Giáo án Chuyển động nhìn thấy của Mặt Trời KHTN 6 Chân trời sáng tạo

Ngày soạn:.../..../..... Ngày dạy: :.../..../.....
CHỦ ĐỀ 11. TRÁI ĐẤT VÀ BẦU TRỜI
BÀI 43: CHUYỂN ĐỘNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRỜI Môn KHTN 6
Thời gian thực hiện: 1 tiết I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức:
- Giải thích được một cách định tính và sơ lược: từ Trái Đất thấy được Mặt Trời
mọc và lặn hàng ngày. Chuyển động của Mặt Trời nhìn từ Trái Đất thấy Mặt
Trời mọc ở hướng Đông, lặn ở hướng Tây là do Trái Đất quay quanh trục của nó từ Tây sang Đông.
- Trái Đất quay một vòng quanh trục của nó hết 24 giờ (một ngày đêm). 2. Năng lực: 2.1. Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học: Mô phỏng được chuyển động nhìn thấy hằng ngày của Mặt Trời.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: thảo luận nhóm để tìm hiểu về chuyển động tự
quay quanh trục của Trái Đất, nguyên nhân dẫn đến sự luân phiên ngày và đêm.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: giải quyết vấn đề tìm hiểu chuyển
động nhìn thấy của Mặt Trời.
2.2. Năng lực khoa học tự nhiên:
- Tìm hiểu được chuyển động nhìn thấy của Mặt Trời.
- Mô phỏng chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất.
- Giải thích được hiện tượng ngày, đêm trên Trái Đất và nguyên nhân dẫn đến sự luân phiên ngày và đêm. 3. Phẩm chất:
Thông qua bài học, tạo điều kiện cho học sinh:
- Chăm học, chịu khó tìm hiểu tài liệu và thực hành các nhiệm vụ cá nhân nhằm
tìm hiểu chuyển động nhìn thấy của Mặt Trời.
- Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện nhiệm vụ
tìm hiểu thí nghiệm mô hình Mặt Trời chiếu sáng Trái Đất.
- Trung thực, cẩn thận, tỉ mỉ trong thực hành trong các thí nghiệm: Tìm hiểu
chuyển động nhìn thấy của Mặt Trời, thực hành quan sát Mặt Trời mọc và lặn,
chế tạo đồng hồ mặt trời.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên:

- Đối với mỗi nhóm: + Quả Địa cầu + Đèn học để bàn.
+ Bút dạ để đánh dấu. + Khăn lau.
+ Phiếu học tập KWL và phiếu bài tập bài 43: Chuyển động nhìn thấy của Mặt Trời. - Đối với cả lớp:
+ Phiếu học tập Hoạt động tiếp sức.
2. Đối với học sinh: Vở ghi, sgk và đồ dùng học tập khác.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Giúp học sinh xác định vấn đề cân học tập là tìm hiểu chuyển động
nhìn thấy của Mặt Trời bằng mô hình mô phỏng.
b. Nội dung: Học sinh thực hiện nhiệm vụ cá nhân trả lời phiếu KWL PHIẾU HỌC TẬP KWL
Con hãy viết ít nhất hai điều con đã biết và 2 điều con chưa biết (con muốn được
học) về chuyển động của Mặt Trời vào các mục dưới đây: Con chưa biết/ Con
Con đã học được trong Con chưa biết muốn được học giờ học
c. Sản phẩm: Học sinh có thể trả lời: về những điều đã biết như: Mặt Trời mọc
đằng đông, lặn đằng tây; Trong 24 giờ/ 1 ngày Mặt Trời chuyển động lặp lại luân phiên.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV phát phiếu học tập và yêu cầu học sinh hoạt động cá nhân điền vào phiếu học tập KWL.
- GV gọi ngẫu nhiên học sinh trình bày cá nhân một nội dung có trong phiếu, ý
kiến sau không trùng với ý kiên trước. GV liệt kê đáp án trên bảng.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1. Tìm hiểu chuyển động nhìn thấy của Mặt Trời: a. Mục tiêu:
- Học sinh mô tả sự “chuyển động” của Mặt Trời hằng ngày.


