Giáo án Biến dạng của lò xo. Phép đo lực KHTN 6 Chân trời sáng tạo

Ngày soạn:.../..../..... Ngày dạy: :.../..../.....
BÀI 39: BIẾN DẠNG CỦA LÒ XO. PHÉP ĐO LỰC Môn KHTN 6
Thời gian thực hiện: 2 tiết I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức:
- Lấy được ví dụ biến dạng trong thực tế. Nêu được nguyên lí hoạt động của cân
xách tay và lực kế là dựa vào sự biến dạng của lò xo (lực đàn hồi).
- Thực hiện được thí nghiệm chứng minh được độ dãn của lò xo treo thẳng đứng
tỉ lệ với khối lượng vật treo.
- Dựa vào kết quả thí nghiệm và kiến thức thực tế rút ra nhận xét về sự phụ
thuộc của lực đàn hồi vào độ biến dạng của lò xo.
- Nêu được cấu tạo đơn giản của lực kế và cách sử dụng lực kế để đo độ lớn của lực. 2. Năng lực: 2.1. Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học: biết vận dụng kiến thức thực tế về biến dạng lò xo,
tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu về biến
dạng lò xo và cách đo độ lớn của lực bằng lực kế.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: thảo luận nhóm để tiến hành thí nghiệm chứng
minh được độ dãn của lò xo treo thẳng đứng tỉ lệ với khối lượng vật treo.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: GQVĐ trong thực hiện thí nghiệm
chứng minh được độ dãn của lò xo treo thẳng đứng tỉ lệ với khối lượng vật treo.
2.2. Năng lực khoa học tự nhiên
- Lấy được ví dụ những vật có thể biến dạng giống như biến dạng lò xo.
- Lắp ráp được thí nghiệm qua kênh hình.
- Tiến hành thí nghiệm chứng minh được độ dãn của lò xo treo thẳng đứng tỉ lệ
với khối lượng vật trên.
- Rút ra được nhận xét về sự phụ thuộc của lực đàn hồi vào đồ biến dạng đàn hồi.
- Nêu được cách đo lực và thực hành được cách đo lực.
3. Phẩm chất: Thông qua thực hiện bài học sẽ tạo điều kiện để học sinh:
+ Chăm học, chịu khó tìm tòi tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ cá nhân nhằm tìm hiểu về thời gian.


+ Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện nhiệm vụ
thí nghiệm, thảo luận về dụng cụ, tiến hành thí nghiệm chứng minh được độ dãn
của lò xo treo thẳng đứng tỉ lệ với khối lượng vật treo.
+ Trung thực, cẩn thận trong thực hành, ghi chép kết quả thí nghiệm chứng minh
được độ dãn của lò xo treo thẳng đứng tỉ lệ với khối lượng vật treo.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên:
- Hình ảnh về các dụng cụ sử dụng tính chất biến dạng của lò xo trong thực tế
đời sống và kỹ thuật.
- Phiếu học tập 1 và phiếu học tập 2.
- Chuẩn bị cho mỗi nhóm học sinh: Một giá treo, một chiếc lò xo, một thước
chia độ đến mm, một hộp 4 quả nặng giống nhau, mỗi quả 50g, lực kế.
- Đoạn video chế tạo cân lò xo: https://www.youtube.com/watch? v=Al7XsgNU9-8&t=85s
và clip chế tạo lực kế đơn giản: https://youtu.be/qf0C0J7xMS.
2. Đối với học sinh: Vở ghi, sgk và đồ dùng học tập khác.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Giúp học sinh xác định được vấn đề cần học tập. b. Nội dung:
- Kiểm tra lại kiến thức về các tác dụng của lực.
Câu hỏi 1: Nêu các tác dụng của lực?
Câu hỏi 2: Quan sát hình vẽ sau và cho biết lực tác dụng lên lò xo trong trường
hợp nào lớn hơn? (biết hai lò xo giống hệt nhau)
- GV thông báo những điều học sinh cần biết ở tiết học này. c. Sản phẩm:
- Lực có tác dụng gây biến đổi chuyển động và gây biến dạng
- Lực gây ra cho lò xo treo quả nặng m2 lớn hơn vì biến dạng nhiều hơn.
d. Tổ chức thực hiện:


