Giáo án Chủ đề chung 1 Địa lí 7 Chân trời sáng tạo (2024): Các cuộc đại phát kiến địa lí

CHỦ ĐỀ CHUNG 1. CÁC CUỘC ĐẠI PHÁT KIẾN ĐỊA LÍ
I. MỤC TIÊU (Đảm bảo theo đúng SGV) 1. Kiến thức
- Giải thích được nguyên nhân và những yếu tố tác động đến các cuộc đại phát kiến địa lí.
- Mô tả được các cuộc đại phát kiến địa lí: C. Cô-lôm-bô tìm ra châu Mĩ (1942 –
1502), cuộc thám hiểm của Ph. Ma-gien-lăng vòng quanh Trái Đất (1519 – 1522).
- Phân tích được những tác động của các cuộc đại phát kiến địa lí đối với tiến trình lịch sử. 2. Năng lực
- Năng lực chung: tự chủ, tự học; giao tiếp và hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo. - Năng lực riêng:
+ Đọc và chỉ ra được hành trình của các cuộc phát kiến địa lí trên lược đồ.
+ Khai thác và sử dụng được thông tin của một số tư liệu lịch sử trong các
bài học dưới sự hướng dẫn của GV. 3. Phẩm chất
- Bồi dưỡng tinh thần dũng cảm, yêu thích khám phá cái mới, tinh thần đoàn kết
các dân tộc; đồng thời giúp HS hiểu giá trị của lao động, căm ghét bóc lột, áp bức.
- Biết quý trọng những di sản văn hóa các dân tộc trên thế giới,...
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU (Đảm bảo theo đúng SGV)
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án soạn theo định hướng phát triển năng lực, phiếu học tập dành cho HS.
- Lược đồ hành trình các cuộc đại phát kiến địa lí treo tường hoặc file trình chiếu.
- Máy tính, máy chiếu (nếu có)
- Các hình ảnh về Trái Đất
- Tập bản đồ Lịch sử và Địa Lí 7 – Phần Lịch Sử.
2. Chuẩn bị của học sinh - Sách giáo khoa.
- Tranh, ảnh, tư liệu (nếu có) và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Mở đầu (5 phút) a. Mục tiêu:


- Hình thành được tình huống có vấn đề để kết nối vào bài học.
- Tạo hứng thú cho HS trước khi vào bài mới. b. Nội dung:
- Học sinh dựa vào kiến thức đã học và hiểu biết của mình để trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm:
- Sau khi trao đổi, HS tìm được đáp án cho câu hỏi.
d. Tổ chức hoạt động:
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ - GV đặt câu hỏi:
? Em hãy kể tên 6 châu lục trên Trái Đất.
- HS: Lắng nghe và tiếp cận nhiệm vụ.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
- HS: Tiếp nhận nhiệm vụ và có 1 phút trả lời.
- GV: Hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS.
Bước 3. Báo cáo, thảo luận - GV:
+ Gọi một vài HS lên trình bày.
+ Hướng dẫn HS trình bày (nếu các em còn gặp khó khăn). - HS:
+ Trả lời câu hỏi của GV.
+ HS còn lại theo dõi, nhận xét, bổ sung cho bạn (nếu cần).
Bước 4. Kết luận, nhận định
- GV: Chuẩn kiến thức và dẫn vào bài mới.
Trong tiến trình lịch sử, từ rất sớm, để phát triển kinh tế, con người luôn có
nhu cầu kết nối và giao lưu rộng mở giữa các châu lục với nhau. Từ nửa cuối thế
kỉ XV, các nhà thám hiểm phương Tây đã tìm ra những vùng đất mới. Hãy chia sẻ
những điều em biết về một số cuộc phát kiến địa lí lớn và tác động của nó đối với tiến trình lịch sử.
- HS: Lắng nghe, vào bài mới.
2. Hình thành kiến thức mới (30 phút)
HOẠT ĐỘNG 1: NGUYÊN NHÂN VÀ ĐIỀU KIỆN CỦA CÁC CUỘC ĐẠI PHÁT KIẾN ĐỊA LÍ a. Mục tiêu:
- Giải thích được nguyên nhân và những yếu tố tác động đến các cuộc đại phát kiến

