Giáo án Địa lí 7 Bài 9 Cánh diều: Vị trí địa lí, phạm vi và đặc điểm tự nhiên của Châu Phi

CHƯƠNG 3: CHÂU PHI
BÀI 9: VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, PHẠM VI VÀ ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN CHÂU PHI.
(Thời gian thực hiện: 3 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Về năng lực
1.1. Năng lực đặc thù môn Địa lí
- Năng lực nhận thức khoa học địa lí:
+ Trình bày được đặc điểm vị trí địa lí, hình dạng và kích thước của châu Phi.
+ Phân tích được một trong các đặc điểm thiên nhiên và một trong những vấn
đề môi trường trong sử dụng thiên nhiên ở châu Phi
+ Xác định được trên bản đồ các sơn nguyên, bồn địa, dãy núi và sự phân bố
một số loại khoáng sản chính ở châu Phi.
+ Xác định được trên bản đồ một số sông, hồ lớn của châu Phi
- Năng lực tìm hiểu địa lí:
+ Phát hiện nội dung kiến thức địa lí từ tranh ảnh.
+ Sử dụng bản đồ trình bày được đặc điểm vị trí địa lí, hình dạng, kích thước
của châu Phi; xác định được một số dạng địa hình chính, khoáng sản, sông hồ
lớn, và sinh vật của châu Phi.
+ Tìm được nội dung địa lí trong một đoạn văn bản.
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Tìm kiếm và thu thập các thông
tin về một địa danh tự nhiên, hoang mạc Xahara hoặc một loài động, thực vật độc đáo ở châu Phi. 1.2. Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học:
+ Chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ học tập tìm hiểu về vị trí địa lí,
phạm vi và đặc điểm tự nhiên châu Phi.
+ Biết đánh giá được kết quả bản thân đạt được sau từng hoạt động tìm hiểu tự nhiên châu Âu.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác:
+ Xác định được mục đích, đối tượng giao tiếp thông qua việc tham gia trả lời
các câu hỏi trong bài học.
+ Chủ động thực hiện nhiệm vụ của bản thân, theo dõi, điều chỉnh và đánh giá
khả năng hoàn thành trong hoạt động nhóm/cặp đội.


- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.
+ Phát hiện được vấn đề trong tình huống đầu bài giáo viên nêu ra.
+ Phân tích được tình huống học tập gắn với kinh nghiệm sống: Những kiến
thức cần biết về tự nhiên châu Phi nếu chúng ta đi du lịch hoặc làm việc tại đây. 2. Về phẩm chất
Bài học góp phần hình thành cho học sinh các phẩm chất như:
+ Chăm chỉ thông qua việc tích cực tham gia các hoạt động học tập.
+ Trách nhiệm: Hiểu được mối quan hệ giữa các yếu tố tự nhiên từ đó có ý
thức trách nhiệm với môi trường sống, góp phần bảo vệ môi trường và phòng
chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- SGK Lịch sử và Địa lí 7 (Bộ Cánh Diều) - Phiếu học tập.
- Bản đồ tự nhiên châu Phi.
- Tranh ảnh về các cảnh quan tự nhiên châu Phi, các thông tin tài liệu liên quan đến tự nhiên châu Phi.
- Video: https://www.youtube.com/watch?v=uGEVvC_Kl_g - Giấy A3, bút màu
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Hoạt động mở đầu/ khởi động
a. Mục tiêu: Xác định được vấn đề cần giải quyết liên quan đến bài học và tạo hứng thú cho HS.
b. Nội dung: HS đưa ra những lí giải theo hiểu biết của mình
c. Sản phẩm: Các ý kiến của HS.
d. Tổ chức thực hiện.
- Bước 1: GV chiếu HS theo dõi câu chuyện: “Nobita thám hiểm vùng đất mới”