- Biết được hoạt động tự quay của Trái Đất quanh trục của nó, khi đó người
đứng trên Trái Đất sẽ quan sát thấy Mặt Trời “chuyển động” như thế nào? b. Nội dung:
Cho HS quan sát chuyển động nhìn thấy của mặt trời qua phần mềm galatic Explorer for merge cubic: https://www.google.com/url?
sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwinlp2Yxe3vAhWW
P3AKHcfGB1oQFjAAegQIAhAD&url=https%3A%2F%2Fdownload.com.vn
%2Fgalactic-explorer-cho-android-
139234&usg=AOvVaw0mwpo7vNd_b8euHth6blu8
- GV: Khi tự quay quanh mình, ta nhìn thấy các vật xung quanh quay theo chiều
ngược lại. Chuyển động quay của các vật quanh ta chỉ là chuyển động “nhìn
thấy”, không phải là chuyển động thực. Chuyển động quay của ta mới là chuyển
động thực. Tương tự như vậy chúng ta hãy tìm hiểu chuyển động của Mặt Trời trên bầu trời. - GV đặt câu hỏi:
Câu 1) Em hãy mô tả sự “chuyển động” của Mặt Trời hằng ngày trên bầu trời.
Câu 2) Quan sát hình 43.2, em hãy cho biết Trái Đất tự quay quanh trục của nó
theo chiều nào và mỗi thời điểm, ánh sáng Mặt Trời chiếu tới Trái Đất sẽ làm
bao nhiêu phần diện tích mặt đất được chiếu sáng?
Câu 3) Người tại vị trí B (hình 43.2a) khi ánh sáng mặt trời vừa chiếu tới sẽ
quan sát thấy hiện tượng gì? Sau đó, người tại vị trí B sẽ tiếp tục thấy Mặt Trời
“chuyển động” như thế nào? Vì sao?
Câu 4) Hình 43.2b: Người ở tại vị trí C khi ánh sáng Mặt Trời vừa khuất sẽ quan
sát thấy hiện tượng gì? c. Sản phẩm:
Câu 1: Hình 43.1: Hằng ngày, trên bầu trời: Mặt Trời mọc đằng Đông, lặn đằng Tây.
Câu 2: Hình 43.2: Trái Đất tự quay quanh trục của nó theo chiều từ Đông sang
Tây. Mỗi thời điểm, ánh sáng Mặt Trời chiếu tới Trái Đất sẽ làm một nửa Trái Đất được chiếu sáng.
Câu 3: Hình 43.2a: Người tại vị trí B khi ánh sáng mặt trời vừa chiếu tới sẽ quan
sát thấy Mặt Trời mọc đằng Đông, Sau đó, người tại vị trí B sẽ tiếp tục thấy Mặt
Trời “chuyển động” về phía Tây. Vì coi vật mốc là Trái Đất và các vật trên Trái
Đất thì Mặt Trời sẽ đang chuyển động.
Câu 4: Hình 43.2b: Khi ánh sáng Mặt Trời vừa khuất sẽ quan sát thấy Mặt Trời lặn đằng Tây.


d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS
Sản phẩm dự kiến
- Hoạt động nhóm trả lời các câu hỏi.
1. Chuyển động nhìn
PHIẾU HỌC TẬP 2 (chung cho các nhóm)
thấy của Mặt Trời
HOẠT ĐỘNG TIẾP SỨC Hằng ngày, chúng ta
Từ các hình vẽ, các em hãy quan sát và điền các thấy Mặt Trời mọc ở thông tin vào phiếu sau:
hướng đông và “chuyển
H43.1: Em hãy mô tả sự “chuyển động” của Mặt Trời động” trên bầu trời dần
hằng ngày trên bầu trời:
về hướng tây rồi lặn.
……………………………………………………… Nguyên nhân của hiện
……………………………
tượng này là do Trái Đất
H. 43.2: Em hãy cho biết Trái Đất tự quay quanh trục chuyển động tự quay
của nó theo chiều nào và mỗi thời điểm, ánh sáng Mặt quanh trục của nó theo
Trời chiếu tới Trái Đất sẽ làm bao nhiêu phần diện chiều từ tây sang đông.
tích mặt đất được chiếu sáng?
………………………………………………………
………………………………
H 43.2a: Khi ánh sáng mặt trời vừa chiếu tới sẽ quan
sát thấy hiện tượng gì? Sau đó, người tại vị trí B sẽ
tiếp tục thấy Mặt Trời “chuyển động” như thế nào? Vì sao?
H 43.2b: Người ở tại vị trí C khi ánh sáng Mặt Trời
vừa khuất sẽ quan sát thấy hiện tượng gì?
………………………………………………………
………………………………
- Sau hoạt động tiếp sức, GV chốt lại: Hằng ngày,
chúng ta thấy Mặt Trời mọc ở hướng đông và
“chuyển động” trên bầu trời dần về hướng tây rồi lặn.
Nguyên nhân của hiện tượng này là do Trái Đất
chuyển động tự quay quanh trục của nó theo chiều từ
Tây sang Đông. Chuyển động nhìn thấy của Mặt Trời
không phải là chuyển động thực. Chuyển động tự
quay của Trái Đất quanh trục của nó mới là chuyển động thực.
Hoạt động 2. Tìm hiểu mặt trời mọc và lặn
a. Mục tiêu: Giúp học sinh giải thích được hiện tượng ngày và đêm trên Trái
Đất và nguyên nhân dẫn đến sự luân phiên ngày và đêm.