Giáo án Bài 2 Địa lí 10 Kết nối tri thức (2024): Một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ địa lí

Ngày soạn: ……………..
Ngày kí: ………………..
Chương 1. SỬ DỤNG BẢN ĐỒ
Bài 2. MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP BIỂU HIỆN CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐỊA LÍ TRÊN BẢN ĐỒ (2 tiết) I. MỤC TIÊU
1. Về kiến thức, kĩ năng
- Phân biệt được một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ:
phương pháp kí hiệu, phương pháp kí hiệu đường chuyển động, phương pháp bản đồ -
biểu đồ, phương pháp chấm điểm, phương pháp khoanh vùng,…
- Nhận biết các phương pháp thể hiện các đối tượng địa lí trên các bản đồ bất kì. 2. Về năng lực
- Năng lực chung: năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực
giải quyết vấn đề và sáng tạo. - Năng lực đặc thù:
+ Năng lực nhận thức khoa học địa lí: nhận thức thế giới theo quan điểm không gian,
giải thích hiện tượng và quá trình địa lí.
+ Năng lực tìm hiểu địa lí: sử dụng các công cụ địa lí học (atlat địa lí, bản đồ,…), khai
thác internet trong học tập.
+ Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng địa lí đã học: phát hiện phương pháp biểu hiện
ở từng bản đồ cụ thể, có thể tự xây dụng và xác định từng phương pháp biểu hiện các
đối tượng trên bản đồ theo yêu cầu. 3. Về phẩm chất
- Chăm chỉ, trung thực trong học tập và nghiên cứu khoa học.
- Trân trọng các sản phẩm bản đồ trong quá trình sử dụng.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Thiết bị: Máy tính, máy chiếu.
2. Học liệu: Bản đồ treo tường: Một số nhà máy điện ở Việt Nam năm 2020; Hoạt
động của gió và bão ở Việt Nam; Diện tích và sản lượng lúa cả năm của các tỉnh và
thành phố ở Việt Nam, năm 2020; Phân bố dân cư châu Á, năm 2020.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra bài thuyết trình về lựa chọn nghề nghiệp và mối quan hệ với môn Địa lí. 3. Bài mới
3.1. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU a. Mục tiêu
- Tạo kết nối giữa kiến thức, kinh nghiệm của học sinh về kiến thức bản đồ đã học ở
các lớp dưới với bài học.
- Tạo hứng thú, kích thích tò mò của học sinh. b. Nội dung


Khi xây dựng bản đồ, để thể hiện các đối tượng trong thực tế lên bản đồ, người ta dùng
các phương pháp khác nhau. Vậy có những phương pháp nào biểu hiện các đối tượng
địa lí trên bản đồ? Các phương pháp đó có gì khác biệt? c. Sản phẩm
HS đưa ra các ý kiến khác nhau, có thể chưa chính xác.
d. Tổ chức thực hiện
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV hướng dẫn HS tham gia trò chơi “Khám phá
thế giới” với 6 bức tranh tương ứng với lược đồ 6 quốc gia có hình dạng đặc biệt
+ Đất nước có hình chiếc ủng → Italia.
+ Đất nước hình quả ớt → Chi lê.
+ Đất nước hình con kền kền → Latvia
+ Đất nước hình lá cọ → Lào
+ Đất nước hình người đàn ông với chiếc mũi dài nhọn → Argentina
+ Đât nước hình chữ S → Việt Nam
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:GV trình chiếu và đặt câu hỏi thứ tự từ 1 đến 6 và gọi HS trả lời.
- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:HS trao đổi, thảo luận, đưa ra câu trả lời.
- Bước 4: Kết luận, nhận định:GV kết luận, dẫn dắt vào bài học.
3.2. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Tìm hiểu về một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ a. Mục tiêu
- Phân biệt được một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ thông
dụng như: phương pháp kí hiệu, phương pháp kí hiệu đượng chuyển động, phương
pháp bản đồ - biểu đồ, phương pháp chấm điểm, phương pháp khoanh vùng. b. Nội dung
HS hoạt động nhóm theo kĩ thuật “Công đoạn” để tìm hiểu về 5 phương pháp biểu
hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ.
c. Sản phẩm: Phiếu học tập
MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP BIỂU HIỆN CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐỊA LÍ TRÊN BẢN ĐỒ PHƯƠNG ĐỐI TƯỢNG HÌNH THỨC KHẢ NĂNG THỂ PHÁP HIỆN Kí hiệu
Đối tượng phân bố Các dạng kí hiệu
Vị trí, số lượng, đặc theo điểm hay đối diểm, cấu trúc, sự tượng tập trung trên phân bố,… diện tích nhỏ
KH đường Đối tượng có sự di Mũi tên hay dải băng Hướng di chuyển của chuyển chuyển
đối tượng, số lượng, động cấu trúc Bản đồ -
Giá trị tổng cộng của Các loại biểu đồ
Số lượng, chất lượng, biểu đồ đối tượng theo lãnh … của đối tượng thổ Chấm
Đối tượng có sự phân Các điểm chấm Số lượng, sự phân bố điểm bố phân tán, nhỏ lẻ của đối tượng trong không gian. Khoanh
Đối tượng phân bố Đường nét liền, Sự phân bố của đối

