Giáo án Địa lí 7 Bài 11 Cánh diều: Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên

BÀI 11: PHƯƠNG THỨC CON NGƯỜI KHAI THÁC, SỬ DỤNG
VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN
( Thời gian thực hiện: 2 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Về năng lực
1.1. Năng lực đặc thù môn Địa lí
- Năng lực nhận thức khoa học địa lí: Trình bày được cách thức người dân khai thác
thiên nhiên ở các môi trường khác nhau của châu Phi
- Năng lực tìm hiểu địa lí:
+ Phát hiện nội dung kiến thức địa lí từ tranh ảnh về cách thức con người khai thác,
sử dụng và bảo vệ thiên nhiên.
+ Sử dụng biểu đồ nhiệt độ lượng mưa, bản đồ các môi trường tự nhiên châu Phi phân
tích được đặc điểm khí hậu, xác định được vị trí của các môi trường tự nhiên châu Phi.
+ Tìm được nội dung địa lí trong một đoạn văn bản.
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Tìm kiếm và thu thập thông tin, lên ý
tưởng khởi nghiệp bằng cách khai thác và sử dụng thiên nhiên châu Phi một cách bền
vững; thiết kế lịch trình du lịch 4 ngày tại châu Phi. 1.2. Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học:
+ Chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ học tập tìm hiểu về phương thức con
người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên ở châu Phi….
+ Biết đánh giá được kết quả bản thân đạt được sau từng hoạt động.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác:
+ Xác định được mục đích, đối tượng giao tiếp thông qua việc tham gia trả lời các câu hỏi trong bài học.
+ Chủ động thực hiện nhiệm vụ của bản thân, theo dõi, điều chỉnh và đánh giá khả
năng hoàn thành trong hoạt động nhóm/cặp đội.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.
+ Đề xuất được các biện pháp để hạn chế tình trạng hoang mạc hóa ở châu Phi
+ Lên ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo và bảo vệ ý tưởng của mình


+ Lên lịch trình du lịch 4 ngày thám hiểm châu Phi 2. Về phẩm chất
Bài học góp phần hình thành cho học sinh các phẩm chất như:
+ Chăm chỉ thông qua việc tích cực tham gia các hoạt động học tập.
+ Trách nhiệm: Hiểu được cách thức người dân châu Phi khai thác, sử dụng và bảo
vệ thiên nhiên, từ đó có ý thức và trách nhiệm trong việc khai thác và sử dụng hợp lí
và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, môi trường cũng như phòng chống biến đổi khí hậu.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- SGK Lịch sử và Địa lí 7 (Bộ Cánh Diều) - Phiếu học tập.
- Phiếu thông tin các trạm
- Tranh ảnh về các hoạt động khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên châu Phi.
- Biểu đồ nhiệt độ lượng mưa một số địa điểm châu Phi
- Bản đồ các môi trường tự nhiên châu Phi
- Bút màu/ giấy A3/ thiết bị kết nối internet (nếu phòng học có mạng hoặc giao HS
tìm kiếm thông tin trước ở nhà)
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động mở đầu/ khởi động
a. Mục tiêu: Xác định được vấn đề cần giải quyết liên quan đến bài học và tạo hứng thú cho HS.
b. Nội dung: HS tham gia trò chơi “Hiểu ý đồng đội”
c. Sản phẩm: HS đoán được các từ: “Lạc đà, cà phê, chăn nuôi du mục, hoang mạc
hóa” và chia sẻ hiểu biết của mình về các cụm từ đó.
d. Tổ chức thực hiện.
- Bước 1: GV phổ biến luật chơi
+ Mỗi dãy chọn 1 HS => 4 HS chia thành 2 đội
+ Các đội bốc thăm từ khóa, mỗi đội có 2 từ khóa
+ 1 HS diễn tả bằng lời nói và hành động, HS còn lại đoán từ khóa trng 30 giây.
+ Lưu ý: không được sử dụng tiếng nước ngoài, nhắc đến từ có trong cụm từ trong phần diễn tả.


