vẻ khám phá bài
mới và chuyển giao nhiệm vụ học tập.
b. Nội dung: GV nêu vấn đề về dòng sông mẹ của Trung Quốc; HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về dòng sông được coi là Sông Mẹ ở Trung
Quốc và vai trò của nó đối với sự hình thành và phát triển nền văn minh Trung Quốc.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập


- GV nêu vấn đề cho HS thảo luận:
+ Theo em, dòng sông nào được xem là Sông Mẹ ở Trung Quốc?
+ Sông này có vai trò như thế nào đối với sự hình thành và phát triển nền văn minh Trung Hoa?
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ
- HS vận dụng kiến thức đã học, kiến thức thực tế để trả lời câu hỏi.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện HS trả lời câu hỏi: Sông Mẹ là nơi khởi nguồn văn minh của một
quốc gia, lưu vực của nó từng là trung tâm kinh tế, chính trị của quốc gia trong nhiều
thời kì lịch sử, và nguồn nước của nó nuôi sống đông đảo dân cư của quốc gia. Sông
Hoàng “sông Mẹ của Trung Quốc” là nơi khởi đầu của văn minh Trung Hoa. Hoàng
Hà chứa lượng phù sa đậm đặc hơn bất kì con sông nào trên thế giới. Người Trung
Quốc có câu “một bát nước Hoàng Hà, nửa bát cát phù sa” thuận lợi cho sản xuất
nông nghiệp phát triển nhưng cũng làm tắc nghẽn kênh đào, làm đầy ứ lòng sông. Sự
thay đổi dòng chảy liên tục làm mất tác dụng của đê điều và gây nên những đợt lũ lụt
kinh hoàng trong lịch sử.
- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại là một trong những
nền văn minh phát triển rực rỡ ở phương Đông. Khám phá bài học sẽ giúp em hiểu
một nền văn mình hình thành cách ngày nay khoảng 53 000 năm lại có thể đạt được
nhiều thành tựu quan trọng, có giá trị và đóng góp to lớn đối với lịch sử văn minh thế
giới. Chúng ta cùng vào Bài 7: Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Cơ sở hình thành


a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:
- Biết cách sưu tầm, khai thác và sử dụng được tư liệu quy ước, tư liệu hiện vật, tranh,
ảnh sơ đồ,….để tìm hiểu văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
- Khai thác được tư liệu 7.1, 7. 2 để tìm hiểu khái quát về văn minh Trung Hoa cổ trung đại.
- Giải thích được sự hình thành văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
b. Nội dung: GV chia HS thành 4 nhóm, đọc tư liệu SGK tr.35, tìm câu trả lời về
điều kiện tự nhiên, dân cư và sự phát triển kinh tế của văn minh Trung Hoa.
c. Sản phẩm học tập: HS trình bày kết quả thảo luận theo nhóm về cơ sở hình thành
nền văn minh Trung Hoa cổ trung – đại.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập 1. Cơ sở hình thành
- GV chia HS thành 4 nhóm, yêu cầu HS đọc a. Điều kiện tự nhiên và dân cư
tư liệu SGK tr.35, tìm câu trả lời về điều kiện - Điều kiện tự nhiên: là một quốc gia rộng
tự nhiên, dân cư và sự phát triển kinh tế của lớn ở khu vực Đông Bắc Á, lãnh thổ văn minh Trung Hoa.
Trung Quốc như bị đóng khung tứ phía + Nhóm 1, 2:
bởi núi cao, biển rộng và sa mạc mênh
● Nền văn minh Trung Hoa cổ - trung mông:
đại hình thành trên cơ sở điều kiện tự + Sa mạc Gobi ở phía bắc và Takla nhiên như thế nào? Makan ở phía tây.
● Điều kiện tự nhiên của Trung Hoa cổ + Dãy Himalaya dựng đứng như bức
đại có những đặc điểm gì nổi bật? Vì tường thành ở phía tây nam, phía đông là
sao chủ nhân nền văn minh Trung Hoa Thái Bình Dương.
sớm tập trung sinh sống trên lưu vực + Phía đông, lưu vực Hoàng Hà và
Hoàng Hà và Trường Giang?
Trường Giang tạo nên những đồng bằng
● Em có suy nghĩ gì về nhận định rộng màu mỡ, thuận lợi phát triển nông