địa lí. b. Nội dung:
- Quan sát lược đồ 1.1; hình 1.1, hình 1.2, hình 1.3, hình 1.4 và đọc thông tin mục
1, tìm hiểu về nguyên nhân và những yếu tố tác động đến các cuộc đại phát kiến địa lí.
c. Sản phẩm: Câu trả lời, bài làm của HS
d. Tổ chức hoạt động: HĐ của GV và HS Nội dung cần đạt
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
1. Nguyên nhân và điều kiện của các
Đọc thông tin và quan sát lược đồ 1.1, cuộc đại phát kiến địa lí
các hình từ 1.1 đến 1.4, hãy: - Nguyên nhân:
- Nhiệm vụ 1: Giải thích nguyên nhân + Từ giữa thế kỉ XV, do sự phát triển
dẫn tới các cuộc phát kiến địa lí
của nến sản xuất ở các nước Tầy Âu nên
+ Cho 1 - 2 HS trả lời trước lớp, HS nhu cầu về nguyên liệu, vàng bạc và mở
khác bổ sung. GV chốt lại ý.
rộng thị trường ngày một tăng.
+ GV giải thích thêm cho HS về việc + Thời kì đó, các con đường buôn bán
các con đường giao thương qua Hồng truyến thống từ châu Âu sang phương
Hải, giữa Ấn Độ và châu Âu bị người Ả Đông qua Địa Trung Hài bị người Ả
Rập khống chế; qua Hắc Hải và vịnh Ba Rập và Thổ Nhĩ Kỳ độc chiếm, hàng
Tư bị người Thổ Nhĩ Kỳ chiếm lĩnh; hoá của thương nhân bị cướp đoạt một
một con đường thương mại khác đến cách vô lí. Nhu cầu tìm kiếm một con
Trung Quốc bằng cách dùng lạc đà chở dường khác để sang phương Đông được
tơ lụa và các sản phẩm hương liệu, gia đặt ra cấp thiết hơn bao giờ hết.
vị, trám hương,... cùa Trung Quốc - Điều kiện:
xuyên qua sa mạc, những hẻm núi của + Từ quan niệm đúng đắn về hình dạng
Tây Á đến châu Âu (con đường tơ lụa) Trái Đầt và hiểu biết về các đại dương,
cũng bị thương nhân Áp-ga-ni-xtan người châu Âu dã vẽ được bản đồ, hải
chiếm giữ. Trước tình hình đó, thương đố có ghi các vùng đất, hòn dào, bến
nhân châu Âu phải mua lại hàng hoá của cảng,...
thương nhân Ả Rập với giá đắt hơn từ 8 + Các nhà hàng hài cũng bắt đầu nghiên
đến 10 lần. Vì thế, việc tìm ra một con cứu các dòng hài lưu, hướng gió,... Cuối
đường mới sang phương Đông là một thế kỉ XV, la bàn nam châm được sừ
nhu cầu cấp bách của thương nhân châu dụng một cách phổ biến đê’ đi trên Âu.
sông, biển khi không có Mặt Trời hay
- Nhiệm vụ 2: GV cho HS đọc thông trăng, sao.
tin, thào luận cặp đôi, thực hiện yêu cầu: + Đặc biệt, kĩ thuật đóng tàu lúc đó có
Phân tích điều kiện tác động đến các những bước tiến mới, đóng được những
cuộc phát kiến địa lí.
con tàu dài có bánh lái và hệ thống
+ Đây cũng là yêu cầu khó, GV hướng buồm lớn để vượt đại dương (như tàu


dẫn HS thực hiện theo các ý sau: Ca-ra-ven).
• Nắm chắc những yếu tố tác động đến + Sự bảo trợ của một số nhà nước
các cuộc phát kiến địa lí, mỗi quan hệ phong kiến ở châu Âu cũng tạo điếu
giữa các yếu tổ tác động đó.
kiện thuận lợi cho các cuộc phát kiến
• Phải có quan điểm lịch sử đúng đắn, địa lí. khoa học.
• Khi phân tích phải tìm ra các luận
điểm, luận cứ rõ ràng, mạch lạc, lôgic.
Phân tích thường đi liến với chứng minh
để có tính thuyết phục cao.
+ Sau khi thào luận xong, GV cho đại
diện cặp đôi lên trà lời, HS khác có thể bổ sung.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
- GV: Gợi ý, hỗ trợ học sinh thực hiện nhiệm vụ
- HS: Thực hiện nhiệm vụ cá nhân/nhóm cặp đôi.
Bước 3. Báo cáo, thảo luận
- HS: Trình bày kết quả
- GV: Lắng nghe, gọi HS khác nhận xét và bổ sung
Bước 4. Kết luận, nhận định
- GV: Chuẩn kiến thức và ghi bảng - HS: Lắng nghe, ghi bài
HOẠT ĐỘNG 2: MỘT SỐ CUỘC ĐẠI PHÁT KIẾN ĐỊA LÍ CUỐI TK XV – ĐẦU THẾ KỈ XVI a. Mục tiêu:
- Mô tả được các cuộc đại phát kiến địa lí: C. Cô-lôm-bô tìm ra châu Mĩ (1942 –
1502), cuộc thám hiểm của Ph. Ma-gien-lăng vòng quanh Trái Đất (1519 – 1522). b. Nội dung:
- Quan sát lược đồ 1.2, lược đồ 1.3; hình 1.5, hình 1.6 và đọc thông tin mục 2, tìm
hiểu về một số cuộc đại phát kiến địa lí cuối thế kỉ XV – đầu thế kỉ XVI