+ Đội chiến thắng sẽ nhận được 1 phần quà từ giáo viên.
- Bước 2: HS tham gia trò chơi
- Bước 3: GV gọi một số HS chia sẻ hiểu biết của mình về các cụm từ mà 2 đội chơi vừa đoán.
- Bước 4: GV tổng hợp ý kiến của HS và kết nối vào bài học: Lạc đà, cà phê… hay
chăn nuôi du mục chính là các sản phẩm và cách thức mà người dân châu Phi đã đã
khai thác tài nguyên thiên nhiên ở các môi trường tự nhiên khác nhau của châu Phi để
phát triển kinh tế. Tuy nhiên trong quá trình khai thác đó, họ cũng phải đối mặt với
những trở ngại không nhỏ, trong đó có vấn đề hoang mạc hóa. Đây là vấn đề không
chỉ của riêng châu Phi mà còn của rất nhiều nước trên thế giới trong đó có Việt Nam.
Vậy cụ thể người dân châu Phi đã và đang khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên
như thế nào? Các em cùng tìm hiểu trong bài 11.
2. Hoạt động hình thành kiến thức mới.
Hoạt động 1: Tìm hiểu về phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ
thiên nhiên ở các môi trường châu Phi a. Mục tiêu:
- Trình bày được cách thức người dân châu Phi khai thác thiên nhiên ở các môi trường khác nhau.
- Đọc biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa một số địa điểm châu Phi
b. Nội dung: HS di chuyển theo tổ đến các trạm, đọc phiếu thông tin ở trạm đó, hoàn thành bài tập cá nhân. c. Sản phẩm:
Môi trường Xích đạo ẩm Nhiệt đới Hoang mạc Địa trung hải
Gồm bồn địa Phân bố ở phía Gồm hoang Dải hẹp ở
Công – gô và bắc và phía nam mạc Xahara, vùng cực Bắc Vị trí
vùng duyên hải môi trường xích Calahari, Namip và cực Nam phía bắc vịnh đạo châu Phi Ghi-nê


Các quốc Côt-đi-voa, Gana, Mali, Ni-giê, Sát, An-giê-ri, Libi, CH Nam Phi, gia Camơ-run, Ê-ti-ô-pi…
Ai Cập, Bôt- một phần Ai Cônggô… xoa-na… Cập, Libi…
- Khí hậu: Nóng - Phía bắc: mưa - Khí hậu rất - Mùa đông ẩm, mưa nhiều
ít, thời kì khô hạn khô hạn, mưa rất mát mẻ và có
- Đất đai màu mỡ, kéo dài ít mưa, mùa hạ
sinh vật phong - Phía nam và - Sinh vật nghèo nóng khô. phú
phía đông mưa nàn, mặt đất chủ - Thảm thực Khí hậu - Giàu khoáng nhiều hơn yếu sỏi đá vật là rừng và và
tài sản: dầu mỏ, - Khoáng sản: - Ốc đảo: nơi có cây bụi lá cứng nguyên vàng, quặngsắt… vàng, đồng, chì… mạch nước - Khoáng sản: ngầm dầu mỏ, kim
- Khoáng sản: cương, phốt dầu mỏ trữ phát… lượng lớn
- Khai thác tài - Vùng khô hạn: - Phát triển - Trồng cây ăn
nguyên đất, nước, trồng kê, chăn chăn nuôi du quả nhiệt đới:
rừng… => hình nuôi dê, cừu mục nho, cam,
thành vùng trồng - Vùng mưa - Ốc đảo: trồng chanh, ô liu…
cây công nghiệp: nhiều: trồng cây chà là, cam, - Trồng cây
cà phê, ca cao, ăn quả, cà phê chanh, lúa lương thực: lúa
cao su, cọ dầu… xuất khẩu, chăn mạch… mì, ngô.
Cách thức => xuất khẩu nuôi gia súc… - Áp dụng - Khai thác và
khai thác - Khai thác và - Khai thác, chế KHKT, cải tạo xuất khẩu tài nguyên
xuất khẩu khoáng biến khoáng sản hoang mạc khoáng sản:
sản: dầu mỏ, bô – xuất khẩu thành đồng phốt phát, khí xit… - Thành lập vườn ruộng đốt, dầu mỏ…
QG, xavan công - Khai thác, xuất
viên…=> bảo vệ khẩu khoáng