- GV gọi học sinh lên trả lời các câu hỏi vừa để kiểm tra bài cũ vừa để hình thành kiến thức mới.
- HS khác nhận xét, bổ xung.
- GV: Giới thiệu vấn đề cần tìm hiểu ở bài mới: Ở những tiết trước chúng ta đã
tìm hiểu về lực, cách biểu diễn lực, các tác dụng của lực và biết được một số l số
loại lực. Bài hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu về dụng cụ đo lực đó là lực kế
(giáo viên vừa nói vừa cho học sinh quan sát lực kế) cách sử dụng và nguyên lí
hoạt động của nó. Ngoài ra sau bài này chúng ta sẽ biết thêm về một loại lực cơ
học nữa đó là lực đàn hồi.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Tìm hiểu về đặc điểm của biến dạng lò xo. a. Mục tiêu:
- Lắp ráp được thí nghiệm qua kênh hình.
- Làm thí nghiệm để xác định độ dãn của lò xo.
- Trình bày được dự đoán mối liên hệ giữa độ dãn của lò xo treo thẳng đứng với
khối lượng của vật nặng treo vào lò xo.
- Thực hiện được thí nghiệm chứng minh được độ dãn của lò xo treo thẳng đứng
tỉ lệ với khối lượng vật treo.
- Tính được chiều dài lò xo khi treo quả nặng 100g (bài tập SGK trang 169) b. Nội dung:
- GV chia lớp thành 4 nhóm. HS tìm hiểu thông tin trong SGK kết hợp hoạt
động nhóm nêu dụng cụ và các bước tiến hành thí nghiệm xác định độ dãn của lò xo.
- HS lắp ráp thí nghiệm theo kênh hình.
- HS tiến hành thí nghiệm để xác định độ dãn của lò xo.
- HS đọc SGK kết hợp hoạt động nhóm để hoàn thành Phiếu học tập 1 Bài 42:
BIẾN DẠNG LÒ XO theo các bước hướng dẫn của GV.
c. Sản phẩm: Đáp án của HS, có thể:
- Quá trình hoạt động nhóm: thao tác chuẩn, lắp ghép, tiến hành thí nghiệm
chứng minh được độ dãn của lò xo treo thẳng đứng tỉ lệ với khối lượng vật treo,
ghi chép các số liệu thu được.
- Độ dãn khi treo quả nặng 50g là: 15 - 12 = 3cm
Vì độ dãn tỉ lệ với khối lượng nên khi treo quả nặng 100g = 2.50g thì độ dãn của
lò xo tăng lên gấp đôi => độ dãn khi treo quả nặng 100 g là 2.3 = 6cm
Vậy độ dài của lò xo khi treo quả nặng 100g = 12 + 6 = 18cm.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS
Sản phẩm dự kiến


- GV yêu cầu HS quan sát lại hình vẽ phần 1. Biến dạng của lò xo
kiểm tra bài cũ và thông báo: Lực kế hoạt Lực kế là dụng cụ dùng để đo
động dựa vào sự dãn ra của lò xo khi tác lực. Lực gây ra tác dụng biến
dụng lực. Lực gây ra tác dụng biến dạng dạng cho lò xo tức là lò xo càng
cho lò xo tức là lò xo càng dãn thì lực càng dãn thì lực càng lớn
lớn. Vậy để kiểm tra mối liên hệ độ dãn của
lò xo với lực tác dụng bên ngoài tiến hành
thí nghiệm bằng cách sử dụng 1 hoặc nhiều
quả nặng tác dụng vào lò xo để khảo sát độ dãn.
- HS: nêu dụng cụ, cách tiến hành thí
nghiệm và yêu cầu đặt ra cho hoạt động nhóm.
- GV: Chốt cách tiến hành và yêu cầu. Giao nhiệm vụ học tập:
+ GV yêu cầu HS dự đoán mối liên hệ giữa
khối lượng quả nặng và độ dãn của lò xo.
+ GV yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm
theo nhóm để tiến hành thí nghiệm kiểm tra dự đoán. + GV lưu ý:
1. Không được treo tới 5 quả nặng vào lò xo.
2. Chỉ thực hiện phép đo khi lò xo đã đứng yên.
- HS thực hiện nhiệm vụ:
+ HS hoạt động nhóm theo bàn nêu dự
đoán mối liên hệ giữa độ dãn của lò xo treo
thẳng đứng với khối lượng của vật nặng treo vào lò xo.
+ HS tiến hành thí nghiệm theo nhóm để
tiến hành thí nghiệm kiểm tra dự đoán, ghi
chép kết quả và trình bày kết quả của nhóm.
- Báo cáo, thảo luận:
+ GV gọi ngẫu nhiên một HS đại diện cho
một nhóm trình bày kết quả thí nghiệm, rút