Giáo án Đại cương về dòng điện xoay chiều Vật Lí 12 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 4: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Nêu được: chu ki, tần số, giá trị cực đại, giá trị hiệu dụng của cường độ dòng điện và điện áp xoay chiều.
- Thảo luận để thiết kế phương án (hoặc mô tả được phương pháp) tạo ra dòng điện xoay chiều.
- Thảo luận để nêu được một số ứng dụng của dòng điện xoay chiều trong cuộc
sống, tầm quan trọng của việc tuân thủ quy tắc an toàn khi sử dụng dòng điện
xoay chiều trong cuộc sống. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập, phát
triển khả năng tư duy độc lập của HS.
- Năng lực giao tiếp hợp tác: Làm việc nhóm, tích cực tham gia thảo luận nhóm,
trao đổi và chia sẻ ý tưởng về nội dung học tập.
- Năng lực giải quyết vấn đề: Đề xuất vấn đề, nêu giả thuyết, lập kế hoạch, sáng tạo
nhiều cách để giải quyết các tình huống liên quan đến dòng điện xoay chiều.
Năng lực vật lí:
- Nhận thức vật lí:
+ Nêu được: chu kì, tần số, giá trị cực đại, giá trị hiệu dụng của cường độ dòng
điện và điện áp xoay chiều.
+ Tầm quan trọng của việc tuân thủ quy tắc an toàn khi sử dụng dòng điện xoay chiều trong cuộc sống. 1
- Tìm hiểu tự nhiên: Thiết phương án (hoặc mô tả được phương pháp) tạo ra dòng điện xoay chiều.
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học:
+ Nêu được một số ứng dụng của dòng điện xoay chiều trong cuộc sống. 3. Phẩm chất
- Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập vật lí.
- Chủ động, tích cực tham gia các hoạt động học tập.
- Cẩn thận, chặt chẽ trong suy luận
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
1. Đối với giáo viên:
- SGK, SBT, SGV Vật lí 12, Kế hoạch bài dạy.
- Hình ảnh và bảng trong SGK: hình ảnh 4.1 đến 4.6.
- Video liên quan dòng điện xoay chiều. - Phiếu học tập.
- Máy chiếu, máy tính (nếu có).
2. Đối với học sinh:
- SGK, SBT Vật lí 12.
- Dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
- Dụng cụ thí nghiệm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Gợi nhu cầu học tập, tìm hiểu về dòng điện xoay chiều.
b. Nội dung: GV cho HS thảo luận về câu hỏi, HS phát biểu ý kiến của bản thân về kiến
thức đã học kết hợp với kinh nghiệm thực tế, từ đó GV định hướng HS vào nội dung của bài học.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và nhu cầu tìm hiểu bài học.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV đặt câu hỏi: 2
Ngày nay, dòng điện xoay chiều được dùng phổ biến trong nghiên cứu khoa học, sản
xuất và đời sống. Dòng điện xoay chiều là gì? Làm thế nào để tạo ra dòng điện xoay chiều?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS thảo luận, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét chung và dẫn dắt vào bài học mới: Bài học hôm nay chúng ta cùng đi tìm
hiểu về phương pháp tạo ra dòng điện xoay chiều; đặc điểm của dòng điện xoay chiều
và ứng dụng của nó trong cuộc sống.– Bài 4: Đại cương về dòng điện xoay chiều.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Tìm hiểu về dòng điện xoay chiều và điện áp xoay chiều
a. Mục tiêu: HS nêu được biểu thức và giá trị hiệu dụng của cường độ dòng điện và điện áp xoay chiều.
b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện theo các hoạt động trong SGK để tìm hiểu về
biểu thức và giá trị hiệu dụng của dòng điện xoay chiều và đồ thị, biểu thức của dòng điện xoay chiều. 3
c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để nêu được biểu
thức và giá trị hiệu dụng của cường độ dòng điện.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
I. DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
- GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và nêu khái 1. Khái niệm dòng điện xoay
niệm dòng điện xoay chiều và điện áp xoay chiều. chiều và điện áp xoay chiều
- Trong đoạn mạch xuất hiện dòng
điện có cường độ biến thiên theo
thời gian theo định luật dạng sin
hay cosin. Dòng điện này được gọi
- GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và nêu các đại là dòng điện xoay chiều hình sin,
lượng đặc trưng của dòng điện xoay chiều.
gọi tắt là dòng điện xoay chiều.
- GV chốt kiến thức về biểu thức điện áp, cường 2. Chu kì, tần số, giá trị cực đại
độ dòng điện, các giá trị đặc trưng, độ lệch pha, của cường độ dòng điện và điện
cách xác định điện áp khi biết cường độ dòng áp xoay chiều điện.
- Dạng tổng quát của điện áp xoay
- GV yêu cầu HS trả lời nội dung Câu hỏi 1 chiều giữa hai đầu một đoạn mạch (SGK – tr79)
và cường độ dòng điện xoay chiều
Hệ thống điện xoay chiều ở nước ta có tần số qua nó là
bằng bao nhiêu hertz? u = U0cos(ωt + φu)
- GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và tìm hiểu về i = I0cos(ωt + φi) giá trị hiệu dụng. - Trong đó:
- GV yêu cầu HS trả lời nội dung Câu hỏi 2 + u và I là giá trị điện áp tức thời (SGK – tr80)
và cường độ dòng điện tức thời tại
Trên một bóng đèn sợi đốt có ghi 220 V - 100 W. thời điểm t;
220 V là giá trị hiệu dụng hay giá trị cực đại?
+ U0 và I0 tương ứng là giá trị cực
- Sau khi HS trả lời, GV kết luận về nội dung điện đại của điện áp và cường độ dòng
áp xoay chiều và điện áp xoay chiều. điện xoay chiều; 4