Giáo án Cung và dây của một đường tròn Toán 9 Kết nối tri thức

Ngày soạn: .../.../... Ngày dạy: .../.../...
BÀI 14. CUNG VÀ DÂY CỦA MỘT ĐƯỜNG TRÒN I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
- Nhận biết cung, dây cung, đường kính của đường tròn và quan hệ giữa độ dài dây và đường kính.
- Nhận biết góc ở tâm, cung bị chắn.
- Nhận biết và xác định số đo của một cung. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
- Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán
học; giải quyết vấn đề toán học.
- Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận để
giải thích được các tính chất của cung và dây của một đường tròn, góc ở tâm, số đo góc ở tâm.
- Mô hình hóa toán học: mô tả các dữ kiện bài toán thực tế, giải quyết bài toán
gắn với đường kính và dây, góc ở tâm, số đo cung.
- Giải quyết vấn đề toán học: sử dụng các tính chất của góc ở tâm để tính số đo
cung, khoảng cách từ tâm đến dây để tính bán kinh đường tròn.
- Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học.
- Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: sử dụng thước kẻ, phần mềm vẽ hình. 3. Phẩm chất
- Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.
- Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.
- Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1 - GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt
động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,... 2 - HS:
- SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU) a) Mục tiêu:
- Tạo hứng thú, thu hút HS tìm hiểu nội dung bài học.
b) Nội dung: HS đọc bài toán mở đầu và thực hiện bài toán dưới sự dẫn dắt của GV
(HS chưa cần giải bài toán ngay).
c) Sản phẩm: HS nắm được các thông tin trong bài toán và dự đoán câu trả lời cho
câu hỏi mở đầu theo ý kiến cá nhân.
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV chiếu Slide dẫn dắt và yêu cầu HS thảo luận và nêu dự đoán về câu hỏi mở đầu (chưa cần HS giải):
Trong các cuộc thi đấu thể thao, người ta thường tổ chức thi bắn cung. Thuở xưa, cây
cung được làm ra bằng cách buộc một sợi dây (gọi là dây cung) vào hai đầu của một
đoạn tre (hoặc gỗ) có tính đàn hồi cao. Đoạn tre bị kéo căng, cong lại tạo nên hình
ảnh của một phần đường tròn, đó cũng chính là hình ảnh của “cung” trong Toán học. Trong
bài này chúng ta sẽ tìm hiểu về những vấn đề liên quan đến khái niệm này.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và
thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt
HS vào tìm hiểu bài học mới: “Hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu một chủ đề quan trọng
trong hình học, đó là "Cung và dây của đường tròn". Đường tròn là một đối tượng
quen thuộc, nhưng để hiểu rõ hơn về các phần của nó, chúng ta cần tìm hiểu về cung
và dây. Các em đã bao giờ tự hỏi làm thế nào để xác định và tính toán chiều dài của
một cung hay một dây trên đường tròn chưa? Trong bài học này, chúng ta sẽ phân tích
các khái niệm cơ bản như cung, dây, và những tính chất hình học đặc biệt của chúng,
cũng như cách áp dụng những kiến thức này vào giải các bài toán thực tế”.
⇒ Cung và dây của một đường tròn.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Dây và đường kính của đường tròn. a) Mục tiêu:
- HS nhận biết khái niệm dây cung và đường kính của đường tròn.
- Vận dụng về khái niệm dây cung, đường kính và mối liên quan hệ giữa chúng để
giải quyết các bài toán về khảng cách. b) Nội dung:
- HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu
hỏi, thực hiện HĐ, Luyện tập 1 và Ví dụ 1.
c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu
hỏi, HS nắm được khái niệm dây cung và đường kính của đường tròn.
d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
1. Dây và đường kính của đường tròn
- GV tổ chức cho HS tự đọc phần Đọc Khái niệm dây và đường kính của đường
hiểu – Nghe hiểu để nhận biết khái tròn
niệm “dây cung” và “đường kính”.
• Đường thẳng nối hai điểm tùy ý của một
+ Sau đó, GV yêu cầu 2 HS lên bảng vẽ đường tròn gọi là dây (hay dây cung) của
dây và đường kính của đường tròn đường tròn.
+ GV trình chiếu (hoặc dùng bảng phụ) • Mỗi dây đi qua tâm là một đường kính của
nhân mạnh các ý chính trong phần Đọc đường tròn và có độ dài bằng 2 R. hiểu – Nghe hiểu.