- Bước 2: 2 HS đóng vai Nobita và Đô-rê-mon đọc to câu chuyện cho cả lớp
nghe. HS suy nghĩ về vấn đề được nêu ra trong câu chuyện: Vì sao châu Phi
được gọi là lục địa đen? Lịch trình thám hiểu châu Phi như thế nào?
- Bước 3: GV gọi một số HS chia sẻ ý kiến của mình.
- Bước 4: GV tổng hợp ý kiến, không chốt và kết nối vào bài học: Châu Phi là
một trong những cái nôi của loài người, là một vùng đất kì bí với tên gọi: lục địa
đen. Tại sao châu Phi lại được gọi như vậy? Nobita nên lên lịch trình thám hiểm
châu Phi của mình như thế nào? Các em cùng tìm câu trả lời trong chương 3 nhé.
2. Hoạt động hình thành kiến thức mới.
HS tham gia trải nghiệm “NHÀ ĐỊA LÍ HỌC TÀI BA” qua 4 chặng:
 Chặng 1: Xác định vị trí
 Chặng 2: Khám phá thiên nhiên
 Chặng 3: Cùng lên tiếng
 Chặng 4: Tớ là chuyên gia
HS tích điểm cộng qua các chặng. 5 HS được nhiều điểm cộng nhất được vinh
danh, trao huy hiệu “Nhà địa lí học tài ba” (hoặc GV có thể chấm điểm HS 1 cho HS).
Hoạt động 1: Tìm hiểu về vị trí địa lí và phạm vi châu Phi
Chặng 1: Xác định vị trí
a. Mục tiêu: Xác định và trình bày được đặc điểm vị trí địa lí, hình dạng và kích thước châu Phi.
b. Nội dung: HS quan sát bản đồ, đọc nội dung SGK/112 và thực hiện nhiệm vụ theo phiếu học tập. c. Sản phẩm:

NỘI DUNG HỌC TẬP
1. Vị trí địa lí và phạm vi châu Phi
- Diện tích: 30,3 triệu km2 (lớn thứ 3 trên thế giới).
- Hình dạng: dạng hình khối, đường bờ biển ít bị chia cắt, có rất ít các
vịnh biển và bán đảo lớn.
- Phần đất liền: 37020’B - 34051’N, đại bộ phân lãnh thổ nằm giữa 2 chí
tuyến, tương đối cân xứng hai bên đường xích đạo.
- Tiếp giáp: lục địa Á – Âu, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, biển Địa Trung Hải và biển Đỏ.
d. Tổ chức thực hiện.
- Bước 1: GV giao nhiệm vụ:
+ GV phát phiếu hẹn hò cho HS dán vào vở. HS có 1 phút tìm bạn hẹn cùng tổ
vào các khung giờ 8h, 10h, 14h lưu ý hẹn bạn khác nhau vào các khung giờ khác nhau.
+ GV phát phiếu học tập cho HS, yêu cầu HS ghép đôi với bạn hẹn lúc 8 giờ
sáng tại chân kim tự tháp Giza – Ai cập. Nhiệm vụ: đọc SGK/112 và quan sát
hình 9.2 SGK/113, hoàn thành phiếu bài tập số 1.
- Bước 2: HS làm việc cá nhân trong 4 phút, thảo luận trong 3 phút hoàn thành phiếu bài tập số 1.
- Bước 3: GV gọi ngẫu nhiên một số HS chia sẻ đáp án của mình kết hợp xác
định trên bản đồ. Các HS khác nhận xét, bổ sung.
- Bước 4: GV chuẩn kiến thức trên bản đồ và chiếu đáp án chuẩn để HS đối
chiếu đánh giá và tích điểm. Mỗi ý đúng sẽ được 1 điểm cộng.
Hoạt động 2: Tìm hiểu về đặc điểm tự nhiên châu Âu.
Chặng 2: Khám phá thiên nhiên a. Mục tiêu:
- Phân tích được một trong các đặc điểm thiên nhiên của châu Phi: địa hình và
khoáng sản; khí hậu; sông và hồ; sinh vật.
- Xác định được trên bản đồ sự phân bố các sơn nguyên, bồn địa, hoang mạc
Xahara, sự phân bố khoáng sản, lượng mưa, các sông hồ lớn…