Giáo án chuyên đề Phản ứng hạt nhân Hóa 10 Cánh diều

Trường THPT ………….
Họ và tên giáo viên
Tổ: ………………………
BÀI 2: PHẢN ỨNG HẠT NHÂN Lớp: Ngày soạn: Thời gian thực hiện: I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
- Nêu được sơ lược về sự phóng xạ tự nhiên; Lấy được ví dụ về sự phóng xạ tự nhiên.
- Vận dụng được các định luật bảo toàn số khối và điện tích cho phản ứng hạt nhân.
- Nêu được sơ lược về sự phóng xạ nhân tạo, phản ứng hạt nhân.
- Nêu được ứng dụng của phản ứng hạt nhân phục vụ nghiên cứu khoa học, đời sống và sản xuất.
- Nêu được các ứng dụng điển hình của phản ứng hạt nhân: xác định niên đại cổ vật,
các ứng dụng trong lĩnh vực y tế, năng lượng,... 2. Về năng lực 2. 1. Năng lực chung
- Tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực tìm hiểu về phóng xạ tự nhiên, phóng xạ nhân
tạo, phản ứng hạt nhân và tìm hiểu ứng dụng của phản ứng hạt nhân phục vụ nghiên
cứu khoa học, đời sống và sản xuất.
- Giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học để diễn đạt về phóng xạ tự nhiên,
phóng xạ nhân tạo, phản ứng hạt nhân; Hoạt động nhóm và cặp đôi hiệu quả theo đúng
yêu cầu của GV, đảm bảo các thành viên trong nhóm đều được tham gia và trình bày
báo cáo; Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thảo luận với các thành viên trong nhóm, liên hệ thực
tiễn nhằm giải quyết các vấn đề trong bài học và cuộc sống. 2.2. Năng lực hoá học
- Nhận thức hoá học: Nêu được sự phóng xạ tự nhiên; lấy ví dụ về sự phóng xạ tự
nhiên; phóng xạ nhân tạo, phản ứng hạt nhân.
- Tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ hoá học: Quan sát được hiện tượng tự nhiên
có liên quan đến phản ứng hạt nhân, như Mặt trời, các ngôi sao, một số loại dược
phẩm phóng xạ, hay khi nhìn thấy những cổ vật có ghi niên đại hàng trăm năm, ngàn năm, ...
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được các định luật bảo toàn số khối
và điện tích cho phản ứng hạt nhân; Vận dụng được kiến thức về phóng xạ và hạt nhân


để biết ứng dụng vào nghiên cứu khoa học, đời sống và sản xuất, hay xác định niên đại
cổ vật, các ứng dụng trong lĩnh vực y tế, năng lượng. 3. Về phẩm chất
- Yêu nước: Nhận biết được vẻ đẹp của tự nhiên, của đất nước thông qua bộ môn Hóa học.
- Nhân ái: Quan tâm, giúp đỡ, chia sẻ những khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ học tập.
- Chăm chỉ: Chăm học, chịu khó đọc sách giáo khoa ,tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ cá nhân
- Trung thực: Thành thật trong việc thu thập các tài liệu, viết báo cáo và các bài tập.
- Trách nhiệm: Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện
nhiệm vụ đúng tiến độ
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị:
- Máy tính, máy chiếu, phiếu học tập 2. Học liệu:
- Video về lý thuyết và bài tập phản ứng hạt nhân
https://www.youtube.com/watch?v=p4necUxMJCI
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Phương pháp/Công Tiết Hoạt động
Phương pháp/Kỹ thuật dạy học cụ đánh giá + Phương pháp hỏi đáp 1: Mở đầu (10’)
+ Phương pháp nêu và giải quyết vấn Câu hỏi đề 2: Hình thành kiến - Bảng kiểm đánh 1 thức mới giá kĩ năng hợp tác - PPDH hợp tác
2.1. Tìm hiểu về sự (được đánh giá
- Kĩ thuật: thảo luận cặp đôi, nhóm
phóng xạ tự nhiên và chung sau hoạt động
phóng xạ nhân tạo (35 4) phút) - Câu hỏi thảo luận 2
2.2: Tìm hiểu về phản - PPDH hợp tác - Bảng kiểm đánh
ứng hạt nhân và các - Kĩ thuật: thảo luận cặp đôi, nhóm giá kĩ năng hợp tác
định luất bảo toàn số (được đánh giá
khối và điện tích chung sau hoạt động (35 phút) 4)