vùng theo vùng nhất định
đường nét đứt, kí tượng hiệu, chữ, màu sắc, …
d. Tổ chức thực hiện
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV chia lớp thành 5 nhóm và giao nhiệm vụ:
+ Nhiệm vụ chung: Các nhóm cùng đọc nội dung bài học về 5 phương pháp chính
(nhiệm vụ này thực hiện trước từ nhà).
+ Nhiệm vụ riêng từng nhóm giai đoạn 1: Hoàn thiện phiếu học tập.
/ Nhóm 1: Tìm hiểu về phương pháp kí hiệu.
/ Nhóm 2: Tìm hiểu phương pháp kí hiệu đường chuyển động.
/ Nhóm 3: Tìm hiểu phương pháp bản đồ - biểu đồ.
/ Nhóm 4: Tìm hiểu phương pháp chấm điểm.
/ Nhóm 5: Tìm hiểu phương pháp khoanh vùng.
+ Nhiệm vụ của giai đoạn 2: Các nhóm lần lượt truyền nhau theo thứ tự từ 1 đến 5 cụ
thể: NHÓM 1 → NHÓM 2 → NHÓM 3→ NHÓM 4→ NHÓM 5 → NHÓM 1
Các nhóm đọc và góp ý kiến bổ sung cho nhóm bạn. Sau đó lại tiếp tục luân chuyển
kết quả cho nhóm tiếp theo và nhận tiếp kết quả từ một nhóm khác để góp ý.
Cứ như vậy cho đến khi các nhóm đã nhận lại được tờ giấy A0 của nhóm mình cùng
với các ý kiến góp ý của các nhóm khác. Từng nhóm sẽ xem và xử lí các ý kiến của
các bạn để hoàn thiện lại kết quả thảo luận của nhóm. Sau khi hoàn thiện xong, nhóm
sẽ treo kết quả thảo luận lên tường lớp học.
(Nhiệm vụ giai đoạn 1 riêng từng nhóm được thực hiện ở tiết học số 1 của bài.
Sang tiết 2, các nhóm thực hiện nhiệm vụ giai đoạn 2 và các nội dung khác)
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:Các nhóm tiến hành thực hiện nhiệm vụ theo hướng
dẫn. Hết tiết 1, GV thu và cất sản phẩm của riêng từng nhóm. Sang tiết 2, GV phát lại
sản phẩm để các nhóm tiếp tục.
- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:Sau khi thực hiện xong 2 giai đoạn, các nhóm treo sản
phẩm của mình lên bảng, tường để trình bày.
- Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét tinh thần làm việc của các nhóm và chuẩn kiến thức.
3.3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a. Mục tiêu
- Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã có để giải quyết các hiện tượng và quá trình địa lí.
- Sử dụng các công cụ của địa lí học. b. Nội dung
- HS làm việc theo cặp đôi, luyện tập về việc xác định các phương pháp địa lí được sử
dụng trong một số bản đồ.
c. Sản phẩm: HS xác định các phương pháp biểu hiện.
d. Tổ chức thực hiện.
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:Giao nhiệm vụ theo cặp đôi: Xác định các phương
pháp được sử dụng trong lược đồ sau:


- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:HS làm việc theo cặp đôi, thảo luận và hoàn thành yêu cầu.
- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:GV gọi 1 số đại diện HS trình bày, các HS khác thảo
luận và nhận xét, bổ sung.
- Bước 4: Kết luận, nhận định:GV chuẩn kiến thức
3.4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a. Mục tiêu
- Sử dụng các công cụ địa lí học, khai thác internet và vận dụng tri thức địa lí để giải
quyết một số vấn đề thực tiễn.
b. Nội dung: HS thiết kế sơ đồ
c. Sản phẩm: Sơ đồ chỉ dẫn vị trí từ nhà đến trường của HS/ Sơ đồ chỉ dẫn vị trí các
dãy nhà trong khuôn viên trường.
d. Tổ chức thực hiện.
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:GV giao nhiệm vụ cho HS tự thiết kế: Sơ đồ chỉ
dẫn vị trí từ nhà đến trường của HS hoặc Sơ đồ chỉ dẫn vị trí các dãy nhà trong khuôn viên trường
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:HS thực hiện nhiệm vụ ở nhà.
- Bước 3: Báo cáo, thảo luận:HS nộp sản phẩm ở tiết học sau
- Bước 4: Kết luận, nhận định:GV chấm sản phẩm, nhận xét sản phẩm của HS. 4. Củng cố, dặn dò:
GV củng cố bài học nhấn mạnh các nội dung trọng tâm của bài.
5. Hướng dẫn về nhà:
- Hoàn thành câu hỏi phần vận dụng.
- Chuẩn bị bài mới: Sử dụng bản đồ trong học tập và đời sông. Một số ứng dụng của
GPS và bản đồ số trong đời sống. 6. Rút kinh nghiệm:
Nam Định, ngày …… tháng… năm 2022.