Phương pháp/Công Tiết Hoạt động
Phương pháp/Kỹ thuật dạy học cụ đánh giá
2.3. Tìm hiểu ứng dụng
của phản ứng hạt nhân - Câu hỏi thảo luận (10 phút) - Bảng kiểm đánh Phương pháp hợp tác giá kĩ năng hợp tác
3: Luyện tập củng cố - Kỹ thuật dạy học: Thảo luận nhóm (được đánh giá 3+4 (60 phút )
- Kĩ thuật Think – Pair – Share chung sau hoạt động 4)
4 : Vận dụng (30’)
- KT giao nhiệm vụ, KT đặt câu hỏi Phiếu học tập
Hoạt động 1: Mở đầu (10 phút)
Hoạt động 1. Mở đầu a. Mục tiêu
- Kích thích sự tò mò của HS, mong muốn tìm hiểu về quá trình biến ước mơ của
các nhà giả kim thuật thành hiện thực.
- HS xác định nhiệm vụ học tập. b. Nội dung
- HS làm việc cá nhân: thực hiện bài tập tình huống mở đầu.
Sự phát triển của hóa học thời cổ và trung đại có sự đóng góp quan trọng của các
nhà gia kim thuật, những người có ước mơ biến thủy ngân (Hg, Z = 80) thành
vàng (Au, Z = 79). Tất nhiên họ không thể thành công. Tuy nhiên ngày nay điều
này đã trở thành sự thật nhờ sự biến đổi hạt nhân nguyên tử. Sự biến đổi hạt nhân
nào sau đây mô tả quá trình này?
A. Loại đi một proton từ hạt nhân Hg.
B. Thêm một proton vào hạt nhân Hg. c. Sản phẩm
- Câu trả lời của HS (phương án A)
d. Tổ chức hoạt động học HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS - Ổn định lớp.
- Dẫn dắt vào nội dung:
- HS quan sát và lắng nghe
GV chiếu hình ảnh một số ứng dụng của phản ứng câu hỏi.
hạt nhân trong thực tiễn, dẫn dắt vào bài mới. HS


xác định nhiệm vụ học tập. HS trả lời câu hỏi. - HS lắng nghe.
- Mời HS trả lời câu hỏi.
- Nhận xét và chốt đáp án.
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức (80 phút)
Hoạt động 2.1. Tìm hiểu về sự phóng xạ tự nhiên và phóng xạ nhân tạo a. Mục tiêu
+ Nêu được sơ lược về sự phóng xạ tự nhiên; Lấy được ví dụ về sự phóng xạ tự nhiên.
+ Nêu được sơ lược về sự phóng xạ nhân tạo, phản ứng hạt nhân.
+ Tìm tòi khám phá kiến thức thông qua các hoạt động đọc và xử lí thông tin, thảo
luận rút ra được kiến thức mới b. Nội dung
- HS đọc thông tin trong sách CĐHT, làm việc nhóm theo phiếu học tập: Nêu được
sơ lược về sự phóng xạ tự nhiên; Lấy được ví dụ về sự phóng xạ tự nhiên. Nêu được
sơ lược về sự phóng xạ nhân tạo, phản ứng hạt nhân.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
1) Sự phóng xạ tự nhiên là gì? Cho ví dụ minh họa.
2) Viết phương trình tổng quát của sự phóng xạ tự nhiên.
3) Qua thí nghiệm nghiên cứu thành phần tia bức xạ từ phóng xạ tự nhiên (Hình
2.1-SGK), hãy cho biết các dòng hạt α, β, γ mang điện tích dương, âm hay không mang điện.
4) Vì sao tia γ không bị lệch trong trường điện?
5) Nêu một số ví dụ về sự phóng xạ tự nhiên. Nhận xét về tổng số khối và tổng
điện tích trước và sau phản ứng.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
1) Sự phóng xạ nhân tạo là gì? Cho ví dụ minh họa.
2) Viết phương trình tổng quát của sự phóng xạ nhân tạo.
3) Nêu sự giống và khác nhau giữa phóng xạ tự nhiên và phóng xạ nhân tạo. c. Sản phẩm
- HS hoàn thành hai phiếu học tập số 1 và số 2
Trả lời: PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
1) Phóng xạ tự nhiên là hiện tượng các nguyên tố tự phát ra tia phóng xạ, không do tác động từ bên ngoài.